
فصل وداع با داروهای بیمصرف
چرا دور انداختن داروهای بدون مصرف یا منقضیشده اهمیت دارد؟

گروه تندرستی
اسفند که به روزهای آخرش نزدیک میشود، همراه با رسم خانهتکانی، خیلی چیزها هم دورریز میشوند، از لوازم کهنه گرفته تا داروهایی که در گوشه کابینت یا یخچال تلنبار شدهاند. ایرانیها جزو مردمانی هستند که ذخایر داروییشان به دلایل مختلف زیاد است. همین چند روز پیش بود که محمدرضا ظفرقندی، وزیر بهداشت به الگوی مصرف دارو در کشور اشاره کرد و گفت: «بیش از 2برابر استاندارد جهانی در هر نسخه، دارو مینویسیم و هر ایرانی یک کیسه دارو در خانه دارد.» چندی پیش هم اعلام شد که ایرانیها تقریبا 367میلیارد تومان دارو در منازل خود دارند و ارزش داروهای اتلافی 144میلیارد تومان است. آنتیبیوتیکها و مسکنها هم بیشترین میزان ذخایر را دارند. بهجز ذخیره غیرضروری داروها، مسئله اینجاست که دورریز دارو هم مهم است و آگاهی از اینکه آنها را باید در چه شرایطی دور انداخت اهمیت زیادی دارد. راضیه کشاورز، سرپرست گروه تجویز و مصرف منطقی و اطلاعرسانی فرآوردههای سلامت سازمان غذا و دارو درباره روشهای صحیح امحای داروهای تاریخ گذشته یا بلااستفاده با هدف حفظ سلامت خانواده و جلوگیری از آسیب به محیطزیست به چند نکته مهم اشاره کرده که در ادامه میخوانید.
2 نکته درباره تاریخ انقضا
داروها باید در شرایط مناسب دمایی که روی بستهبندی آنها قید شده است نگهداری شوند. پایداری دارو درصورت نگهداری در شرایط مناسب دمایی تا پایان تاریخ انقضای آن است. البته برخی داروها طبق بروشور شرکت سازنده پایداری کوتاهتری دارند و درصورت باز شدن، زمان قابلیت استفاده از آن محدود و معین است، حتی اگر تاریخ انقضا به پایان نرسیده باشد.
تاریخ کجا حک میشود؟
داروها: روی جعبه مقوایی بستهبندی
قرصها و کپسولها: در انتهای ورقههای آلومینیومی
آمپول و ویالهای تزریقی: روی شیشه
پمادها و کرمهای موضعی: انتهای تیوپ یا روی جعبه مقوایی آنها
قواعد دور ریختن دارو
داروهای خریداری شده قابل برگشت به داروخانه یا هر مرکز دیگری نیست مگر برای امحا. بهعنوان یک قانون کلی هم باید هر دارویی را که دیگر استفاده نمیکنید دور بریزید، اما برای جلوگیری از مصرف نابجای داروهای دورریخته شده و پیشگیری از آسیب به محیطزیست به چند نکته مهم توجه داشته باشید.
قرصها و کپسولها را با زبالههای تر مانند تفاله چای مخلوط کنید تا ظاهر ناخوشایند آنها مانع مصرف کودکان شود.
آمپولها و سرنگهای تاریخ گذشته را مطابق با توصیه داروسازان در کیسه زباله بریزید. درمورد سر سوزن سرنگ و تجهیزات نوکتیز، برای جلوگیری از زخمی شدن کارگران دفع زباله، توصیه میشود آنها را معدوم کنید و در یک ظرف در دار بیندازید.
شربتهای تاریخ گذشته (به جز آنتیبیوتیکها) را در فاضلاب خالی کنید و شیشههای آن را دور بریزید.
سوسپانسیونهای آنتیبیوتیکها را بعد از گذشت 10 روز از مصرفشان داخل سطل زباله بیندازید.
قطرههای چشم که از باز شدن درشان یکماه گذشته است دیگر استریل نیستند و باید دور ریخته شوند.
داروهایی را که تاریخ انقضای آنها فرانرسیده و از آنها استفاده نمیکنید هم باید به روش صحیح دور بریزید.
1490 را بهخاطر بسپارید
در حالت ایدهآل، داروی تاریخ مصرف گذشته باید به داروخانهها یا مراکز جمعآوری زبالههای پزشکی برای دفع ایمن برده شود. پیش از این سازمان غذا و دارو با راهاندازی یک پویش، باکسهای مشخصی را در برخی داروخانهها برای داروهای تاریخ گذشته درنظر گرفته بود که بررسیهای همشهری نشان میدهد این پویش به گستردگی گذشته در حال اجرا نیست. به همین دلیل اگر به نحوه معدومسازی داروی خاصی آگاهی ندارید، اطلاعات لازم را از یک داروساز یا مسئول فنی داروخانه بگیرید. شماره تماس ۱۴۹۰ هم تلفن گویای مرکز اطلاعرسانی اطلاعات دارویی و کنترل مسمومیتهاست و میتواند راهنماییهای لازم را در اینباره به شما بدهد.