آخرین مدفون
موضوع: گورستان قدیمی شمیران
موقعیت: ابتدای خیابان دربند
نخستین ساکنان شمیران، امواتشان را در گورستان قدیمی این محله دفن می‌کردند، اما اینکه این گورستان کجا بود و چه بر سرش آمد، بخشی از هویت تاریخی محله شمیران است؛ گورستانی که امروز جایش را به بیمارستان تجریش داده است.
روزانه ده‌ها نفر از بیماران و همراهانشان در بوفه این بیمارستان رفت‌وآمد دارند و می‌توان گفت اغلب آنها از اینکه زیرپایشان، قدیمی‌ترین قبرستان شمیران قرار گرفته، بی‌اطلاع هستند. سرلشکر محمود افشارطوس، رئیس شهربانی دولت دکتر مصدق، آخرین فردی بود که در بهار 1332 در این گورستان به خاک سپرده شد. سیدمهدی اعرابی، شمیران‌پژوه، درباره هویت تاریخی این گورستان می‌گوید: «این مکان پیش از ساخته شدن بیمارستان، قبرستان اهالی تجریش بود و از افراد مشهوری که در این قبرستان دفن شده‌اند یکی افشارطوس است؛ فردی که تکیه‌گاه نخست‌وزیر ملی بود و برخی مرگ او را سرآغاز کودتای ۲۸مرداد می‌دانند. اوایل دهه١٣٣٠ سال‌ها بود که از دفن اجساد در این گورستان خودداری می‌شد، اما بنا به احترامی که مصدق برای رئیس شهربانی‌اش قائل بود پیکر سرتیپ افشارطوس، رئیس مقتول شهربانی، در گورستان امامزاده چنار به خاک سپرده شد و این آخرین جنازه‌ای بود که در این محل آرام گرفت. سال۱۳۳۶ مراحل اولیه ساخت بیمارستان آغاز و سال۱۳۴۰ افتتاح شد. مزار افشار طوس تا سال‌های ٨۵-٨٦ در این بیمارستان قابل شناسایی بود، اما بعدها خاکبرداری و چمن‌کاری شد و از میان رفت.»
داریوش شهبازی، تهران‌پژوه هم درباره این شخصیت می‌گوید: «افشارطوس با همکاری تعدادی از افسران، مخفیانه گروه ملی افسران را تشکیل داد. بنابر سابقه و نشان لیاقتی که افشار طوس در طول سال‌ها از آن خود کرده بود، در جریان نهضت ملی شدن صنعت نفت هم یکی از فعالان بود. تا اینکه سال۱۳۳۱ به درجه سرتیپی می‌رسد. افشارطوس که داماد خواهر دکتر مصدق بود و شهرت زیادی هم در آن برهه تاریخی به دست آورد به‌عنوان افسری فعال شناخته‌شده بود. به همین دلیل دکتر محمد مصدق او را به ریاست شهربانی منصوب کرد. دشمنان افشارطوس هم از این انتصاب بسیار خشمگین شدند. دکتر مصدق ضمن اینکه مورد توجه مردم بود، مخالفانی هم داشت که همیشه به فکر سقوط دولت او بودند.» افشارطوس، قبل از کودتای 28مرداد، در میدان بهارستان ربوده می‌شود و در اطراف تهران، در محلی به نام تلو، کشته و بدنش تکه‌تکه می‌شود و از آنجا که منزلش در نزدیکی تجریش بود، 13اردیبهشت1332، در این قبرستان دفن می‌شود.
