پرتره هنرمندی منحصر‌به فرد

سام کلانتری


همانطور که در ابتدای فیلم هم آمده، فیلم «رخ» برداشتی آزاد از زندگی و رویاهای علی‌اکبر صادقی، نقاش بزرگ معاصر ایران است. سناریو و پژوهش اثر، کار مشترک من و آرش صادقی است و از روز اول تصمیم گرفته بودیم که نگاه کلاسیک به شناخت آقای صادقی نداشته باشیم. اصلا به چه دردی می‌خورد که بیننده ما مثلا بداند آقای صادقی کجا به دنیا آمده یا در چه دوره تاریخی بزرگ شده است؟ آنچه برای من مهم بود نزدیک‌شدن به ذهن آقای صادقی بود. برهمین اساس نوشتن سناریو را شروع کردیم و همزمان فرم فیلم هم در ذهن من شکل می‌گرفت. یکی از شانس‌های من این بود که با این خانواده رفت‌وآمد بسیار داشتم و آرش در سناریو نکاتی را می‌گفت که اگر این نزدیکی نبود هیچ وقت چنین اثری شکل نمی‌گرفت. شاید اگر بخواهم درباره این فیلم یک جمله بگویم این است که «رُخ» فیلم جزئیات است و باید به آرامی کشف شود.
ما هر چیزی که در ذهن و کاغذ داشتیم را تلاش کردیم به تصویر بکشانیم. بزرگ‌ترین چالش ما در «رخ» روایت گونه جدیدی از مستند پرتره است. ما در آن سعی کردیم به‌صورت کلاسیک به این مستند که مربوط به مستند پرتره یک نقاش است نگاه نکنیم و مرزهای جدیدی را در آن به بازی گرفتیم. فکر می‌کنم این مستند فضای جدیدی در ساخت مستند ایجاد کرده است.
‌فیلم برداشت آزاد از کاراکتر آقای صادقی است. این برداشت مبتنی بر کارهای آقای صادقی است. آثار این هنرمند مؤلفه‌های یک کار سوررئال را دارد و زمانی که ما با این اتفاق مواجهیم یک چالش ایجاد می‌کند.
‌به واسطه رفت‌وآمد خانوادگی با خلقیات علی اکبرخان بیگانه نبودم و گرنه شاید برای یک کارگردان دیگر که با این بُعد از شخصیت او آشنا نباشد این فیلم می‌توانست بسیار سخت و پیچیده شود. آقای صادقی شخصیتی بسیار باهوش دارد و پشت این چهره طناز و شوخ مدام در حال ارزیابی شماست و این را اگر طرف مقابل متوجه نباشد کارش سخت می‌شود.