ایستگاه‌های اتوبوس نونوار می‌شوند
بازطراحی ایستگاه‌های اتوبوس با معماری ایرانی و اسلامی در تهران
مهدی اسماعیل‌پور-روزنامه‌نگار
ناوگان اتوبوسرانی درحال پوست‌اندازی است. ورود 189دستگاه اتوبوس برقی در اسفند سال گذشته و اضافه‌شدن 3200دستگاه اتوبوس جدید برقی و دیزلی تا پایان نیمه نخست سال1404 تحول بزرگی‌در این حوزه رقم می‌زند. البته این تحول فقط شامل ناوگان نمی‌شود و نوسازی و بهسازی زیرساخت‌های مربوط به اتوبوسرانی شامل ایستگاه‌ها و خطوط را هم در برمی‌گیرد.
طراحی متفاوت
تهران بیش از 4500 ایستگاه اتوبوس دارد که بسیاری از آنها عمر بالایی دارند و دارای نواقص و مشکلاتی هستند، ؛ از قبیل نبود و کمبود روشنایی، دسترسی سخت برای افراد توان‌یاب، شکستگی و فرسودگی و.... نگهداشت ایستگاه‌های اتوبوس با شهرداری‌های مناطق است. در سال‌های گذشته شاهد نوسازی و بهسازی و حتی طراحی برخی از ایستگاه‌ها در مناطق مختلف شهر تهران بوده‌ایم؛ ازجمله ایستگاه پارک بعثت در مسیر اتوبوس بی‌آرتی که در منطقه16 واقع شده یا طراحی سنتی برخی ایستگاه‌های منطقه12. نمونه‌هایی از این ایستگاه‌ها را می‌توان در تهران سراغ گرفت، اما این کار تا‌کنون به شکل کامل و یکدست در تمام شهر تهران انجام و اجرا نشده است.
نوسازی ایستگاه‌ها در 2سال
اوایل سال گذشته کارگروهی از بخش‌های مختلف شهرداری تهران ازجمله سازمان زیباسازی، معاونت حمل‌و نقل و ترافیک، شرکت واحد اتوبوسرانی، شهرداری‌های مناطق و... برای نوسازی و طراحی ایستگاه‌های اتوبوس تشکیل شد. چند نمونه طراحی جدید ایستگاه هم به‌عنوان طرح پایلوت در نقاط مختلف اجرا شد. محسن هرمزی، معاون حمل‌ونقل و ترافیک شهردار تهران می‌گوید: «باتوجه به اینکه برخی ایستگاه‌ها دچار مشکلاتی هستند و آسیب‌دیدگی‌هایی دارند، نوسازی و بهسازی و بازطراحی آنها از سال گذشته مورد توجه قرار گرفته است. از آنجا که هم تعداد ایستگاه‌ها زیاد است و هم بحث تامین اعتبار مطرح است، برای نوسازی و بهسازی 1500تا 200ایستگاه در سال برنامه‌ریزی کرده‌ایم. این طرح از امسال آغاز شده و بین 2تا 3سال زمان خواهد برد.»
متنوع و متناسب با شرایط هرمنطقه
هرمزی درباره طراحی جدید ایستگاه‌های اتوبوس تأکید می‌کند که این کار به شکلی انجام شده تا ضمن حفظ تناسب و یکدست‌بودن آنها در تمام شهر، هر منطقه بتواند از نماد و ویژگی‌های خودش نیز استفاده کند؛ «طراحی انجام‌شده به‌صورتی است که قالب ایستگاه‌ها به یک شکل است، اما قاب داخل آنها باتوجه به ویژگی‌های هرمنطقه قابل تغییر است؛ یعنی هر منطقه می‌تواند از نماد خودش در قاب داخل فریم ایستگاه استفاده کند؛ مثلا در منطقه2 طرح برج میلاد یا در منطقه9 طرح برج آزادی را داشته باشیم. به‌صورت کلی در طراحی انجام شده، علاوه بر حفظ تناسب و هماهنگی تمام ایستگاه‌ها برای شهر تهران، هر منطقه می‌تواند طرح متفاوت خودش را داشته باشد. همچنین در طراحی این نکته مورد توجه قرار گرفته است که فضای پشت ایستگاه قابل رویت باشد تا به کسب‌وکارهای اطراف ایستگاه نیز آسیبی نرسد.»
بهسازی و بازطراحی مسیر و ایستگاه تندروها
تا پیش از این فقط نوسازی و بهسازی و بازطراحی ایستگاه‌های فیدر(ایستگاه‌های غیربی‌آرتی) مطرح بود، اما امسال نوسازی و بازطراحی ایستگاه‌های بی‌آرتی هم درحال انجام است. در همین زمینه احمد قیومی، مدیرعامل شرکت واحد اتوبوسرانی شهر تهران و حومه می‌گوید: «از امسال نوسازی، بهسازی یا طراحی مجدد تمام ایستگاه‌های اتوبوس شهر تهران آغاز شده است. این کار توسط شهرداری‌های مناطق انجام می‌شود. برخی ایستگاه‌ها نیاز به بهسازی دارند و برخی هم نوسازی خواهند شد. برای برخی ایستگاه‌ها نیز باتوجه به موقعیت حغرافیایی‌شان برمبنای معماری ایرانی و اسلامی و شرایط محیطی طراحی مجدد صورت می‌گیرد. برای مثال ایستگاهی که در محدوده بازار تهران یا تئاتر شهر قرار دارد می‌تواند طراحی متفاوتی داشته باشد. علاوه بر ایستگاه‌ها، بهسازی مسیرهای خطوط بی‌آرتی هم در دستور کار قرار دارد.»
