
مهمانان منتظر
درباره حال و هوای جشنهای مردمی نیمهشعبان

فاطمه عسگرینیا- روزنامه نگار
از هر خیابان و کوچهای که میگذریم از بچههای قد و نیمقد گرفته تا میانسالان و بزرگسالان هر که به شکلی مشغول آمادهسازی محله خود برای برپایی جشن نیمهشعبان است؛ یکی ریسههای رنگی را مقابل خانهاش آویزان میکند، دیگری با کتیبهای رنگارنگ محل کسبوکارش را روشن میکند و موکبها و ایستگاههای صلواتی هم که حسابی با نذورات مردمی بازارشان گرم است و بوی اسپند دود کرده در آنها در فضای خیابانها میپیچد. این رسم امروز و دیروز نیست؛ سالهای سال است که جشنهای عید نیمهشعبان با همت مردمی در ایران برگزار میشوند و همین مردمی بودن جشنها آنها را باشکوه و دلنشین کرده است.
از دهه30 تا امروز
برپایی جشنهای نیمهشعبان در ایران قدمت طولانی دارد؛ جشنهایی که همواره بهواسطه مشارکت مردم رنگ و لعاب گرفته و تا به امروز هم ادامه دارد؛ تا جایی که امروز محلهای را همه بهخاطر برپایی همین جشنهای مردمی میشناسند. یکی از پاتوقهای قدیمی جشن نیمهشعبان در پایتخت که در این روز از هر گوشه و کنار تهران و حتی کشور مردم را به سمت و سوی خود میکشد، جشن نیمهشعبان در خیابان 17شهریور و در محله تیردوقلوست؛ محلهای که مردمش از 40روز قبل از نیمهشعبان مشغول آذینبندی و چراغانی خیابانهای محله میشوند و تا یکماه بعد از این جشن هم درگیر جمعآوری این آذینها هستند. یکی از قدیمیترین پاتوقهای جشن نیمهشعبان که هم طاق نصرت بزرگ و با عظمتش در نوع خود بینظیر است و هم نحوه چراغانی خیابانهایش با ریسههای قندیلی و سوزنی و رشتهای و البته چند سالی است که در کنار همه تزیینات المانهای نوری شهری پای تونلهای نوری هم به جشن نیمهشعبان این منطقه باز شده و در کنار هزاران مهتابی رنگارنگی که به اشکال مختلف از در و دیوار خیابانها آویزان هستند، جلوه زیبایی در این محدوده خلق کرده است. پای حرف قدیمیها که مینشینیم میگویند بساط برپایی جشن نیمهشعبان در این محله به قصه علم شدن نخستین تیرهای برق در آن برمیگردد. عمده پیرمردهای امروز این محله که از 8-7سالگی جزو دستاندرکاران برپایی جشن نیمهشعبان در محله تیردوقلو بودهاند، در هیئت قائمیه مسجد صدریه قد کشیدهاند؛ یکی از قدیمیترین هیئتهای مذهبی که برپایی جشن نیمه شعبان خیابان 17شهریور ریشه در آن دارد. بعدها مسجد رضوان پاتوق برگزارکنندگان این جشنها و امام جماعت وقت آن،یعنی آیتالله بجستانی رهبری برگزاری این جشن را عهدهدار میشود. او جمعی از هیأت امنای مسجد را گردهم جمع میکند و میگوید بساط جشن نیمهشعبان را از مقابل همین مسجد شروع کنید. درواقع از دهه30 شمسی تا به امروز این محله قدیمی پایتخت شاهد برپایی جشن نیمهشعبان است؛ البته بهگفته اهالی آن، سالهای نخست خبری از
طاق نصرت نورانی به شکل امروزی نبود. اهالی ستونهای چوبی بلندی را به هم وصل میکردند و روی آن را با قالیهای دستباف زنان ایرانی زینت میدادند. بعدها کمکم هر چه صنعت برق بیشتر رشد کرد، جشن نیمهشعبان اهالی این محله هم پررونقتر و نورانیتر شد. سال81 طاق نصرت فلزی 35تکه جای طاق نصرت چوبی را گرفت و مهندسان برق محله به عشق امام زمان(عج) هر سال مسئول وصل چراغهای آن شدند.
بدون اسراف
دستاندرکاران جشن نیمهشعبان خیابان 17شهریور و محله تیردوقلو میگویند فاصله میان ابتدای خیابان تیردوقلو تا مسجد رضوان چیزی حدود 175متر است و آنها در این مسیر هر سال 2000مهتابی نصب میکنند که این مهتابیها جدا از 1500لامپی است که به طاق نصرت وصل میشود؛ البته اهالی حواسشان است با استفاده از موتور برق دیزلی از مصرف بالای برق در محله خودداری کنند. همه اهالی این محله در آذینبندی کوچهها و خیابانها مشارکت دارند؛ از کودکان 8-7ساله تا پیرمردهای 80-70ساله و هر سال که میگذرد به این مشارکت و همدلی و عشق مردم به امام زمانشان اضافه میشود.
میزبانان قمی
درست است برپایی جشن نیمهشعبان در تمام شهرها و روستاهای کشور هر سال برگزار میشود، اما در قم برگزاری این جشن کمی با شهرهای دیگر متفاوت است؛ چراکه مردم این شهر علاوه بر برپایی جشنهای بزرگ و کوچک در سراسر شهر باید از زائران مسجد جمکران هم میزبانی کنند. در چند سال اخیر مردم قم علاوه بر برپایی موکبهای پذیرایی، پخش نذری، چای، شیرینی و شربت میان زائران به عشق امام زمانشان خانه و زندگی خود را هم در راه این عشق و علاقه بهصورت رایگان در اختیار زائران مسجد جمکران میگذارند تا هیچ زائری دغدغه اسکان موقت در قم را نداشته باشد؛ کار بزرگی که به همت خیریههای مردمی و قرارگاههای جهادی با نظم و ترتیب خاصی در حال انجام است. شاید باورتان نشود، اما براساس اعلام فقط یکی از این قرارگاهها امسال قریب به 2000نفر از شهرهای خوزستان، خراسان، آذربایجان شرقی و غربی، بندرعباس، سیستان و بلوچستان، کرمانشاه، گلستان و مازندران برای اقامت در 4منزل شخصی و 6مسجد ثبتنام کردهاند.