
آمادگی یمن برای همه سناریوها
انصارالله یمن امارات را به انتقال اطلاعات نظامی به آمریکا متهم و تهدید به حمله به دوبی و ابوظبی کرد

بهاره محبی-روزنامهنگار
«شبهنظامیان مورد حمایت امارات در حال آمادهسازی برای حمله زمینی به بندر الحدیده یمن همزمان با حملات هوایی آمریکا هستند.» این بخشی از گزارش روزنامه آمریکایی وال استریت ژورنال است.
پیشتر نیز عبدالعزیز صقر،تحلیلگر مرکز مطالعات خلیجفارس مدعی شده بود که حدود 80هزار شبهنظامی در جنوب یمن در نزدیک استان تعز آماده حمله به این منطقه هستند.
آنطور که وال استریت ژورنال نوشته، با وجود حمایت امارات از حمله زمینی، عربستان که یکی از حامیان اصلی گروههای مخالف دولت صنعا محسوب میشود تاکنون از این عملیات حمایت نکرده است.
جنگ بیثمر برای آمریکا
تارنمای کرادل نوشته: با گذشت یکماه از حملات آمریکا به یمن، این جنگ نهتنها هیچ دستاورد ملموسی نداشته بلکه به خطر گسترش درگیری در منطقه نیز دامن زده است. امروز این احتمال وجود دارد که پای بازیگران منطقهای چون امارات متحده عربی و عربستان سعودی نيز به رویارویی مستقیم با یمن کشیده شود. درک اینکه جنگ با یمن به رهبری آمریکا بهکدام سمت و سو خواهد رفت مستلزم درک روشنی از زمین بازی است؛ درک اینکه:
یمن چگونه به این درگیری نگاه میکند؟
همسایگان آن در خلیجفارس چه واکنشی نشان میدهند؟
چه چیزی میتواند باعث از کنترل خارج شدن آن شود؟
فرودگاه در برابر فرودگاه، بندر در برابر بندر
عربستان و امارات بهرغم نقش داشتن در ائتلاف ضدیمنی آمریکا از آغاز دور جدید حملات هوایی، تحرک نظامی عمدهای علیه یمن نداشتهاند. ریاض و ابوظبی نشان دادند که نمیخواهند به جنگ تمام عیار دیگری با یمن کشیده شوند.
با این حال جولای سال گذشته بود که ریاض به دولت دستنشانده خود در عدن دستور داد بانکهای مرکزی یمن را از صنعا منتقل کند؛ اقدام تحریکآمیز اقتصادی که خط قرمز انصارالله یمن بود.
ظرف چند روز، عبدالملک الحوثی رهبر انصارالله، با هشداری شدیداللحن، اقدام عربستان را بخشی از نقشه اسرائیل و آمریکا خواند و گفت: «آمریکاییها سعی میکنند شما [عربستان سعودی] را درگیر کنند و اگر این را میخواهید، پس امتحان کنید... اقدامات خصمانه علیه یمن چیزی است که ما هرگز نمیتوانیم بپذیریم.»
صنعا در آن زمان با یک معادله بازدارنده بیاشتباه پاسخ داد: «بانک در برابر بانک، فرودگاه ریاض در برابر فرودگاه صنعا، بنادر در برابر بنادر.»
صنعا هوشیارتر از همیشه
گرچه ریاض و ابوظبی تاکنون تمایلی برای مشارکت در جنگ با یمن نداشتهاند اما این بدان معنا نیست که واشنگتن از تلاش برای کشاندن این دو کشور به جنگ دست کشیده باشد.
دولت بایدن در انجام این کار ناکام ماند. با این حال، تیم دونالد ترامپ که تهاجمیتر است وارد این معرکه شده و این احتمال وجود دارد که سیستمهای تسلیحاتی پیشرفتهای را در اختیار ریاض و ابوظبی قرار دهد.
به همین دلیل است که صنعا نیروهای خود را در حالت آمادهباش کامل قرار داده و هر حرکت ریاض، ابوظبی و نیروهای شبهنظامی مورد حمایت آنان در یمن را زیرنظر دارد.
دولت صنعا میداند که شبه نظامیان در عدن بدون دستور، عمل نخواهند کرد. به همین دلیل اگر آنها برای حمله زمینی گسترده بسیج شوند، یمن با هدف قرار دادن قدرتهای پشت سر آنها پاسخ خواهد داد.
از نگاه صنعا، هرگونه حمله زمینی، تشدید حملات هوایی یا جنگ اقتصادی بهعنوان ابتکار سعودی– اماراتی تلقی خواهد شد.
گره زدن استراتژی نظامی به مقاومت غزه
حتی در محافل غربی هم این واقعیت درک شده که جنگ آمریکا علیه یمن عمیقا با جنگ وحشیانه رژیم صهیونیستی علیه غزه در هم تنیده شده است.
واشنگتن تحت ریاستجمهوری جو بایدن تلاش کرد این دو را از هم جدا کند. اما واقعیتهای میدانی داستان متفاوتی را بازگو میکنند؛ داستانی که در آن عملیات نظامی صنعا همگام با رویدادهای فلسطین پیش میرفت.
این پیوند پس از آتشبس ژانویه سال ۲۰۲۵ بین حماس و رژیم صهیونیستی که باعث توقف حملات یمن شد واضحتر شد.
استراتژی یمن از همان ابتدا روشن بوده است: فعالیت نظامی آن با مقاومت در غزه تنظیم میشود.
صنعا البته بهای سنگینی برای این رویکرد پرداخته است.
آمریکا پیش و حین اقدام نظامی علیه یمن، مشوقهای اقتصادی را در ازای بیطرفی در قبال جنگ غزه به صنعا پیشنهاد کرد؛ پیشنهادهایی که مورد استقبال کشورهای عربی قرار گرفت اما یمنیها از پذیرش آن خودداری کردند.
حمایت قاطع یمنیها از مقاومت
یک روز پس از هشدار الحوثی به ریاض و ابوظبی، تظاهرات گستردهای در سراسر یمن برپا شد. میلیونها نفر در محکومیت تحرکات ضدیمنی عربستان راهپیمایی کردند و نشان دادند که قاطعانه از مقاومت حمایت میکنند.
ریاض این را میداند. حتی پیش از بحران اخیر، بخش اعظم جامعه یمن، عربستان و امارات را مسئول آن چیزی در یمن میدانستند که سازمان ملل بدترین فاجعه انسانی جهان نامیده بود. پس هرگونه درگیری جدید فقط این خشم را عمیقتر خواهد کرد.
ریاض با تهدید تلافی مستقیم مواجه شد و از قماری که بر سر بانکها کرده بود، عقبنشینی کرد چون خاطره حملات گذشته یمن به تأسیسات نفتی عربستان ـ بهویژه حملات بین سالهای ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۱- هنوز رهبری سعودی را آزار میدهد.
سرخوردگی از تمرد یمن
شرکای ائتلاف عربی یعنی عربستان و امارات نهتنها از تصمیم یمن برای حمایت از مقاومت استقبال نکردند بلکه از این فرصت برای تحمیل هزینههای تنبیهی به صنعا استفاده کردهاند؛ بهویژه اینکه موضع یمن با همسویی ژئوپلیتیکی هر دو کشور خلیجفارس که عمیقا در مدار واشنگتن قرار دارند ـ درباره مقاومت ـ در تضاد بود.
تهدید جدی صنعا در برابر شراکتی متزلزل
امروز، تواناییهای یمن بهمراتب بیشتر از سال 2021است. صنعا اکنون دارای موشکهای هایپرسونیک و فناوریهای پهپادی پیچیده است. دقیقاً بهدلیل این پیشرفتها است که واشنگتن نتوانسته است کشورهای خلیجفارس را به جنگی دوباره بکشاند.
در مقابل هیچ تضمین امنیتی معناداری از سوی آمریکا برای ریاض و ابوظبی روی میز نیست؛ هیچچیزی که بتواند میادین نفتی عربستان، زیرساختهای حیاتی و یا خطوط کشتیرانی تجاری امارات را از عواقب حملات یمن محافظت کند.
نشانههای زودهنگام شکست
به اعتقاد ناظران نشانههای شکست دشمنان یمن از هماکنون آشکار شده است.
ائتلاف آمریکایی با حضور عربستان و امارات کار چندانی برای متوقف کردن حملات به کشتیهای مرتبط با اسرائیل انجام نداده است و حملات هوایی آمریکا و انگلیس هم نتوانسته توانایی یمن برای حمله به عمق سرزمینهای اشغالی را مهار کند.
این واقعیتهای میدان نبرد محاسبات در ریاض و ابوظبی را تغییر داده و آنان را نسبت به تشدید تنشها بیمیل کرده است.
هشداری جدی به ابوظبی و ریاض
عبدالملک الحوثی رهبر انصارالله یمن، در سخنرانی 2هفته پیش خود (چهارم آوریل) به وضوح خطاب به همسایگان یمن گفت: «من همه شما [کشورهای عربی همسایه یمن] را نصیحت میکنم و در عین حال هشدار میدهم که با آمریکاییها در حمایت از اسرائیل همدست نشوید. دشمن آمریکایی به حمایت از دشمن اسرائیلی به یمن تجاوز میکند. پس نبرد بین ما و دشمن اسرائیلی است... هرگونه همکاری با آمریکاییها در تجاوز به یمن، به هر شکلی، حمایت از دشمن اسرائیلی، همکاری با دشمن اسرائیلی و توطئه علیه آرمان ملت فلسطین است. اگر به هر شکلی با آمریکاییها همکاری کنید ـ چه با اجازه دادن به آنها برای حمله به ما از پایگاههای موجود در کشورهایتان، یا با حمایت مالی لجستیکی و اطلاعاتی ـ این حمایت از دشمن آمريكايي، دفاع از دشمن اسرائیلی و پشتیبانی از دشمن اسرائیلی است.»
تارنمای کرادل مینویسد: سخنان الحوثی نه یک هشدار که اعلامیه استراتژیک بود. صنعا نشان داد هر کشوری که از این خطوط عبور کند، پاسخ درخور دریافت خواهد کرد. این پیام نهتنها ریاض و ابوظبی، بلکه سایر کشورهای عربی و آفریقایی را هدف قرار میدهد که ممکن است به همکاری با آمریکا وسوسه شوند. یمن برای همه سناریوها آماده است و غافلگیر نخواهد شد. صنعا این بار تنها نخواهد جنگید.