چتر حمایت مدیریت شهری بر سر آسیب‌دیدگان اجتماعی

نیلوفر ذوالفقاری-روزنامه‌نگار

قطار سلسله نشست‌های هم‌اندیشی شهر آرمانی این بار در ایستگاه بررسی عملکرد 3ساله سازمان خدمات و مشارکت‌های اجتماعی ایستاد. این نشست با حضور محمدامین توکلی‌زاده، معاون امور اجتماعی و فرهنگی شهردار تهران، پرویز سروری نایب‌رئیس شورای اسلامی شهر تهران، حجت‌الاسلام محمد آقامیری، عضو شورای اسلامی شهر تهران، شهرداران و معاونان اجتماعی برخی مناطق ۲۲گانه تهران و فعالان حوزه آسیب‌های اجتماعی پایتخت در تالار ایوان شمس برگزار شد. مدیران شهری در این نشست گزارشی از عملکرد مدیریت شهری در ساماندهی آسیب‌های اجتماعی در 3سال گذشته ارائه دادند.



هم‌افزایی برای رفع مشکلات تهران باید استمرار داشته باشد

محمدامین توکلی‌زاده، معاون امور اجتماعی و فرهنگی شهردارتهران
تعداد معتادان متجاهر کلانشهر تهران در گذشته 10هزار نفر بود اما از باب غفلت این تعداد به 25هزارنفر افزایش یافت. آسیب را اگر به حال خود رها کنیم، آهسته آهسته همه‌جا را فرا خواهد گرفت. در ابتدای کار تنها 10هزار تخت در شهر تهران داشتیم. امروز با افتخار می‌توان گفت با همت دستگاه‌های مختلف، معتادان متجاهر با هر مشکلی در دایره جذب قرار دارند و برای تمام معتادان مرکز تخصصی داریم. براساس تقسیم‌کاری که شهیدجمهور رئیسی انجام داد، قرارگاه اجتماعی شکل گرفت. تمام دستگاه‌ها لحظه به لحظه در خط اول اقدامات حضور داشتند.‌ در تمام‌ موضوعات در کنار یکدیگر ایستادیم و در نتیجه اتفاقات خوبی در این دوره رقم‌ خورد.

 جریان مردمی در محله‌ها ؛دستاورد قرارگاه اجتماعی
مهم‌ترین دستاورد قرارگاه اجتماعی، جریان مردمی در محلات است که درخصوص آسیب‌های اجتماعی حساس شده‌اند. اگر همت کنیم مشکلات بزرگ شهر تهران رفع خواهند شد. همه ما می‌دانیم موارد آسیب‌زا را اگر لحظه‌ای رها کنیم دوچندان
باز خواهد گشت. باید این هم‌افزایی را درخصوص رفع مشکلات شهر تهران استمرار دهیم. باید از ظرفیت اصل27 برای بهبود زیست‌پذیری شهر استفاده کنیم. امید است دستگاه‌ها بدون لحظه‌ای توقف در کنار یکدیگر کار کنند. باید پای کار بمانیم و تلاش کنیم تا آسیب‌دیدگان مجدد به جامعه بازگردند.




 کلونی و پاتوق آسیب به‌معنای گذشته نداریم


سیدمحمد نقیب، مدیرعامل سازمان خدمات و مشارکت‌های اجتماعی شهرداری تهران
امروز می‌توانیم مدعی باشیم که کلونی و پاتوق آسیب به‌معنای گذشته نداریم. تشکیل قرارگاه اجتماعی در شهر تهران منجر به کاهش آسیب‌های اجتماعی پایتخت شد. چنانچه رهبر انقلاب فرمودند هرکس دل مردم را خالی کند مجرم است و به این دلیل باید اتفاقات ارزشمند را برای مردم بیان کنیم و بگوییم در شهر چه تغییرات مثبتی رخ داده است. در روددره فرحزاد بالغ بر هزار معتاد متجاهر ساماندهی شدند  و 8هزار تن زباله از این محل جمع‌آوری شد. روددره بیش از 30سال در اختیار معتادان متجاهر بود، اما اکنون و با تدبیر مدیریت شهری در این دوره، این فضا پاکسازی و به‌عنوان تفرجگاه برای مردم آماده شده است. در روز‌های نخست حضور در روددره فرحزاد به سمت مسئولان شهرداری تیراندازی شد و نمی‌گذاشتند این افراد از روددره خارج شوند. به‌زودی فاز دوم این طرح نیز اجرامی شود و وسعت این پارک افزایش خواهد یافت.

ظرفیت گرمخانه‌ها و مددسراها کافی است
به‌خود می‌بالیم که اکنون کسی در تهران نداریم که آسیب دیده باشد و شهرداری او را نپذیرد. در گذشته کسی مسئولیت نگهداری و درمان معتادان زخم باز، عفونی، صغر سن یا کبر سن را قبول نمی‌کرد. مدیریت شهری در این دوره با افتخار آغوش خود را برای این افراد باز کرده است و  علاوه بر نگهداری آنان فرایند درمانشان را نیز انجام می‌دهد. اکنون در چند مرکز ازجمله در منطقه۱۲ مرکز جامعه‌پذیری راه‌اندازی شده است که علاوه بر اشتغال و ارتباط با خانواده فرایند احیا و بازگشت را دنبال می‌کنند. ظرفیت گرمخانه‌ها و مددسراها برای شهر تهران کافی است.
برخلاف برخی ادعا‌های رسانه‌ای مجموع افراد نیازمند ما تعداد بالایی نیست و ظرفیت ایجادشده پاسخگوی نیاز‌هاست. در حوزه کودکان کار 2اتفاق با کمک بهزیستی رخ داد که ثمرات آن اکنون در شهر قابل مشاهده است. در حوزه آسیب‌ها و مشارکت‌های اجتماعی آزادسازی زندانیان زن در قالب طرح «خیمه‌ یاری» یکی از بهترین اقدامات شهرداری در  این حوزه بوده است.

به پایان راه نرسیده ایم اما آغاز خوبی داشتیم


پرویز سروری، نایب‌رئیس شورای اسلامی شهر تهران
یکی از توفیقاتی که در این دوره به‌وجود آمد و آرزوی آن را در دوره‌های گذشته داشتیم، این بود که نسبت به آسیب‌های اجتماعی یک کار عملی صورت  گرفت. در بحث آسیب‌های اجتماعی وظیفه خود می‌دانم از معاون امور اجتماعی و فرهنگی شهردار تهران و دست‌اندرکاران این حوزه تقدیر و تشکر کنم. به‌گفته معاون امور اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران ما باید همه ظرفیت‌های تهران را برای مقابله با آسیب‌های اجتماعی تجمیع کنیم. باید همه زیر یک پرچم برای مقابله با آسیب‌های اجتماعی حرکت کنیم. ما نمی‌توانیم نسبت به آسیب‌هایی که در شهر هستند، بی‌اعتنا باشیم. بسیاری تلاش کردند و بودجه‌های سنگین گذاشتند تا بتوانند با آسیب‌های اجتماعی مقابله کنند و راه‌حل‌هایی را نیز پیدا کردند اما اتفاقی نیفتاد.

 رفع مشکلات شهر در سایه پرچم هم‌افزایی
در دوره چهارم تلاش‌های بسیاری کردیم و زحمت‌های بسیاری کشیده شد، اما نتوانستیم مشکلات روددره فرحزاد را رفع کنیم. امروز این مشکلات رفع شده‌اند و این یک توفیق بزرگ است. این توفیق برای این امر به‌دست آمد که همه ظرفیت‌هایی که در این حوزه مسئولیت داشتند، از «من» عبور کردند و در سایه پرچم هم‌افزایی هریک گوشه‌ای از کار را گرفتند. در این دوره قوه قضاییه در میدان حاضر می‌شود.
این امر که همه دستگاه‌ها در این زمینه احساس مسئولیت می‌کنند و تلاش می‌کنند تعامل و هم‌افزایی داشته باشند، مدل بسیار موفقی بود که تحت عنوان قرارگاه اجتماعی در مدیریت شهری شکل گرفت. در قرارگاه اجتماعی تمام دستگاه‌ها توانستند دست به‌دست یکدیگر دهند تا امروز شاهد باشیم شهر به سمت طراوت حرکت می‌کند. ما به پایان راه نرسیده ایم اما آغاز خوبی داشتیم و داریم. این امر به ما انرژی و پتانسیل جدیدی تزریق می‌کند که مسئولانه نسبت به موضوعات حرکت‌ کنیم و روزهای روشن‌تری را برای تهران رقم بزنیم.

سیدمحمد آقامیری، رئیس کمیته عمران شورای شهر تهران


در شروع دوره مدیریت شهری جدید عنوان می‌کردند که حوزه آسیب اجتماعی حوزه شهرداری نیست و هیچ مسئولیتی هم برای شهرداری تعریف نشده است، به این موضوع ورود نکنید چرا که توقع ایجاد می‌کند. 2ماه بعد پس از استقرار مدیریت شهری دوره ششم در جلسه هم‌اندیشی شهردار تهران وضعیت تهران را زیبنده شهر تهران ندانست و اعلام شد ۲۲هزار معتاد متجاهر در تهران وجود دارد. در همین جلسه تأکید شد که به این موضوع ورود کنیم و در حد توان اقدام به ساماندهی معتادان متجاهر و کودکان کار شود. همین موضوع سبب تشکیل قرارگاه اجتماعی شد و الان با توجه به وضعیتی که در حوزه آسیب‌های اجتماعی وجود دارد باید خدا قوت گفت به همه کسانی که در این حوزه تلاش کردند.

عملکرد اجتماعی مدیریت شهری قابل تقدیر است
کلونی‌های آسیب اجتماعی چندهزار نفری جمع‌آوری شده و تعداد کمی از آسیب‌دیدگان اجتماعی در این کلونی‌ها حضور دارند و هزار معتاد متجاهر با مشارکت و همکاری همه نهادها  و دستگاه‌ها جمع‌آوری شده اند. در واقع در دوره مدیریت شهری ششم کار بی‌نظیری در حوزه آسیب‌های اجتماعی انجام شده است و دستاورد مدیریت شهری در این دوره در تاریخ بلدیه بی‌نظیر و قابل تقدیر است.