یک‌ باور غلط

دکتر مهتاب نیرومند  -فوق تخصص غدد و دانشیار دانشگاه علوم‌پزشکی شهیدبهشتی

هر عامل استرس‌زا از نظر جسمی مانند بیماری، تب، عفونت یا روحی و روانی مانند رویدادهای عاطفی و سوگ عزیزان، استرس محسوب می‌شود. در مواجهه با استرس ترشح برخی از هورمون‌ها در بدن افزایش پیدا می‌کند تا سلول‌های بدن توانایی رویارویی با استرس و دفاع از بدن را داشته باشند.
این هورمون‌ها مصرف گلوکز در سلول‌ها را کاهش می‌دهند تا گلوکز بیشتری برای سلول‌های دفاعی باقی بماند؛ بنابراین ممکن است یک نوع مقاومت به انسولین در بدن ایجاد شود و سطح گلوکز بالا برود. البته استرس به‌تنهایی باعث بروز دیابت در افراد نمی‌شود و دیابت عصبی یک باور اشتباه در جامعه است. به‌طور کلی فاکتورهای مختلفی در بروز این بیماری دخیل هستند، اما هنگام مواجهه با استرس‌های شدید، قندخون بیمار به‌صورت موقت افزایش و پس از رفع استرس کاهش پیدا می‌کند.
زمانی هم که فرد برای نخستین‌بار متوجه ابتلا به دیابت می‌شود نوعی استرس (دیسترس) خواهد داشت که البته این استرس روحی بزرگ هنگام تشخیص هر نوع بیماری دیگری هم پیش می‌آید. او این استرس را دارد که از این پس چه وضعیتی با بیماری‌اش خواهد داشت؟ پیش‌آگاهی بیماری‌اش چیست؟ چه داروهایی را باید مصرف کند؟ کاهش یا افزایش قند خون را چگونه مدیریت کند؟ چگونه کار یا ورزش کند؟ و سؤالاتی از این قبیل.

چه باید کرد؟
نکته مهم اینجاست که با توجه به تأثیر استرس بر افزایش قندخون بیماران دیابتی استفاده از روش‌های کنترل استرس در این افراد بسیار اهمیت دارد و فرد باید با رعایت رژیم غذایی و دارویی مناسب، قندخون خود را کنترل کند. ورزش مناسب، منظم و مداوم هم علاوه بر کنترل قندخون باعث مدیریت و کنترل استرس فرد می‌شود.
همچنین به‌دلیل افزایش اندروفین‌هایی که در مغز ایجاد می‌شود، هورمون‌های شادی‌آور می‌تواند سطح استرس را پایین بیاورد. رعایت الگوی صحیح سبک زندگی سالم، انجام مدیتیشن و یوگا برای کنترل استرس هم به تمام افراد دیابتی توصیه می‌شود، اما اگر این بیماران به‌طور مداوم با استرس شدید مواجه باشند باید برای مشاوره به روانپزشک مراجعه کنند.