4خواسته نتانیاهو که محقق نشد

محمدعلی حسن‌نیا-  کارشناس مسائل منطقه

توافق آتش‌بس با حماس زلزله‌ای در جامعه اسرائیل ایجاد کرده است. در اسرائیل، صهیونیست‌ها به 2دسته تقسیم‌بندی شده‌اند؛ عده‌ای که اعتقاد دارند نتانیاهو تن به بدترین توافق تاریخ این رژیم داده و بعضی دیگر هم فقط می‌خواهند اسرای اسرائیلی به خانه بازگردند، اما آن دسته که اعتقاد دارند اسرائیل مضحک‌ترین و بدترین توافق تاریخ را امضا کرده است، می‌گویند باید جنگ در غزه ادامه یابد، هزاران اسیر فلسطینی آزاد نشود، اسرائیل از محور فیلادلفیا و نتزاریم عقب‌نشینی نکند.
  همچنین شهرک‌سازی‌ در شمال غزه با اخراج ساکنان فلسطینی آن رقم بخورد. بن‌غفیر سردمدار این طیف است. وزیر امنیت داخلی رژیم صهیونیستی که از کابینه این رژیم استعفا داد تا نتانیاهو به لب سقوط برسد و با 62کرسی تنها یک کرسی برای پایان و سقوط کابینه فاصله داشته باشد، اما گسترش ائتلاف دولتی توسط نتانیاهو با گنجاندن گیدئون ساعر و افزودن 4کرسی به ائتلاف، احتمال باج‌خواهی بن گویر و اسموتریچ را که توافق را رد کردند، کاهش داد. البته نتانیاهو به اسموتریچ قول‌های برای فشار در کرانه باختری و ساخت شهرک‌های بیشتر داده است، تا او را از بن‌غفیر جدا کند. با این حال، چالش‌های زیادی در انتظار «ائتلاف شکننده» فعلی نتانیاهو است که مهم‌ترین آنها قانون سربازی اجباری برای حریدی‌ها و تصویب بودجه است که باعث شده با بی‌ثبات‌ترین کابینه رژیم روبه‌رو باشیم. دلیل اصلی مخالفان توافق در اسرائیل آن است که اعتقاد دارند این معامله آزادی منجر به 7 اکتبر دیگری خواهد شد. آنها استدلال می‌کنند که نتانیاهو با آزادی صدها فلسطینی مبارز باعث می‌شود سنوارهای جدیدی ایجاد شوند و با تفکر مبارزه دوباره به اسرائیل حمله کنند. یکی از وزرای اسرائیلی به نتانیاهو گفته بود که تو با آزادی این تعداد مبارز فلسطینی سنوار را نکشته‌ای بلکه صدها سنوار دیگر ظهور خواهند کرد. پسا جنگ هم برای اسرائیل گیج‌کننده است. روزنامه آحارانوت در گزارشی با اشاره به سناریوهای تل‌آویو برای بعد از توافق نوشت که نتانیاهو نتوانست آلترناتیوی برای حماس ایجاد کند. می‌بینیم که ساعتی بعد از آتش‌بس نیروهای حماس از مقرهای خود خارج شدند و در میان شهروندان فلسطینی رژه پیروزی می‌روند. آوی اسخاروف، تحلیلگر اسرائیلی می‌گوید که دولت اسرائیل همانطور که باعث حوادث 7 اکتبر2023 شد، اکنون به حماس کمک می‌کند تا از این جنگ با پای خود بیرون بیاید و اسرا را آزاد کند، اما چرا برخی با توافق نتانیاهو به‌شدت مخالف هستند و دلایل اصلی آنها از این موضوع چیست؟
1-  حماس نابود نشد: مهم‌ترین خواسته نتانیاهو کابینه افراطی وی نابودی کامل حماس بود. درست است که اسرائیل توانست برخی از فرماندهان حماس را به شهادت برساند،‌اما نتوانست حماس را از بین ببرد. روزنامه «اسرائیل هیوم» گزارش داد که این معامله ما را به این نتیجه می‌رساند که اسرائیل عملا یکی از اهداف جنگ را کنار گذاشته و حماس را به‌عنوان عامل حاکم در غزه رها کرده و به آن اجازه می‌دهد تا خود را بازگرداند.
 2-  اسرای اسرائیلی با توافق برگشتند نه زور: پس از یک سال و 3ماه، اشغالگران اسرائیل توانستند تعداد بسیار کمی از اسرای اسرائیلی را که در 7 اکتبر2023 در دست مقاومت فلسطین بودند، آزاد کند و در انتهای مجبور شد با توافق آنها را از غزه خارج کند.
 3- عقب‌نشینی از نتزاریم و فیلادلفیا: پایبندی نتانیاهو به محور فیلادلفیا و کریدور نتزاریم مانع بزرگی بر سر راه امکان دستیابی به توافق در ماه‌های گذشته بود. در 20آگوست2024، نتانیاهو تأکید کرد که اسرائیل «تحت هیچ شرایطی کریدور نتزاریم و کریدور فیلادلفیا را ترک نخواهد کرد» و در بیانیه دیگری مدعی شد که آنها «دارایی استراتژیک» برای اوست ولی در این توافق شرط شد اسرائیل از این منطقه عقب بنشیند.
  4- از بین رفتن طرح شهرک‌سازی‌ و ژنرال‌ها: راست‌افراطی در کابینه اسرائیل امیدوار بود به آزادی شهرک‌سازی‌ در نوار غزه دست یابد، اما دستیابی به آتش‌بس و خروج ارتش اسرائیل از مناطق مسکونی در مرحله اول که منجر به عقب‌نشینی کامل از نوار غزه شد، رویاهای آنها را بر باد داد. این طرح در قالب طرح ژنرال‌ها بود که آن هم به محاق رفت.