حماس؛ پیروز میدان نبرد فاتح عرصه اخلاق

حسن هانی‌زاده؛ کارشناس مسائل منطقه

موضوع آتش‌بس در غزه و پیامدهای آن به‌ویژه از منظر مقاومت اسلامی قابل بررسی و تحلیل است. در طول ۱۵‌ماه جنگ و موشک‌باران مستمر از سوی اسرائیل، مردم غزه با ایستادگی و پایداری غیرقابل‌تصور نه‌تنها از خود دفاع کردند، بلکه موفق شدند معادله جنگ را به نفع خود تغییر دهند. در این مدت اسرائیل با شلیک بیش از دوبرابر تعداد موشک‌های پرتاب‌شده در جنگ جهانی دوم به شهر کوچک غزه به‌دنبال تغییر وضعیت میدانی به نفع خود بود، اما هیچ‌کدام از این اقدامات نتوانست به نتیجه مطلوب آنها برسد؛ برعکس، هر حمله اسرائیل منجر به تقویت اراده مردم غزه شد.
در این جنگ حمایت‌های گسترده‌ای از سوی آمریکا به ارتش صهیونیستی ارسال شد که ازجمله آنها می‌توان به ۲۴۰محموله تسلیحاتی اشاره کرد. این حمایت‌ها نشان از یک جنگ جهانی علیه مردم غزه داشت. اما با وجود تمام این فشارها، نیروهای مقاومت اسلامی با اراده‌ای آهنین توانستند بر تمام این تهدیدات فائق آیند. روحیه شهادت‌طلبی و ایثار این نیروها، به همراه امدادهای غیبی، به آنها این امکان را داد که آتش‌بس را به اسرائیلی‌ها تحمیل کنند. در این مدت اسرائیل نیز متحمل خسارات سنگینی شد که بی‌سابقه بود. حجم این خسارات در کنار تعداد بالای کشته‌ها و زخمی‌ها نشان‌دهنده شکستی بزرگ برای رژیم‌صهیونیستی بود.
اما یکی از مسائل مهم که در این جنگ قابل توجه است، رعایت اخلاق اسلامی توسط نیروهای مقاومت است. در تمام مدت این جنگ، حماس و جهاد اسلامی نه‌تنها از قوانین جنگی بین‌المللی تبعیت کردند، بلکه حتی در برخورد با اسرای اسرائیلی رفتاری انسانی و متمدنانه داشتند. برخلاف رژیم اسرائیل که در طول این مدت به کشتار وحشیانه زنان و کودکان بی‌دفاع پرداخت و هیچ‌گونه اخلاقی را رعایت نکرد، نیروهای حماس همواره مرزهای اخلاقی را حفظ کردند. برخی از اسرای اسرائیلی که در دست نیروهای مقاومت بودند، در مصاحبه‌ها و فیلم‌های منتشرشده از رفتار مهربانانه و رأفت نیروهای حماس صحبت کرده‌اند.
حماس به‌هیچ‌وجه به تلافی جنایات اسرائیل نپرداخت و همواره اخلاق اسلامی را در تمام مراحل جنگ رعایت کرد.
در مقابل، رژیم اسرائیل با اعمال شکنجه و آزارهای بی‌رحمانه علیه اسرای فلسطینی و کشتار گسترده غیرنظامیان، در عرصه اخلاق به پایین‌ترین سطح ممکن سقوط کرد. رژیم‌صهیونیستی با حملات هوایی به مدارس، بیمارستان‌ها و مراکز غیرنظامی در غزه نشان داد که هیچ‌گونه تعهدی به رعایت حقوق بشر ندارد؛ درحالی‌که حماس با رعایت اصول انسانی در برخورد با اسرای اسرائیلی و احترام به قوانین جنگی، از تسلیم‌شدن در برابر دشمن خودداری کرد. این تفاوت بارز در رفتارهای نظامی و اخلاقی میان نیروهای مقاومت اسلامی و ارتش صهیونیستی نشان می‌دهد که اخلاق حتی در جنگ‌های سخت و خونین می‌تواند نقش‌آفرینی بزرگی داشته باشد. درحالی‌که اسرائیل با جنایات خود در میدان نبرد و شکنجه اسرای فلسطینی سعی در ترسیم تصویری وحشیانه از خود داشت، حماس در عمل نشان داد که حتی در اوج درگیری‌ها می‌توان اصول انسانی را رعایت کرد و در برابر دشمن تا دندان مسلح ایستادگی کرد.  درنهایت پیروزی حماس تنها محدود به میدان نبرد نمی‌شود؛ بلکه پیروزی در عرصه اخلاق و رعایت حقوق انسانی به‌ویژه در شرایط جنگی است که عملا بسیاری از جبهه‌های جهانی را تحت‌تأثیر قرار داده و دنیای امروز را وادار کرده که در مقابل این مقاومت انسانی و اخلاقی سر تعظیم فرود آورد. حماس با تأسیس الگویی از مقاومت و اخلاق در برابر ظلم، پیام روشنی برای بشریت داشته است.