رئیس اتحادیه فروشندگان عینک تهران نگرانی‌های خریداران را تشریح کرد
از تعمیر تا تعویض
بازار عینک در کشاکش گرانی و کیفیت
بازار عینک در ایران، همچون بسیاری از صنایع دیگر، تحت‌تأثیر عوامل متعددی ازجمله نوسانات نرخ ارز، تعرفه‌های واردات و تغییر قوانین مربوط به کالاهای لوکس قرار دارد. این عوامل، هم بر واردکنندگان و فروشندگان و هم بر خریداران، تأثیر مستقیم گذاشته و چالش‌هایی را ایجاد کرده است.
در گفت‌وگو با علیرضا خلیل‌نژاد، رئیس اتحادیه فروشندگان عینک تهران، به بررسی دقیق وضعیت این بازار، چالش‌های پیش روی آن و راهکارهایی برای خریداران پرداخته‌ایم.
توصیه‌هایی برای خرید عینک
خرید عینک نیز مانند خرید خیلی از کالاها نیازمند تخصص است و نمی‌توان با خواندن یکی دو جمله این تخصص را به‌دست آورد. رئیس اتحادیه فروشندگان عینک تهران به خریداران عینک توصیه می‌کند: من به‌عنوان راهنما یک توصیه دارم که افراد نیازمند خرید عینک حتما از واحدهای دارای مجوز کسب، خرید خود را انجام بدهند. زیرا این فروشندگان دوره‌های آموزشی تخصصی را پشت سر گذاشته‌اند و می‌توانند به‌عنوان یک متخصص افراد را برای انتخاب یک عینک مناسب راهنمایی کنند.
وضعیت بازار عینک
واردات عینک و مشتقات مربوط به آن در 3 گروه عینک‌های آفتابی، طبی و عدسی انجام می‌شود. رئیس اتحادیه فروشندگان عینک تهران درباره وضعیت بازار عینک می‌گوید: در رابطه با عینک‌های طبی و عدسی‌ها مشکل خاصی وجود ندارد به جز تعرفه‌های بالای واردات و حقوق گمرکی که تأثیر زیادی در قیمت‌گذاری و بالا بردن قیمت عینک دارد. عینک کالایی است که در واردات آن اجبار وجود دارد و دولت باید در این زمینه به واردکنندگان کمک کند، اما تا‌کنون چنین اتفاقی رخ نداده است و ما نیز هیچ امیدی به یاری دولت نداریم. اما درباره عینک‌های آفتابی باید بگویم که این کالا از سال 1396به‌عنوان یک کالای لوکس معرفی شد و وارداتش ممنوع بود.از اوایل سال 1403با پیگیری‌های اتحادیه عینک‌سازان و عینک‌فروشان تهران و پس‌از 3 سال پیگیری و دوندگی عینک آفتابی از لیست کالای لوکس خارج و به‌عنوان یک کالای پیش‌درمانی شناخته شد. با توجه به پهنای آفتاب‌خیزی که در کشور داریم استفاده از عینک آفتابی به نوعی ضروری محسوب می‌شود. از آن زمان واردات عینک آفتابی آزاد شد، اما در زمینه تخصیص ارز وارداتی برای این کالا همچنان دچار مشکل هستیم.
مهم‌ترین چالش خریداران
خلیل‌نژاد تاکید می‌کند: با توجه به رشد فزاینده قیمت ارز، قدرت خرید بسیار کم شده. الان مردم به جای اینکه بعد از 3-2 سال استفاده، عینک طبی را تعویض کنند، آن را تعمیر می‌کنند. این تداوم در تعمیر باعث دفرمه شدن و در نهایت از بین رفتن حالت استاندارد عینک و وارد شدن آسیب به چشم می‌شود.
حقوق مصرف‌کنندگان
اتحادیه سازندگان و فروشندگان عینک تهران دارای قوی‌ترین سیستم بازرسی بین 135اتحادیه کشور است. ساماندهی طوری انجام شده که فرد یا واحد صنفی‌ای بدون تخصص وارد این حرفه نشود. همچنین کلاس‌های آموزشی به‌مدت 420 ساعت در اتحادیه برای افراد فعال در این عرصه برگزار می‌شود تا بتوانیم بهترین سرویس را به مصرف‌کنندگان ارائه بدهیم.
نقش اتحادیه در قیمت‌گذاری
نمی‌توان گفت اتحادیه در قیمت‌گذاری نقشی ندارد، اما نقش اصلی بر عهده دولت است. در حال حاضر تقریبا تمامی صنوف نسبت به قیمت ارز معترض هستند؛ هرچه قیمت ارز بالاتر برود فعالان صنفی را با مشکلات بیشتری روبه‌رو می‌کند و اتحادیه و اصناف نیز توان پاسخگویی و حل این مشکلات را ندارند.
راهنما
تشخیص تقلبی از اصل
امکان تشخیص عینک تقلبی از اصل برای خریدار معمولی که هیچ‌گونه تخصصی ندارد تقریبا غیرممکن است. خلیل‌نژاد درباره عینک‌های تقلبی و اصلی می‌گوید: این عدم‌شناخت در عینک‌های کپی، های‌کپی و برند است که تشخیص آن کار ساده‌ای نیست. اما وقتی یک عینک به‌عنوان برند که قیمت و کیفیت مشخصی دارد توسط یک دستفروش در خیابان فروخته می‌شود، حتما تقلبی است و به هیچ عنوان نباید خریداری شود. تشخیص تفاوت بین عینک اصلی و کپی از همه این موارد سخت‌تر است و حتما باید توسط کارشناس شناسایی و معرفی شود. اما اگر در این زمینه یک خریدار عینک با فروشنده دچار مشکل شود می‌تواند با مراجعه به اتحادیه و ثبت شکایت حقوق خود را بازیابی کند.
خدمات پس‌از فروش
رئیس اتحادیه فروشندگان عینک تهران درباره خدمات پس‌از فروش عینک می‌گوید: عینک‌های اورجینال و های‌کپی دارای گارانتی و خدمات پس‌از فروش هستند، اما در بخش فریم‌های معمولی و متفرقه هیچ‌گونه خدمات پس‌از فروشی وجود ندارد. هنگام خرید عینک‌های اورجینال و های‌کپی برگه گارانتی تحویل خریدار شده، یا نوع گارانتی در فاکتور قید می‌شود. اگر خدمات پس از فروش توسط واحد صنفی رعایت نشود، باید پاسخگوی اتحادیه باشد و درباره این موضوع نیز می‌توان به اتحادیه مراجعه و شکایت کرد.
خرید عینک ارزان
خلیل‌نژاد نحوه خرید عینک ارزان را اینگونه معرفی می‌کند:این مسئله به دو بخش تقسیم می‌شود؛ اول بخش نیازمندانی است که توان خرید عینک به هر قیمتی را ندارند که اتحادیه عینک‌سازان تهران در این راستا با حدود 32مرکز خیریه و گروه جهادی در سراسر کشور همکاری می‌کند. در 5 سال گذشته در سراسر کشور از سیستان و بلوچستان، هرمزگان، خوزستان، کرمان و... حدود 252هزار عینک با همکاری خیریه‌ها و اتحادیه آماده و به نیازمندان تحویل داده شده است. دسته دوم کسانی هستند که توان‌شان برای تهیه عینک محدود است، برای این افراد نیز کمک‌هایی درنظر گرفته شده و می‌توانند به واحدهای صنفی مراجعه و با هماهنگی و توصیه‌نامه اتحادیه، مبلغ عینک مورد نظر را در اقساط 2تا 4ماهه پرداخت کنند.
نقش بیمه در خرید عینک
خلیل‌نژاد نقش بیمه‌ها در کمک به خرید عینک را اینگونه تعریف می‌کند: بیمه‌های تکمیلی از یک سال پیش تا‌کنون مبلغ قابل‌قبولی را برای خرید عینک پرداخت می‌کنند، اما بیمه‌های دولتی مانند تامین اجتماعی یا خدمات درمانی تنها بین یک‌هشتم تا یک‌دهم مبلغ عینک را پرداخت می‌کنند که کمک چندانی برای خریداران محسوب نمی‌شود. در واقع می‌توان گفت بیماران نمی‌توانند روی کمک این بیمه‌ها برای خرید عینک حساب کنند.
خرید آنلاین
علیرضا خلیل‌نژاد به هیچ وجه خرید آنلاین عینک را توصیه نمی‌کند. رئیس اتحادیه فروشندگان عینک تهران تاکید می‌کند: عینک کالایی است که حتما باید به‌صورت حضوری خریداری و هنگام خرید انواع آن روی صورت گذاشته و تست شود. در حال حاضر نیمی از شکایات ثبت شده در اتحادیه مربوط به همین خرید و فروش‌های آنلاین عینک است. عینک در سایت با یک‌سری تصاویر و ویژگی‌های خاص معرفی می‌شود، اما عینکی که به‌دست خریدار می‌رسد عموما آن چیزی نیست که به سایت سفارش داده شده و با محصول معرفی شده در سایت متفاوت است. فروشندگان مجازی در رصد هیچ اتحادیه‌ای نیستند، تنها سایت‌ها و فروشگاه‌های مجازی دارای «ای‌نماد» تحت نظارت اتحادیه فعالیت می‌کنند که تعداد آنها نیز نسبت به فروشندگان مجازی بدون مجوز بسیار ناچیز است.
