درنگ
کدهای دوام‌آوردن در زندگی
آموزش‌های واجب برای بچههای امروزی کدام‌ها هستند
بهناز جلالی‌پور
هر آنچه تصور نمی‌کنید برایش کلاس طراحی کرده‌اند. حتی کلاسهایی هستند که می‌توانید صبح بچه را تحویل بدهید، شب هم تحویل بگیرید با این اطمینان که بچه، غذا و میان وعده‌هایش را خورده، بازی‌هایش را کرده و خواب بعد از ظهر را در پانسیون ویژه داشته است. این شیوه خاص پدر و مادرهایی است که شاغل هستند یا فکر می‌کنند3ماه تابستان، فرصتی ویژه یا یک ماراتن است برای یادگیری بچه‌ها، غافل از اینکه بچه کمی هم استراحت نیاز دارد. علی سعیدی- روانشناس کودک- نیز آن را تأیید می‌کند که در روزهای تابستان که زمان فراغت است، نباید کلاسها خیلی فشرده باشد و به‌نحوی بیزاری در بچه ایجاد کند. او می‌گوید که اگر این کلاسها با دقت انتخاب شود، می‌تواند در شناسایی استعدادها مؤثر باشد. این به آن معناست که خانواده‌ها تنها آرزوها و رویاهای خود را پی نگیرند؛ زیرا در نهایت موفقیت چندانی به‌دست نخواهند آورد. در ضمن، نباید تنها تأکید خانواده‌ها گذران ساعات بیشتر در کلاسها باشد بلکه باید هدف دستیابی به مهارت‌های کاربردی در حال و آینده و آماده کردن کودک و نوجوان برای زندگی اجتماعی و حرفه‌ای آتی‌اش باشد. البته نمیتوان مطمئن بود که بچه‌ها از گذران کلاس‌های مختلف حتی مفیدترین‌ها هم راضی و خشنود خواهند بود، حتی بزرگسالان نیز بسیاری از کلاس‌های لازم و ضروری را با بی‌میلی می‌روند، مگر کلاسهایی که مربی و آموزشگر خوب می‌داند چطور کلاس را مدیریت کند تا چشم‌ها در جست و جوی لحظه پایان کلاس، عقربه‌ها را دنبال نکنند. با فرض یافتن چنین آموزش‌دهنده‌هایی، مفیدترین آموزش‌ها برای بچههای امروزی کدام‌ها هستند؟
با بحران زندگی کنید
از خوب و بد روزگار، روی گسل هستیم، آن هم گسل‌های فعال که نیم خیزش یک تکه‌ای از ما را می‌بلعد، خشکسالی هم بیخ گلویمان را گرفته، همه‌اش که این نیست. به هر حال از زمین و زمان برایمان می‌بارد. با این سفره رنگارنگ مصیبت، اما چنان که باید توان رودررویی با بحران را نداریم. یکی از کلاسهایی که در طول سال توسط هلال‌احمر برگزار می‌شود، آموزش‌های مقدماتی و ساده برای شرایط بحرانی است.
«کد» آینده را بنویسید
همین امروز هم اغلب کسب و کارها و حتی روابط اجتماعی به دنیای مجازی ختم می‌شوند. احتمالا کلاس‌های کدنویسی همان‌جایی است که بچههای امروزی باید بروند تا بتوانند نرم‌افزارهای کامپیوتری، برنامه‌ها و وب‌سایت‌ها را ایجاد کنند. اینطور به‌نظر می‌رسد که دوام آوردن در دنیای آینده بدون تسلط به کدنویسی غیرممکن باشد. البته داستان دنیای هوشمند به اینجا ختم نمی‌شود، در روزهایی که بالادادن کرکره‌ها و چرخیدن چرخ مشاغل مختلف ساده نیست، بازار اقتصاد آنلاین خوب پر‌و بال گرفته است و اتفاقا رقابت سختی هم آنجا در گرفته. راه‌اندازی و رونق مشاغل آنلاین دیگر مثل روزهای پیشین نیست که با چند عکس و چند خط نوشته انتظار مشتری داشته باشید، هزار فن و رمز دارد که باید آموخت. دنیای تازه، آموزش‌های تازه هم می‌خواهد.
هوش احساسی و هیجانی را تقویت کنید
هوش احساسی توانایی درک‌کردن، مدیریت و ابراز مؤثر احساسات خود و همچنین ارتباط موفق با دیگران است. طبق آمار ۹۰درصد از کسانی که کارایی بالایی در محل کار دارند، از هوش احساسی بالایی برخوردارند، درحالی‌که ۸۰درصد از آنهایی که کارایی پایینی در محل‌کار دارند، هوش‌احساسی‌شان هم پایین است. هوش احساسی در شکل‌گیری، رشد، حفظ و تقویت روابط شخصی هم اهمیت ویژه‌ای دارد. برخلاف ضریب هوشی که با گذشت زمان در طول زندگی فرد تغییری نمی‌کند، هوش احساسی می‌تواند رشد کرده و با میل ما به یادگیری و رشد، تقویت شود.
ورزش را تزریق کنید
بدن‌های همه خسته است و خمیده و محتاج فیزیوتراپی. مشاغل سبک‌تر شده‌اند، اما پشت میزنشینی، همه عضلات را خموده کرده، هیچ‌کس هم حال و حوصله ورزش ندارد؛ حتی با اجبار و نسخه دکتر.
ورزش هیچ‌جایی در زندگی هیچ‌کس ندارد، مگر قرار باشد کسی آن را حرفه‌ای انجام دهد. در میان انواع ورزش، شنا و دوچرخه بیش از بقیه سفارش می‌شود. هم مهارت است و هم در تناسب اندام مؤثر. اجازه ندهید بچه‌ها چاق شوند. چاقی تهدید جدی نسل جدید است.
شاید کتاب هم بد نباشد
باور کنید همه کسانی که از آمار پایین کتابخوانی و روزنامه‌‌خوانی گلایه دارند، خودشان هم به اندازه کافی نمی‌خوانند. شاید این عادت هم مانند ورزش باید از روزگاری قبل‌تر وارد زندگی آدمی شود و بشود تکه‌ای از زندگی‌ات. کتاب‌هایی نه فقط برای گرفتن نمره یا از سر بازکردن یک‌تحقیق درسی، چند خطی شعر، یا صفحه‌ای تاریخ یا حتی داستانی نرم و دل انگیز، شاید بد نباشد. حتی برای کتاب خواندن هم این روزها کلاس برگزار می‌شود. روزگار بچگی به هیچ‌کس وفا نمی‌کند، چنان که به ما نکرد و به قبلی‌های ما هم، اما شاید دوره آن باشد که بچه‌ها وقت جدایی از روزگار بچگی، مهارت‌های زندگی اجتماعی را آموخته باشند و دنیا مدام مچ آنها را برای نادانسته‌هایشان نگیرد.