گزارش
تهران مقاوم‌تر شد
برنامه‌های جامع مدیریت بحران پایتخت برای مقابله با چالش‌های طبیعی و انسانی اجرا می‌شود
نیلوفر ذوالفقاری-روزنامه‌نگار
از سیل و زلزله گرفته تا فرونشست زمین و خطر آسیب سازه‌های ناایمن، عوامل مختلفی هستند که ایمنی پایتخت را به خطر می‌اندازند. برنامه‌ریزی و اجرای پروژه‌های متنوع برای پیشگیری از بحران و مواجهه با شرایط بحرانی، در این دوره از مدیریت شهری با اهتمام جدی دنبال شده است؛ از ایمن‌سازی گودهای پرخطر و شناسایی ساختمان‌های بلندمرتبه ناایمن تا مقاوم‌سازی پل‌های شهری و تهیه طرح جامع مدیریت بحران پایتخت. علی نصیری، رئیس سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران از اقدامات متنوع این سازمان برای گام‌برداشتن به‌سوی تهرانی ایمن و تاب‌آور در برابر بحران‌ها خبر داده است.
ارزیابی ایمنی سازه‌ای
مدیریت شهری کانون اقدامات خود برای مدیریت بحران را در 3محور زلزله، سیل و تهدیدات امنیتی برنامه‌ریزی کرده است. پروژه مهم ارزیابی ایمنی سازه‌ای و یکپارچه ساختمان‌های مهم و بلندمرتبه آغاز شده و بیش از 16هزار ساختمان شناسایی، 7500بازدید انجام و 6200ساختمان تعیین‌تکلیف شده‌است. این ساختمان‌ها در 4گروه A تا D تقسیم‌بندی می‌شوند. ساختمان‌های گروه D که به‌شدت ناایمن و در معرض ریزش حتی بدون وقوع زلزله هستند، در اولویت تخریب و نوسازی فوری قرار گرفته‌اند. این گروه را متروپل‌های شهر تهران نامیده‌اند. فهرست این ساختمان‌ها به مالکان، شهرداران مناطق و دادستانی ابلاغ شده است.
ایمن‌سازی گودهای پرخطر
گودهای پرخطر رهاشده، معضل مهمی در ایمنی شهر تهران‌اند. در این دوره از مدیریت شهری از 252گود پرخطر، 85گود ایمن‌سازی شده‌اند. گودهایی مانند گود برج میلاد و گود فرهنگ، کنار کتابخانه ملی که ابعاد بسیار بزرگی داشتند و خطرات جدی ایجاد کرده بودند، در اولویت رفع خطر قرار گرفته‌اند.50گود با عمق بالای 15متر، 22گود با عمق بالای 20متر و 121گود که بیش از 30ماه رها شده بودند، تحت رسیدگی قرار گرفته‌اند. هدف این است که تا پایان این دوره مدیریت شهری، هیچ گود پرخطر رهاشده‌ای در شهر نداشته باشیم؛ هرچند این هدف در گرو مساعدت شرایط و همکاری دستگاه‌هاست.
طرح جامع مدیریت بحران پایتخت در نوبت تهیه
طرح جامع مدیریت بحران پایتخت در دست تهیه است. این طرح شامل 3برنامه کلیدی کاهش خطر، آمادگی و پاسخ و بازسازی، هم‌اکنون در حال تدوین است. دستورالعمل‌هایی چون استان‌های معین، فرماندهی بحران و مدیریت خطر تجمعات انبوه نیز به‌روزرسانی شده‌اند.
مقاوم‌سازی پل‌های مهم شهر
بخش دیگری از فعالیت سازمان پیشگیری و مدیریت بحران تهران برای ارتقای ایمنی شهر است. از حدود 800پل شهری، 66پل در اولویت مقاوم‌سازی قرار داشتند. تاکنون 46پل مقاوم‌سازی شده‌اند؛ ازجمله 11پل فقط در 2سال اخیر. هم‌اکنون 10پل دیگر نیز دارای کارگاه فعال هستند و پیش‌بینی می‌شود در پایان این پروژه، تنها 20پل باقی بماند.
افزایش بودجه ایمنی کالبدی تهران
رشد چشمگیر بودجه ایمنی شهر تهران، گواهی بر عزم جدی مدیریت شهری در این حوزه است. بودجه ایمنی کالبدی شهر تهران که در سال1401 کمتر از 5/1همت بود، امسال به حدود 14همت رسیده است. این افزایش چشمگیر نشان‌دهنده اهتمام جدی شورای اسلامی شهر تهران و شهرداری به موضوع ایمن‌سازی است. در سال1404، 4هزار ردیف بودجه‌ای مرتبط با ایمنی، امنیت و پدافند غیرعامل با محوریت سازمان پیشگیری و مدیریت بحران تدوین شده است.
چه خطراتی ابرشهر تهران را تهدید می‌کند؟
زلزله، سیل، آلودگی، خشکسالی، تغییر اقلیم، فرونشست و فروریزش زمین، حوادث ترافیکی، مواد خطرناک، تهدیدات CBRNE، حریق، تراکم زیاد و قطع شریان‌های حیاتی
عوامل ایجاد خطر در تهران کدامند؟
گسل‌های اصلی و فرعی تهران
مناطق مستعد سیلاب
زیرساخت‌های ناکافی در برخی مناطق
به‌ویژه در غرب و شرق تهران
تلاش‌های بی‌وقفه برای شهری ایمن و تاب‌آور
علی نصیری، رئیس سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران: در سال‌های اخیر تعداد پایگاه‌های مدیریت بحران از 45پایگاه به 109پایگاه افزایش یافته است. با بازپس‌گیری پایگاه‌هایی که در اختیار دیگر بخش‌ها نظیر سازمان ورزش شهرداری تهران بود و نیز احداث پایگاه‌های جدید، شبکه پایگاه‌ها گسترش قابل توجهی پیدا کرده است. 21کمیته تخصصی با موضوعاتی همچون زلزله، زمین‌لغزش، فرونشست، پدافند غیرعامل، آمادگی و پاسخ، امداد هوایی، بازتوانی روانی و اجتماعی و تلفیق شماره‌های امدادی (SOS) با مشارکت بیش از 400نفر از استادان و متخصصان تشکیل و برخی جلسه‌های آنها بیش از 20بار برگزار شده است. امیدواریم بتوانیم با تلاش‌های بی‌وقفه، گامی در جهت ایجاد شهری ایمن، آماده و تاب‌آور برداریم.
کمیته ایمنی فضای زیرسطحی و مترو فعال شده و دستورالعمل ضریب ایمنی میان شرکت مترو و سازمان آتش‌نشانی به تصویب رسیده است.
برنامه مقاوم‌سازی لرزه‌ای ساختمان‌ها و شریان‌های حیاتی تهران که پیش‌تر وجود نداشت، اکنون تدوین شده و در دست اجراست.
سامانه هشدار سیل در تهران تکمیل شده و داده‌های شهرداری شامل باران‌سنج‌ها، بادسنج‌ها، برف‌سنج‌ها و سامانه پایش مخاطرات جوی به هواشناسی منتقل می‌شود.
دوم اسفند سال گذشته، بزرگ‌ترین مانور عملیاتی زلزله در تهران برگزار شد که نقطه عطفی در تمرین‌های آمادگی بحران به شمار می‌آید.
فاز اول نرم‌افزار جامع HSE اجرا شده و ناایمنی‌های شهر با کد رنگی از پرخطر(قرمز) تا کم‌خطر(سبز) روی نقشه مکانی بارگذاری می‌شود.
در همینه زمینه :
