
سفر به جنگل هزارساله تهران

نام: جنگل کارا
موقعیت: ارتفاعات درکه
قدمت: هزار سال
جنگل کارا به جواهری هزاررنگ میماند که چون نگینی در دل ارتفاعات درکه میدرخشد؛ جنگلی با طبیعت چشمنواز و درختانی قد برافراشته که در هر فصل لباسی برازنده به تن میکند؛ پاییز که میشود، کارا جامهای از رنگهای زرد، نارنجی و قهوهای میپوشد و در اواخر بهار از نگاه کوهنوردان همچون حریری سبز بر تنش میدرخشد. اگرچه مسیر دسترسی به جنگل کارا از دل درکه میگذرد و برای تماشای زیباییهای آن از میدان درکه تنها 2ساعت پیادهروی کافی است، اما این جنگل زیبا از چشم بسیاری از تهرانیها پنهان مانده و برخی حتی نام آن را نیز نشنیدهاند. با وجود این، گردشگران حرفهایتر نشانی جنگل کارا و آبشار طبیعی آن را خوب میشناسند. آنها بهویژه در روزهای پایانی بهار و سراسر تابستان با چادرزدن در دل این جنگل بهمعنای واقعی از هیاهوی شهر دور و در آرامش یک جنگل واقعی در بیخ گوش تهران غرق میشوند.
جنگل کارا اما تاریخی چند صدساله و به بیان دقیقتر بیش از هزار سال قدمت دارد. سیدمهدی اعرابی، شمیرانپژوه درباره ویژگیهای کارا میگوید: «جنگل و آبشار کارا دو جاذبه گردشگری در محدوده دره کارا به شمار میروند. آبشار کارا در جبهه جنوبی دره و در راهی موسوم به سیالیز، از جاذبههای طبیعی این دره است که متأسفانه این روزها بهدلیل تعرض یک کافه به حریمش، از چشم کوهنوردان در حال محو شدن است. اما جنگل کارا که در سوابق کوهنوردی ثبت و ضبط شده و قدمت آن دستکم به بیش از هزار سال میرسد، جاذبههای فراوان دارد.»
این شمیرانپژوه بخشی از جنگل کارا را متشکل از درختان خودرو و یک جاذبه طبیعی گردشگری میداند که از درخت بید و اشنک تا درخت تبریزی و بوتههای خودروی سماق در آن دیده میشود: «بخشی دیگر از این جنگل هم بهویژه در 50سال گذشته توسط باغداران قدیمی درکه به باغهای سرسبز میوه بدل شده است. جنگل کارا به دو بخش کارای پایین و کارای بالا تقسیم و در میانه آنها بخشی به نام سیبستانک وجود دارد؛ محدودهای که اکنون تنها نامی از درختان سیب آن باقی مانده است. با وجود این، کارا در نتیجه زحمات باغداران درکه، مملو از درختان گیلاس، گردو، شاتوت و... است که در فصول مختلف آن را به فرشی هزاررنگ تبدیل میکند.»
اعرابی درباره وجه تسمیه این جنگل میگوید:« جنگل کارا با زندگی اهالی درکه و بهویژه باغداران پیوند بسیار داشته و دارد. نام کارا، اشارهای به واژه «کارها»ست؛ یعنی جایی که کارهای بسیاری در آن انجام میشود. بهعبارت دقیقتر، علاوه بر کشاورزی، بخشی از کارا مرتع گوسفندان دامداران درکه است و بخشی دیگر هم باغهای میوهای است که باغداران با محصولات آن روزگار میگذرانند. حتی کشاورزان و دامداران نیز ابزارآلات خود مثل دسته تبر، داس و نیز بخش چوبی گاوآهن را با چوبهای مقاوم درختان کارا میساختند.»