حجتالاسلام شیرنژاد، رئیس مرکز فعالیتهای دینی شهرداری تهران:
نظام تربیتی طرح آرمان مبتنی بر بیانات رهبر معظم انقلاب است
«آرمانی شو» بیانیه نظام تربیتی ستاد طرح شهید آرمان مبتنی بر بیانات رهبر انقلاب است که در 6فصل برای نوجوانان برنامهریزی و اقدام شده است. سرفصلهای «علمی-پژوهشی»، «ورزشی-تفریحی»، «اخلاقی-معرفتی»، «آموزشی ـ مهارتی»، «هنرهای کاربردی» و «اردویی» از بخشهای مختلف این نظامنامه تربیتی بهحساب میآیند. حجتالاسلاموالمسلمین علیرضا شیرنژاد، رئیس مرکز فعالیتهای دینی شهرداری تهران به تشریح این مبانی تربیتی پرداخته است.
طرح شهید آرمان و ارتقای خلاقیت دانشآموزان
رئیس مرکز فعالیتهای دینی شهرداری تهران میگوید: «در سلسلهبرنامههای علمی و پژوهشی نوجوانان تلاش میکنند با کمک استادان و مربیها، پژوهشهای کاربردی مبتنی بر علوم درسی انجام دهند تا علاوه بر یادگیری دروس تخصصی مدرسه، هم مرور مباحث علمی سال گذشته را انجام دهند و هم برای سال تحصیلی جدید آماده باشند.» او ادامه میدهد: «برنامههای علمی و پژوهشی برای دانشآموزان میتواند به توسعه دانش، مهارتهای تحقیقاتی و علاقهمندی به علوم کمک کند که ستاد طرح شهید آرمان در این فصل برنامههای مختلفی را درنظر گرفته که عبارتند از: مسابقات علمی، اردوهای علمی آرمانیشو، کارگروههای خلاقیتی، کارگاههای آموزشی و ارزیابی علمی. مجموع این برنامهها با هدف توسعه خلاقیت، تقویت تفکر انتقادی و افزایش علاقه به علوم برای دانشآموزان آرمانی طراحی و اجرا شده و در مدارس آرمانی مورد استقبال دانشآموزان و مربیان قرار گرفته است.
برگزاری مسابقات ورزشی
در کنار درس خواندن و تحصیل، باید برای اوقات فراغت بچهها برنامه داشت؛ اگر نتوان نیازهای روحی آنها را با اجرای برنامههای ورزشی-تفریحی تأمین کرد، قطعا با مشکلات متعدد شخصیتی و البته درسی مواجه خواهند شد؛ به همین دلیل استادان آرمانیشو، بخش زیادی از برنامههای روزانه دانشآموزان را بر پایه بازیهای گروهی و تفریح دستهجمعی تعریف و اجرا میکنند. مدیر مرکز فعالیتهای دینی شهرداری تهران در اینباره میگوید: «برنامههای ورزشی و تفریحی برای دانشآموزان میتواند به بهبود سلامت جسمانی، افزایش انرژی و تقویت روحیه همکاری و رقابت سالم کمک کند.
این برنامهها در طرح آرمانیشو شامل برگزاری مسابقات ورزشی در رشتههای مختلف مانند فوتبال، والیبال، بسکتبال، تنیس روی میز و دوومیدانی است که بهصورت فردی یا تیمی برگزار شدهاند و فرصت مناسبی را برای نمایش استعدادهای ورزشی دانشآموزان فراهم کردهاند.»
حجتالاسلام شیرنژاد در ادامه به برگزاری اردوهای مختلف آموزشی و مهارتی نیز اشاره میکند: «برگزاری اردوهای یکروزه و چندروزه خارج از مدرسه که شامل فعالیتهای ورزشی مانند شنا، کوهنوردی، دوچرخهسواری و بازیهای گروهی میشود نیز در دستور کار ما قرار دارد. این اردوها علاوه بر جنبه تفریحی به تقویت همبستگی و همکاری بین دانشآموزان کمک میکند.»
تقویت ارتباط بین مساجد و جامعه
برنامههای توزیع اقلام ورزشی به تقویت ارتباط بین مساجد و جامعه محلی کمک میکند. این اقدامات اغلب با همکاری سازمانهای محلی، خیریهها و بخش خصوصی انجام میشود که این همکاریها میتواند به تقویت روابط و حمایتهای بیشتر از سوی جامعه منجر شود. مدیر مرکز فعالیتهای دینی شهرداری در اینباره میگوید: «دریافت اقلام ورزشی جدید میتواند انگیزه دانشآموزان را برای شرکت در کلاسهای ورزش و برنامههای مرتبط افزایش دهد. وقتی دانشآموزان تجهیزات ورزشی مناسبی در اختیار داشته باشند، علاقه بیشتری به یادگیری و تمرین خواهند داشت. در مجموع، توزیع اقلام ورزشی در مساجد اقدامی است که نهتنها به رشد جسمانی دانشآموزان کمک میکند، بلکه تأثیرات مثبت فراوانی بر آموزش، شادابی و توسعه فردی و اجتماعی آنها دارد.»
استقبال از آموزش هنرهای کاربردی
برنامههای هنرهای کاربردی برای دانشآموزان به آنها کمک میکند تا مهارتهای خلاقانه و عملی را در زمینههای مختلف هنری کسب کنند. در طرح آرمان این برنامهها در بسیاری از حوزههای هنرهای دستی و کاربردی برگزار میشود. حجتالاسلام شیرنژاد در اینباره میگوید:«کلاسهای طراحی گرافیک و کارگاههای صنایعدستی با سرفصلهای آموزشی متنوع ازجمله این برنامهها بوده است. این مهارتها میتواند سرآغاز درآمدزایی برای نوجوانان
و جوانان باشد.»
تجهیز مدارس با انواع وسایل ورزشی
رئیس مرکز فعالیتهای دینی از تجهیز مدارس طرح آرمان به انواع وسایل ورزشی خبر میدهد: «تجهیز وسایل ورزشی در مدرسه و مسجد برای رشتههای مختلف ورزشی از رویکردهای طرح مدارس آرمانی بوده است. این امر به دانشآموزان علاقهمند اجازه میدهد تا در یک رشته خاص به تمرینات منظم بپردازند و مهارتهای خود را ارتقا دهند. در مجموع این برنامهها به حفظ تعادل بین فعالیتهای علمی و تفریحی کمک و نقش مهمی در توسعه همهجانبه دانشآموزان ایفا میکنند. توزیع اقلام ورزشی در مدارس و مساجد یک اقدام مهم برای ترویج ورزش و فعالیتهای بدنی در میان دانشآموزان است. این اقدام میتواند به بهبود سلامت جسمانی و روانی دانشآموزان کمک کرده و زمینه را برای شناسایی استعدادهای ورزشی فراهم کند؛ به همین جهت در طرح آرمانیشو تجهیز ۴۵۰مسجد در دستور کار قرار گرفت.» توزیع اقلام ورزشی در مساجد یکی از برنامههای مهم و اساسی است که میتواند نقش زیادی در توسعه و تقویت فرهنگ ورزش و فعالیت بدنی در بین دانشآموزان ایفا کند. حجتالاسلام شیرنژاد در اینباره میگوید: «فعالیتهای ورزشی نقش بسیار مهمی بر سلامت جسمی و روانی دانشآموزان دارند. ورزش منظم میتواند به کاهش استرس، افزایش تمرکز و بهبود وضعیت فیزیکی و روحی کمک کند. توزیع اقلام ورزشی در مدارس و مساجد، دانشآموزان را تشویق میکند تا بیشتر به ورزش بپردازند و سبک زندگی سالمتری را دنبال کنند. یکی از چالشهای اصلی در ورزش، دسترسی نابرابر به تجهیزات و امکانات ورزشی است. با توزیع مناسب اقلام ورزشی، همه دانشآموزان، صرفنظر از وضعیت اقتصادی، میتوانند بهطور مساوی از این امکانات بهرهمند شوند و در فعالیتهای ورزشی شرکت کنند.»
شناسایی و پرورش استعدادها
مساجد یکی از بهترین مکانها برای شناسایی و پرورش استعدادهای ورزشی هستند. توزیع اقلام ورزشی مناسب و کافی میتواند به مربیان ورزش کمک کند تا استعدادهای برتر را شناسایی و آنها را برای شرکت در مسابقات و برنامههای ورزشی حرفهایتر آماده کنند. حجتالاسلام شیرنژاد بر این باور است که ترویج فرهنگ کار تیمی و همکاری در کنار همین ورزشهای دستهجمعی میتواند در نوجوانان نهادینه شود: «ورزشهای گروهی به دانشآموزان کمک میکند تا مفاهیم همکاری، کار تیمی را بیاموزند. داشتن تجهیزات ورزشی مناسب در مساجد به دانشآموزان این فرصت را میدهد که این ارزشها را در محیطی عملی یاد بگیرند. نبود تجهیزات ورزشی مناسب میتواند مانع از مشارکت دانشآموزان در فعالیتهای ورزشی شود. توزیع اقلام ورزشی میتواند این نابرابریها را کاهش و به همه دانشآموزان اجازه دهد تا به شکلی فعال در ورزش شرکت کنند.»
برگزاری کلاسهای آموزش اخلاق و معنویت
برنامههای اخلاقی و معرفتی در آرمانیشو برای دانشآموزان با هدف تقویت ارزشهای اخلاقی، توسعه بینش معنوی و تقویت هویت فرهنگی و دینی آنها طراحی شده است. رئیس مرکز فعالیتهای دینی شهرداری میگوید این کلاسها تنوع و سرفصلهای مختلفی دارند و به برخی از آنها اشاره میکند. این کلاسها شامل عناوین و سرفصلهای متعددی است و خوشبختانه اجرای آنها با استقبال دانشآموزان همراه بوده است.
کلاسهای آموزش اخلاق و معنویت: برگزاری کلاسهای منظم با موضوعات اخلاقی و دینی که به دانشآموزان کمک میکند اصول اخلاقی و معنوی را در زندگی روزمره خود بهکار گیرند. این کلاسها شامل موضوعاتی مانند صداقت، احترام، مسئولیتپذیری، مهربانی و تقوا بوده است.
برنامههای قرآنی: آموزش قرائت، تفسیر و حفظ قرآن به دانشآموزان. این برنامهها شامل جلسات هفتگی یا مسابقات حفظ و قرائت قرآن است که علاوه بر تقویت ارتباط دانشآموزان با قرآن، مفاهیم اخلاقی و دینی را نیز به آنها آموزش میدهد.
مراسم و مناسبتهای دینی: برگزاری مراسم دینی و فرهنگی مانند جشنها و اعیاد مذهبی، هیئت دانشآموزی و یادبود شخصیتهای دینی و اخلاقی. این مناسبتها فرصتی را برای آشنایی دانشآموزان با آموزههای دینی و تقویت هویت فرهنگی و دینی آنها فراهم میکند.
حلقههای گفتوگو: تشکیل گروههای بحث و گفتوگو درباره موضوعات اخلاقی و معرفتی. دانشآموزان میتوانند در این گروهها به تبادلنظر و بیان دیدگاههای خود درباره مسائل مختلف اخلاقی بپردازند.
کارگاههای مهارتهای زندگی: برگزاری کارگاههایی که به دانشآموزان مهارتهای زندگی مانند مدیریت استرس، ارتباط مؤثر، حل تعارضات و تصمیمگیری اخلاقی را آموزش میدهد. این مهارتها به آنها کمک میکند تا در موقعیتهای مختلف زندگی رفتارهای اخلاقی مناسبی داشته باشند.
الگوهای اخلاقی و معرفتی: معرفی شخصیتهای برجسته دینی، فرهنگی و علمی بهعنوان الگوهای اخلاقی و معرفتی. این شخصیتها از طریق داستانها، فیلمها یا سخنرانیها به دانشآموزان معرفی میشوند و ارزشهای اخلاقی و معنوی آنها مورد توجه قرار میگیرد.
فعالیتهای خیرخواهانه و گروههای جهادی: مشارکت در برنامههای خیرخواهانه و کمک به دیگران؛ مانند جمعآوری کمک برای نیازمندان یا شرکت در فعالیتهای اجتماعی و محیطزیستی. این فعالیتها به تقویت حس مسئولیتپذیری و نوعدوستی در دانشآموزان کمک میکند.
اردوهای معنوی و تربیتی: برگزاری اردوهای آموزشی و تربیتی که شامل فعالیتهای معنوی مانند دعا و بازدید از اماکن مذهبی و حرم امامرضا(ع)است. این اردوها فرصتی را برای دانشآموزان فراهم میکند تا در محیطی آرام و معنوی با ارزشهای اخلاقی و معرفتی بیشتر آشنا شوند.
این برنامهها به رشد معنوی و اخلاقی دانشآموزان کمک میکنند و آنها را برای برخورد با چالشهای اخلاقی در زندگی آینده آماده میسازند.
تقویت روابط اجتماعی با برگزاری اردوهای آموزشی
اردوهای آموزشی و تفریحی یکی از بهترین راهها برای یادگیری عملی، تقویت روابط اجتماعی و ایجاد تجربیات مشترک بین دانشآموزان هستند. این اردوها میتوانند بهصورت داخلی (درون مدرسهای) یا خارجی (خارج از مدرسه) برگزار شوند و در زمینههای مختلف آموزشی، تفریحی، ورزشی و فرهنگی برنامهریزی شوند. اردوهای علمی و آموزشی و روایت پیشرفت در طرح آرمان با استقبال دانشآموزان روبهرو شده است. بازدید از موزهها، مراکز تحقیقاتی، دانشگاهها و نمایشگاههای علمی از برنامههای این اردوها به شمار میرود. برخی از این اردوها شامل کارگاههای آموزشی، سخنرانیها و پروژههای علمی نیز هست. هدف از این اردو آشنایی دانشآموزان با مفاهیم علمی در محیطهای واقعی و تقویت علاقه آنها به یادگیری است.
برگزاری آموزشهای مهارتمحور
برنامههای آموزشی مهارتی برای دانشآموزان در طرح آرمانی شو با هدف توسعه مهارتهای عملی و کاربردی است تا آنها را برای ورود به دنیای کار و زندگی روزمره آماده کنند. حجتالاسلام شیرنژاد میگوید: «این برنامهها در زمینههای مورد علاقه دانشآموزان اجرایی شدهاند؛ آموزش مهارتهای فنی و حرفهای یا ماهرانه فنی، آموزش کامپیوتر و فناوری اطلاعات، برنامههای آموزشی در زمینههای مختلف IT مانند برنامهنویسی، طراحی وبسایت، کار با نرمافزارهای کاربردی (مثل مایکروسافت آفیس)، گرافیک کامپیوتری و انیمیشن، مهارتهای کارآفرینی، آموزش مهارتهای زندگی، آموزش مهارتهای خلاقانه و هنری، آموزش مهارتهای زبانی و آموزش مهارتهای مالی برنامه.»