کوچه‌گرد
درس‌های دیزی‌پزی علینقی برای کسب‌وکارهای کوچک
لیلا باقری
ما ایرانی‌ها از قدیم دیزی‌خور بوده‌ایم و آبگوشت، غذای لذیذ سفره‌هایمان بوده است. برای همین دیزی‌پزی از گذشته شغل پررزقی بوده و البته بین همه دیزی‌پزی‌ها یکی از بقیه نمونه‌تر بوده است؛ دیزی‌پزی علینقی در چارسوی کوچک، اول کوچه غربی. او در زمان خودش تنها کسی بود که با فر دیزی می‌پخت و برای همین تمیز بود و طرفدار بیشتری داشت. همان موقع هم راز جذب مشتری و احترام به سلایق مختلف را فهمیده بود؛ چند نوع آبگوشت با چند مدل و طعم مختلف و در دیزی‌های 2نفره و یک نفره می‌پخت تا هرکسی دوست دارد تنهایی غذایش را بخورد یا با همراهش میل کند.
بعضی از انواع آبگوشت‌های علینقی از این قرار بود: آبگوشت ساده از گوشت، نخود، لوبیا و سیب‌زمینی. آبگوشت گوجه فرنگی که مثل همان آبگوشت ساده است. آبگوشت لیمو عمانی. دیزی بِه و سرکه شیره با بنشن لوبیا قرمز. دیزی بزباش از گوشت و لوبیا قرمز و سبزی تره و شنبلیله با گردلیمو یا گوجه سبز. دیزی بزباش با لوبیا چشم بلبلی و گردغوره. دیزی گندم از گوشت و نخود و گندم. دیزی قنبید از گوشت، نخود، لوبیا و کلم قمری به‌صورت ساده یا گرد لیموعمانی که رویش می‌پاشیدند و کلی تنوع دیگر.
دکان او از پروفروش‌ترین‌های بازار بود و جای مناسبی هم در سرچارسو داشت و با دیزی‌های متنوع‌ترش روزی 400 تا 500 مشتری راه می‌انداخت و سر ظهرها با حضور اغلب صاحبان مغازه‌ها از دیدنی‌های بازار محسوب می‌شد.
یکی آب اضافه می‌خواست و یکی روغن و دیگری نان و پیاز و... جالب اینکه چون پول ناهار هم به زحمت جور می‌شد و پول زیاد توی دست و بال مردم نبود، مشتری‌ها برای دیزی و گوشت‌کوب به مناسبت شغل‌شان چیزی گرو می‌گذاشتند. نجار اره، شاگرد خیاط قیچی، شاگرد کفاش مشته و گاز و... علینقی هم علاوه بر اینکه باید حواسش به‌حساب و کتاب دیزی‌های خورده شده بود، باید می‌دانست که ابزار هر مشتری را کجا گذاشته و مشته را اشتباهی به نجار ندهد و اره را به کفاش. این همه هنر و سلیقه به خرج دادن در حالی بود که برخی دیزی‌پزها نه نظافت را رعایت می‌کردند و نه دلشان می‌آمد دنبه و گوشت و نخود کافی در دیزی بریزند.
به‌نظرم علینقی در طهران قدیم بدون شرکت در هیچ دوره کسب‌وکار موفق و سمیناری به سادگی با رعایت چند نکته ساده مشتری‌های وفادار خودش را داشت. نکاتی که هنوز هم مهم هستند و کارساز؛ از حفظ کیفیت و احترام به سلیقه مشتری تا انواع تعاملاتی که در آن زمان، هم اجتماعی بودند و هم اقتصادی و برای فروش محصولات و خدمات از وفاداری مشتریان و اعتماد اجتماعی بهره می‌بردند.
در همینه زمینه :
کتاب پلیسی
گفت‌وگو2
بازار
