محمد خراسانی | مدیر ارتباطات ستاد ملی بازآفرینی:
به جای استفاده از واژه «حاشیه‌نشین» بهتر است از عبارت «اسکان غیررسمی» استفاده شود. زیرا حاشیه‌نشین بار منفی دارد و بهتر است کمتر استفاده شود. آنها هم شهروندان ما هستند. دولت با برنامه ملی بازآفرینی شهری پایدار به‌دنبال سازماندهی کردن همه بافت‌های مرتبط با این موضوع است. یعنی بافت ناکارآمد شهری که همان بافت میانی است و در گذشته به آن بافت فرسوده گفته می‌شد. یا بافت‌هایی با پیشینه روستایی مانند فرحزاد که اکنون به شهرها ملحق شده‌اند و بخشی از شهرها هستند. بافت‌های ناهمگون شهری مانند زندان‌ها و پادگان‌ها که در واقع ماهیت شهری ندارند و تکلیف‌شان باید روشن شود. در بخش آخر نیز بافت واجد ارزش تاریخی قرار دارد. ما می‌بینیم پایه و اساس شکل‌گیری شهرها همین بافت واجد ارزش تاریخی بودند که از این بافت‌ها در ایران خیلی داریم. برنامه دولت این است که با استفاده از ظرفیت بخش خصوصی، شهرداری‌ها و سیاستگذاری خودِ دولت بتواند معضل اسکان غیررسمی را سامان دهد. در واقع خانه‌هایی که در این محل‌ها ساخته شده را ساماندهی مجددی خواهد داد. نخستین کار بحث آیین‌نامه 21ماده‌ای بوده که کمتر از یک‌ماه پیش هیأت دولت مصوب کرد که در آنجا امتیازاتی را به حاشیه‌نشین‌ها داده است؛ یکی از این امتیازات اینکه هزینه ساخت‌وساز در این بافت‌ها بین 20تا 30درصد کمتر می‌شود. یکی دیگر از امتیازات اینکه مثلا همان برخوردی که با حاشیه‌نشین‌های تهران در مورد بیمه و این چیزها می‌شود، در مناطق محروم نیز همان برخورد صورت می‌گیرد. به این دلیل که هزینه سرمایه‌گذاری کاهش پیدا کند و سرمایه‌گذاری در واقع برای توسعه‌گران و بخش خصوصی سودآورتر شود.
ما ستاد ملی بازآفرینی شهری را تشکیل داده‌ایم که این برنامه تحقق پیدا کند و زمانی تحقق می‌یابد که بخش خصوصی(توسعه‌گران و تسهیل‌گران) و شهرداری‌ها در کنار هم جلو بروند. برای پیشبرد این برنامه ما سالانه 25هزار میلیارد تومان پول نیاز داریم. از این مبلغ 7هزار میلیاردتومان سهم شهرداری‌هاست و این عدد بزرگی است.
کار ستاد بازآفرینی و ستاد استان‌ها این است که دستگاه‌های مختلف را با هم هماهنگ کند. این نکته در برنامه دولت لحاظ شده و این کمک بزرگی به معضل حاشیه‌نشینی خواهد کرد. نخست اینکه از گسترش محله‌های حاشیه‌نشینی جلوگیری می‌کند و نکته دوم از پایین به بالاست؛ یعنی اینکه در دو سه برنامه که ما قبلا تجربه کردیم، مانند برنامه عمران و بهسازی که در دهه 70شمسی آغاز شد. در برنامه دوم با کمک بانک جهانی تحت عنوان توانمندسازی انجام دادیم. در برنامه سوم مسکن مهر بود و در همه این برنامه‌ها دولت تصمیم گرفته است. یعنی از بالا به پایین تصمیم گرفته شده است. بنابراین، در برنامه جدید گفتیم که دیگر ما طرح برنامه محله را ندهیم. برای اینکه برنامه را به‌خوبی پیش ببریم، تصمیم گرفتیم برنامه محله را خودِ محله بدهد. البته با محوریت شهردار که به‌عنوان دبیرستاد بازآفرینی شهرستان برنامه محله را تدوین می‌کند و فرماندار هم رئیس دبیرستاد است. اگر این اتفاق بیفتد، به‌اصطلاح برنامه از پایین به بالا خواهد بود. در این حالت شهرداران در مورد حاشیه‌نشین‌ها مطالبه‌گر خواهند شد.
تأثیر مداخله دولت در معضل حاشیه‌نشینی
در همینه زمینه :
جمعیت
رفت و آمد
