قلب تپنده اقتصاد محله

بازار سنتی اودلاجان که امروز به‌عنوان قلب تپنده اقتصاد این محله شناخته می‌شود تاریخچه‌ای طولانی دارد. اسناد و شواهد تاریخی نشان می‌دهد که قدمت بازارچه به دوره قاجار بر می‌گردد و آنطور که قدیمی‌ها روایت می‌کنند از دوره پهلوی اول آرام‌آرام تغییر ماهیت داده است. محمدمهدی سپهرین، یکی از قدیمی‌ترین کسبه بازار سنتی اودلاجان درباره قدمت این مکان تاریخی می‌گوید: «سال1308 شمسی یک آگهی در روزنامه اطلاعات به چاپ رسید با این مضمون که یک مؤسسه‌ رهنی به نام مروت در بازار اودلاجان تاسیس خواهد شد. پدر بزرگم که از سال1300 در بازار سنتی اودلاجان حجره داشت روایت می‌کرد که اودلاجان از دوره صفوی شکل گرفت و یکی از 5محله تهران بود اما بازارچه بعدها و در دوره قاجار ساخته شد.» آنطور که در برخی منابع مکتوب آمده در دوره قاجار چند بازارچه در اودلاجان ساخته شد اما بازارچه سنتی در میانه محله بود و خیلی زود حکم مرکز ثقل اقتصادی این محله را ایفا کرد. بازارچه حمام نواب و بازارچه مروی هم بخشی از هویت اودلاجان به‌حساب می‌آیند اما هنوز هم بازارچه سنتی برای پژوهشگران و تهران‌پژوهان از اهمیت بیشتری برخوردار است. سپهرین درباره روزگار سپری شده بازارچه سنتی اودلاجان می‌گوید: «بازارچه تا دوره پهلوی دوم مملو از مغازه‌های کوچک و بزرگ بود و یک پیوستگی بین بازارچه و بافت محله وجود داشت که با گذشت زمان از بین رفت. تعدادی از ساکنان محله که عمدتا تبار یهودی داشتند در کار دادوستد بودند و پیشه آنها با بازارچه سنتی پیوند عمیقی داشت. پدربزرگم خاطره‌ای روایت می‌کرد و می‌گفت کلیمی‌های ساکن بازارچه با شوخی به ما می‌گفتند دوستان مسلمان همه حجره‌های بازارچه را خریدند و ما به بیابان‌های خیابان جردن پناه بردیم. البته کلیمی‌ها تا دهه60 کم و بیش در بازارچه فعالیت می‌کردند و پیشه آنها ظروف کرایه و رمالی و کف‌بینی بود.» معماری چشم نواز بازارچه اودلاجان با طاق‌های کم‌نظیرش یادگار دوره قاجار است اما با گذشت زمان به‌طور جدی آسیب دیده و بعد از بازسازی شمایل امروزی را پیدا کرده است.