پیشگیری از خشونت با آموزش و افزایش نشاط اجتماعی

حمید سیفی| دکترای روانشناسی و علوم تربیتی:


درشرایطی‌ که به دلایل اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی خشونت به جرمی پرتکرار دراستان تبدیل شده است، به‌کارگرفتن اقدامات پیشگیرانه باید در اولویت برنامه‌ها قرارگیرد.
توسعه اقدامات پیشگیرانه با هدف فرهنگ‌سازی، از مهم‌ترین برنامه‌ها در کاهش جرم است و باید تلاش شود دراین زمینه از همه ظرفیت‌های موجود استفاده شود.
دراین باره شایسته است تمهیداتی اندیشیده شود تا قبل از پرداختن به ضرورت به‌کارگیری اهرم‌های قضایی و انتظامی، راهکارهای اجتماعی و فرهنگی باهدف پیشگیری و مهار بهینه عوامل اصلی وقوع جرم خشونت ازسوی سازمان‌ها و نهادهای دولتی و مردم‌نهاد دراولویت اصلی مجموعه اقدامات و برنامه های تدوینی قرار گیرد.

مهم‌ترین اقدام پیشگیرانه ارائه آموزش مهارت های ارتباطی، رفتاری و زندگی در خانواده ها است. درخانواده‌های سنتی به دلیل فرهنگ مردسالاری میزان مهارت کلامی برای حل مشکل به حداقل می‌رسد و کودکانی که دراین خانواده تربیت می شوند، چون شاهد تحمیل عقیده بوده اند و فضایی برای مشورت و ارتباط کلامی برای حل مشکل نبوده است، درجامعه با الگوگیری از این وضعیت در مقابل کوچک‌ترین مشکلات با خشونت رفتار می‌کنند که فرهنگسازی تقویت مهارت کلامی از مهم‌ترین کارها برای پیشگیری از خشونت است.
فرهنگسازی برای کودکان معمولا بعد از نهاد خانواده برعهده آموزش و پرورش است. تعمیق فرهنگ گفت و گو و تعامل دوسویه میان مربیان آموزشی و دانش آموزان درمدارس و محیط‌های دانشگاهی می تواند به پرورش نسل توانمند در رفع مشکلات با استفاده از مهارت ارتباط اجتماعی بیانجامد.

افزایش زمینه‌های ایجاد نشاط اجتماعی درمیان مردم به ویژه جوانان گام مهم دیگری در کاهش جرم خشونت است. هرچه نشاط اجتماعی درمیان شهروندان کم باشد، آستانه تحمل افراد در کوچک‌ترین درگیری کاهش پیدا می‌کند و منجر به نزاع می شود. در شرایط فعلی امکانات سخت‌افزاری و نرم افزاری برای ایجاد نشاط اجتماعی بسیارکم است و برای ایجاد شور و نشاط باید از حداقل‌ترین ظرفیت ها حداکثر استفاده را کرد و هماهنگی همه دستگاه ها و نهادها برای چنین استفاده ای ضروری است.

حاشیه شهرهای استان جرم خیزترین مناطق عنوان می‌شوند که اجرای برنامه‌های آموزشی و ایجاد نشاط اجتماعی در محلات حاشیه‌ای، می‌تواند موثرترین راه پیشگیری از جرایم خشن باشد و توجه ویژه مسئولان به حاشیه نشینان و مشکلات مختلف معیشتی، رفاهی و عمرانی آنان می تواند تاحدودی باعث تامین آرامش روانی این شهروندان شود. درکنار این اقدامات باید تلاش مضاعف برای رفع مشکلات اقتصادی مردم با اشتغالزایی و افزایش درآمد شهروندان انجام شود.