۹۵درصد موارد فوتی در حوادث طبیعی ناشی از تخریب ساختمان‌هاست؛ از آسیب پذیرترین ساختمان‌ها هنگام زلزله بیمارستان‌های فرسوده در تهران است.
۵ دی روز ملی ایمنی دربرابر زلزله است؛ ایرج حریرچی در همایشی که به مناسبت این روز برگزار شد، گفت: ساده‌اندیشی است که فکر کنیم بعد از این، حادثه‌ای رخ نخواهد داد. بنابراین موضوع مهم این است که میزان آمادگی بیمارستان‌ها را با شاخص‌های علمی دنیا افزایش دهیم.
وزارت بهداشت طی اجرای برنامه طرح تحول نظام سلامت، میزان بیمارستان‌های فرسوده را در کشور به ۴۷ درصد کاهش داد، اما این کار کافی نیست. ایمنی کلی بیمارستان‌های کشور در سال ۹۲ به میزان ۳۴ درصد بوده است و این آمار در سال ۹۶ به ۴۸ درصد افزایش یافته است.
بروز زلزله طبیعی است، اما عدم‌آمادگی ما برای مقابله با آن غیرطبیعی است. به گزارش ایسنا سخنگوی وزارت بهداشت در این‌باره افزود: در برخی بیمارستان‌ها و به‌ویژه در برخی شهرهای بزرگ به‌دلیل محدودیت منابع و قدیمی بودن مراکز، آمادگی لازم برای مقابله با بحران‌ها وجود ندارد.
مانور طبیعی که در تهران رخ داد نشان داد که در نقطه ایده‌آل نیستیم. ما برای تهران برآورد هزینه ۱۰۰۰ میلیاردی را برای رسیدن به کف استانداردهای بیمارستانی داشته‌ایم. باید توجه کرد که در شهرهای بزرگ علاوه بر ریزش ممکن است مشکلاتی چون سوختگی هم داشته باشیم.
لزوم ساخت «مگاهاسپیتال‌ها»
وقوع زلزله کرمانشاه محل آزمون مهارت‌های مدیریت بحران در وزارت بهداشت بود. به گفته معاون درمان وزیر بهداشت، با مدیریت حوزه اورژانس و بیمارستان‌ها، ۴۰۰ بیمار به سایر استان‌ها منتقل شده‌اند.
به گزارش مهر، جان بابایی گفت: بیمارستان‌هایی که ضریب اشغال آنها بالای ۸۰ درصد است، این مصدومان را پذیرفته و برایشان تخت خالی کرده بودند. وی با بیان اینکه بعضی از بیمارستان‌های ما بیش از ۴۰ سال عمر دارند، گفت: باید به سمت ساخت بیمارستان‌های ضد‌زلزله برویم و در عین حال فضاهایی را هم برای ارائه خدمت در زمان بحران داشته باشیم. ما در کشور به ساخت چند بیمارستان مگاهاسپیتال نیاز داریم.
در شهر‌هایی مانند شیراز، اصفهان، مشهد و... که بیمارپذیری بالاتری دارند، وجود بیمارستان‌های مگا هاسپیتال طراحی شده اما شورای اقتصادی و سازمان برنامه و بودجه باید یا منابع مورد نیاز برای ساخت این بیمارستان‌ها را تأمین کنند یا به سرمایه‌گذاران خارجی ضمانت بدهند.
۳۵درصد مراکز درمانی ایمن هستند
علیرضا رئیسی، معاون بهداشت وزارت بهداشت با اشاره به ایمنی پایین مراکز بهداشت گفت: تنها ۳۵ درصد واحدهای بهداشتی ایمنی لازم را در برابر زلزله دارند و این میزان در روستاها به ۲۵ درصد می‌رسد.
همچنین آمادگی عملکردی پرسنل نیز ۲۷ درصد است که نشان می‌دهد آمادگی کافی را ندارند. به گزارش فارس وی افزود: در زلزله کرمانشاه هیچ مصدومی بدون اینکه واکسن دریافت کند از بیمارستان‌ها خارج نشده است. پس از زلزله همه مادران باردار در روز اول حادثه شناسایی شدند و آنها را به افرادی ارجاع دادیم تا به‌طور دائم از آنها مراقبت کنند.
در زلزله کرمانشاه ۸۴ مرکز بهداشتی تخریب شده و هم‌اکنون ۱۰۰ کانکس برای ارائه این خدمات در آنجا مستقر شده است. هر چه قابلیت‌های ما پایین باشد، آسیب پذیری نیز بیشتر است و چاره‌ای جز بالا بردن این قابلیت‌ها نداریم.
ناامنی بیمارستان‌ها مایه تأسف است
سید حسن قاضی‌زاده هاشمی، وزیر بهداشت به خانه ملت گفت: طول عمر ۵۰ درصد بیمارستان‌های تهران بیش از ۵۰سال است. بخشی از بیمارستان‌ها جزو ناامن‌ترین ساختمان‌ها هستند و این مایه تأسف است. برای مقاوم‌سازی بیمارستان‌های پایتخت نیاز است اعتباراتی در اختیار وزارت بهداشت و راه و شهرسازی قرار داده شود تا بتوان بیمارستان‌ها را براساس استانداردها در برابر زلزله بازسازی یا حداقل مقاوم‌سازی کرد.
زلزله تهران و دسترسی‌هایی که قفل شد
پیرحسین کولیوند، سرپرست سازمان اورژانس کشور با اشاره به زمین لرزه اخیر تهران و تمهیدات اورژانس برای حل موانع ترافیکی تهران در زمان وقوع زلزله، گفت: اولا باید بپذیریم که در زمینه ارائه آموزش‌های همگانی به مردم ضعیف بوده‌ایم و اگر در این حوزه به درستی عمل کنیم دچار چنین مشکلاتی نخواهیم شد.
باید توجه کرد که اورژانس و فوریت‌های پزشکی به‌طور ذاتی همواره برای حوادث غیرمترقبه آماده‌اند و برنامه‌ریزی‌های لازم را انجام می‌دهند اما در شهری مانند تهران با بروز یک زمین‌لرزه همه راه‌ها بسته می‌شوند و جمعیت زیاد است. بنابراین ابتدا باید در راستای آموزش همگانی گام برداریم و در مرحله دوم دستگاه‌های ذی‌ربط باید کمک کنند تا مسیرهای امدادرسانی باز شود.
وی از شهرداری خواست تا مرکزی را که در بوستان ولایت دارند در اختیار سازمان اورژانس قرار دهند و گفت: ما می‌توانیم از این مرکز برای امداد هوایی استفاده کنیم. همچنین می‌توانیم سنگرهای موجود در آنجا را به بیمارستان‌های صحرایی تبدیل کنیم تا اگر در تهران حادثه‌ای رخ داد بتوانیم مصدومان را به آنجا انتقال داده و بعد از انجام اقدامات اولیه آنها را به مراکز دیگر منتقل کنیم.
کاهش پیامدهای زلزله با آموزش
سیدمحمدهادی ایازی، معاون اجتماعی وزیر بهداشت گفت: زلزله ازجمله مسائلی است که رعایت استانداردهای جهانی ساخت‌وساز و شهرسازی، فرهنگسازی و آموزش همگانی می‌تواند به‌طور چشمگیری از مخاطرات و پیامدهای ویرانگر آن -که البته افسردگی و بیماری‌های روانی و مسائل و مشکلات اجتماعی پس از روزهای بحران به‌مراتب سخت‌تر و بدتر است- بکاهد و آن را نزدیک به صفر برساند. نوع برخورد، ایمن‌سازی و آمادگی در برابر هر کدام، موجب تفاوتی فاحش در میزان اثرات مخرب هر کدام شده است.
