شناسنامه فشار خون

فشار خون یک علامت حیاتی است که تصویری از عملکرد قلب و عروق خونی افراد را نشان می‌دهد. با وجود این، اما بسیاری از مردم تا زمانی که مشکلاتی در این زمینه برایشان  به‌وجود نیاید از اهمیت آن بی‌خبرند. بیایید بررسی کنیم که فشار خون چیست، چرا اهمیت دارد و چگونه آن را به‌طور مؤثر مدیریت کنیم؟ همچنین آمار ابتلا به این بیماری در ایران چقدر است و چه میزان باید به آن توجه شود؟

فشار خون چیست؟
پرفشاری خون (فشار خون بالا) به حالتی گفته می‌شود که فشار در رگ‌های خونی بیش از حد بالا باشد. افراد مبتلا به فشار خون بالا ممکن است علائمی را احساس نکنند. تنها راه تشخیص اندازه‌گیری آن است.

عوامل مؤثر بر فشار خون غیر‌طبیعی
  سبک زندگی: رژیم غذایی سرشار از نمک، فعالیت بدنی ناکافی، مصرف بیش از حد الکل و دخانیات
  ژنتیک: سابقه خانوادگی در خطر ابتلا نقش دارد
  سن: با افزایش سن احتمال ابتلا به پرفشاری خون بیشتر می‌شود.
  شرایط سلامت: بیماری‌های مزمن ازجمله دیابت، چاقی و بیماری کلیوی می‌توانند بر فشار خون تأثیر بگذارند.

چرا فشار خون مهم است؟
فشار خون بالا به‌طور قابل‌توجهی، بار بیماری در جهان را افزایش داده و یکی از علل اصلی بیماری‌های قلبی عروقی، ازجمله حملات قلبی و سکته مغزی است.  فشار خون سالانه حدود 10میلیون مرگ به همراه دارد و درک شیوع آن بین گروه‌های سنی به مداخلاتی مانند ترویج عادات سالم در جمعیت‌های جوان‌تر و تضمین غربالگری‌های منظم در افراد مسن کمک می‌کند.

آمار ابتلا به فشار خون بالا در ایران
بررسی‌های ملی در ایران توسط وزارت بهداشت حاکی از افزایش آمار ابتلا به فشار خون بالاست. آمار ابتلا به فشار خون بالا در زنان در سال ۱۳۹۵ و ۱۴۰۰ به‌ترتیب ۲۷.۵ و ۳۳ درصد و در مردان ۲۵ و ۳۱ درصد اعلام شده است. وضعیت در هر دو جنسیت هم طی این دو سال به‌ترتیب(زنان و مردان) ۲۶ و ۳۲ درصد بوده است. البته اواخر آبان امسال (1403) بود که دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت اعلام کرد که پیش فشار خون در گروه سنی 20تا 35سال هم به‌طور معناداری افزایش یافته است.

انواع فشار خون
فشار خون می‌تواند چیزهای زیادی در مورد قلب و سلامت کلی بگوید و اگر خیلی زیاد یا خیلی کم باشد، می‌تواند منجر به مشکلات سلامتی شود.
  فشار خون بالا (پرفشاری خون)
یک بیماری رایج است و به‌عنوان قاتل خاموش نامیده می‌شود. این بیماری می‌تواند خطر حملات قلبی، سکته مغزی، آسیب کلیه و... را افزایش ‌دهد. بسیاری از افراد به‌دلیل سبک زندگی نادرست درگیر آن هستند.
  فشار خون پایین (هیپوتانسیون)
کمتر شایع است اما می‌تواند منجر به سرگیجه، غش و شوک در موارد شدید شود.

اندازه‌گیری فشار خون
1. فشار سیستولیک عدد بالاتر است و فشار زمانی را نشان می‌دهد که قلب شما می‌تپد.
2. فشار دیاستولیک عدد پایین‌ و نشان‌دهنده فشار زمانی است که قلب شما بین ضربان‌ها در حال استراحت است.
120بر 80میلی‌متر جیوه عدد طبیعی برای فشار خون است و اگر این عدد بالای 140بر 90میلی‌متر جیوه به‌صورت پایدار باشد نشان دهنده فشار خون بالاست و عدد میانه این دو هم نشان می‌دهد که فرد در مرحله پیش فشار خون قرار دارد.

زمان مراجعه به پزشک
برای آگاهی از ابتلا به فشار خون منتظر علائم نباشید و از 18سالگی به بعد فشار خون خود را بررسی کنید. اما اگر علائمی مانند سردرد شدید، درد قفسه سینه، مشکل در تنفس یا فشار خون به‌طور مداوم بالاتر از حد طبیعی رخ داد، نشان‌دهنده یک وضعیت اورژانسی است. بنابراین با اورژانس تماس بگیرید یا فوراً به مراکز درمانی مراجعه کنید. معاینات منظم بسیار مهم است، به‌خصوص اگر عوامل خطر فشار خون بالا را داشته باشید.

کنترل‌سلامتی را در دست بگیرید
مدیریت فشار خون یک انتخاب آگاهانه است. درک اعداد و ارقام و حفظ یک سبک زندگی سالم می‌تواند از قلب محافظت و از عوارض جلوگیری کند. قدم‌های کوچک امروز می‌تواند به فردایی سالم‌تر منجر شود. با درک و مدیریت فشار خون، گام مهمی به‌سوی زندگی طولانی‌تر و سالم‌تر بردارید. فعال بمانید و درصورت نیاز از مشاوره پزشکی استفاده کنید.