کوچه‌گرد
راز جاری ترنا در کوچه‌باغ‌های کن
لیلا باقری
«ترنا» نام یکی از بن‌بست‌های کوچه‌باغ‌های روستای کن است. شاید فکر کنید وجه تسمیه نام این کوچه‌باغ به همان ترنابازی برمی‌گردد و ترنا یعنی «شال کمر یا هر پارچه‌ای که آن را مانند گیسو بافته، شلاق‌مانندی درست کنند و در ترنابازی، بازنده را با آن بزنند». ولی این ترنا ربطی به پارچه سخت و بافته‌شده ندارد و از قضا لطیف و روان است.
اگر در کوچه‌باغ‌های کهن قدم بزنید حتما چشم‌تان می‌افتد به شیب‌هایی با سنگچین‌هایی که بین‌شان درخت کاشته شده است. به این سنگچین‌ها در گویش اهالی کن «اهر» می‌گویند. ساختن اهر کار آسانی هم نیست و نیاز به مهارت دارد و به سازنده آن «اهرچین» می‌گویند و سنگ‌هایش از کف رودخانه جمع می‌شود. با ساختن این سنگچین، آب در شیب و از سنگچین‌ها جاری می‌شود و درختان کاشته‌شده داخل این اهرها را آبیاری می‌کند.
اما ماجرای ترنا... کنی‌ها به جایی که آب از این سنگچین‌ها پایین می‌ریزد «ترنا» می‌گویند. درواقع محل ریختن آب از یک سطح بلند ترنا‌ست، چون در لهجه کنی که آمده از گویش تاتی «آب مِتوره پایین یا‌تر‌تر می‌کنه پایین». درنتیجه ترنا هر مجرایی است که آبی از آن جاری شود و روی زمین بریزد.
