پایان سلطه مافیای معدل؛ چرا حذف تأثیر معدل باید شامل همه پایه‌ها شود؟

سیده‌زهرا عبداللهی؛ روزنامه‌نگار

تصمیم اخیر شورای عالی انقلاب فرهنگی مبنی بر حذف تأثیر قطعی معدل پایه دهم در آزمون سراسری و اعمال تأثیر قطعی معدل در سایر مقاطع، واکنش‌های گسترده‌ای را از سوی نمایندگان مجلس، کارشناسان و افکار عمومی برانگیخته است. به اعتقاد منتقدان این مصوبه، گرچه با هدف تحقق عدالت آموزشی اتخاذ شده، اما در عمل چالش‌ها و نابرابری‌های زیادی را به دنبال داشته است. واکنش‌های مقامات بلندپایه و نمایندگان مجلس، اهمیت و حساسیت این موضوع را دوچندان کرده است.

پیشینه تأثیر معدل در کنکور
موضوع تأثیر معدل در کنکور از دهه ۱۳۸۰ آغاز شد. شورای عالی انقلاب فرهنگی در سال ۱۳۸۶ مصوبه‌ای را برای تأثیر سوابق تحصیلی در کنکور تصویب کرد. در سال ۱۳۹۲، مجلس شورای اسلامی با تصویب قانون سنجش و پذیرش دانشجو، تأثیر معدل را به‌صورت تدریجی و مشروط به استانداردسازی امتحانات نهایی مطرح کرد. با این حال، تصمیمات اخیر شورای عالی انقلاب فرهنگی، از جمله اعمال تأثیر قطعی معدل، به دلایل مختلف، از جمله نبود زیرساخت‌های لازم، مورد نقد قرار گرفته است.

اظهارات نمایندگان مجلس درباره تأثیر معدل
   احمد نادری (عضو هیأت‌رئیسه مجلس)

 احمد نادری، نماینده تهران و عضو هیأت‌رئیسه مجلس شورای اسلامی، از منتقدان جدی مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی است. وی در مطلبی نوشته است: «شورای‌عالی انقلاب فرهنگی درحالی تأثیر معدل پایه دهم در آزمون سراسری را حذف کرده که باید پاسخگوی این بدعت‌گذاری غیرقانونی در نادیده گرفتن مصوبات قانونی مجلس شورای اسلامی باشد. آینده آموزش‌عالی و سرنوشت فرزندان این کشور نباید گروگان و تحت‌تأثیر مافیای معدل باشد.» این اظهارات، نشان‌دهنده حجم نگران‌ها نسبت به نادیده گرفتن مصوبات مجلس و افزایش نفوذ مافیای آموزشی در سیاست‌گذاری‌های آموزشی است.

   محمدرضا احمدی سنگر
 (عضو کمیسیون آموزش مجلس)

محمدرضا احمدی سنگر، عضو کمیسیون آموزش مجلس نیز تأثیر قطعی معدل را ناعادلانه دانسته است.

نامه علی لاریجانی به رهبر معظم انقلاب

یکی از مهم‌ترین وقایع مرتبط با این موضوع، نامه علی لاریجانی، رئیس وقت مجلس شورای اسلامی، به مقام معظم رهبری در سال ۱۳۹۷ بود. لاریجانی در این نامه به نگرانی‌های مرتبط با کنکور، از جمله نقش مافیای آموزشی، تبلیغات مخرب و بی‌عدالتی در نظام آموزشی اشاره کرد. وی خواستار ورود شورای عالی انقلاب فرهنگی به این موضوع و بازنگری در سیاست‌های مرتبط با کنکور شد. رهبر معظم انقلاب نیز در پاسخ، شورای عالی انقلاب فرهنگی را مأمور رسیدگی به این موضوع کردند.

ورود محمدباقر قالیباف به موضوع

 محمدباقر قالیباف، رئیس کنونی مجلس شورای اسلامی و یکی از اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی، از دیگر مقامات برجسته‌ای است که به موضوع تأثیر قطعی معدل ورود کرده است.

نقد و تحلیل تصمیم شورا از دیدگاه برخی نمایندگان
   نابرابری در زیرساخت‌های آموزشی
    فشار روانی و تقویت مافیای آموزشی
   ورود شورا به قانون‌گذاری

کلام آخر  
تصمیم شورای عالی انقلاب فرهنگی برای تأثیر قطعی معدل، با واکنش‌های گسترده‌ای از سوی نمایندگان مجلس روبه‌رو شده است. آنها این تصمیم را ناقض عدالت آموزشی و مغایر مصوبات مجلس دانسته‌اند. ورود علی لاریجانی و محمدباقر قالیباف نیز به این موضوع، نشان‌دهنده اهمیت و حساسیت آن است. از نظر برخی کارشناسان منتقد، برای تحقق عدالت آموزشی و کاهش نابرابری‌ها، اصلاح زیرساخت‌ها، بازنگری در تصمیمات شورا و هماهنگی با مصوبات مجلس ضروری است.