مسگرآباد؛ بام شرقی تهران

سیدسروش طباطبایی‌پور

برخی اینجا را ریه‌های شرق تهران می‌دانند؛ اینجا مسگرآباد است؛ جایی در منطقه 15تهران، در همسایگی شهرک مسعودیه و در محله افسریه! قدمت سکونت در این‌ روستای حاشیه شهر که حالا سال‌هاست به شکل یک منطقه‌ای مستقل به شرق تهران ملحق شده به بیش از 200سال می‌رسد، اما در گذشته‌های دور و در دوره ناصرالدین‌شاه، اینجا روستایی سرسبز با درخت‌های انار و قناتی پرآب در میان کوه ها بوده که شاه قاجار، برای شکار به آنجا می‌آمده و از ارتفاعات آن، بالا و پایین می‌رفته. همانطور که ریش‌سفیدان محله نقل می‌کنند اصالت اهالی مسگرآباد به کرمانشاه می‌رسد و در زمان سلسله زندیه به‌دلیل حمایت ایل کلهر از این طایفه، آغامحمدخان قاجار دستور تبعید این طایفه را داد و عده‌ای از این طایفه در آمل، عده‌ای در خراسان شمالی و بخشی دیگر هم در اینجا، یعنی در جنوب‌شرق تهران ساکن شدند. شغل بیشتر اهالی مسگرآباد دامداری، کشاورزی و کار در معدن بود، اما به مرور زمان و با گسترش شهرنشینی و ارتباط با مناطق دیگر، اهالی این محله شغل اصلی خود را رها کردند و به شغل‌های جانبی دیگر روی آوردند.
امروزه کارگاه‌های تولید مبلمان و مصنوعات چوبی جای این دامداری‌ها را گرفته و تا حدودی این محله را تبدیل به یک قطب اقتصادی کرده اند. بیشتر شهروندان از نقاط مختلف تهران برای سفارش ساخت مبلمان به مسگرآباد مراجعه می‌کنند.  این روستا خاستگاه علمای برجسته‌ای چون حاج آقا میرزا عبد‌العلی کلهری معروف به حاج‌آقا عبد‌العلی تهرانی و فرزندانشان، حاج‌آقا مجتبی و مرتضی تهرانی است. مسگرآباد، گورستانی هم داشت که تا 61سال پیش و 7 سال قبل از افتتاح بهشت‌زهرای تهران، آرامگاه برخی تهرانی‌ها هم بود.