مردم، اقتصاددانان و سیاستمداران در گفت وگو با همشهری انتظاراتشان را از گفتو گوی تلویزیونی رئیسجمهور مطرح کردند
روحانی چه بگوید؟
رئیسجمهور به اذعان بسیاری از کارشناسان، 5سال پس از آغاز بهکار دولت تدبیر و امید در مشابهترین شرایط گفتوگو با مردم در سال92قرار گرفته است. فشارهای آمریکا یکبار دیگر منشأ تهدید شده و شرایط اقتصادی کشور نیز دچار التهاباتی مشابه آن سال قرار گرفته است. حسن روحانی فردا شب در شرایطی با مردم گفتوگو میکند که تحریمها، برنامههای اقتصادی دولت در سومین سال اجرای برجام را تحتالشعاع قرار میدهد؛ از افزایش رشد اقتصادی کشور گرفته تا برنامه اشتغال یکمیلیون و 33هزار نفری جوانان. دولت یک نیمسال از سال 97را با افزایش 61درصدی درآمدهای کشور پشت سر گذاشته و تهدید و تحریمهای آمریکا افت شدید این درآمدها در نیمسال دوم را نشانه گرفتهاند. آمریکا از صادر نشدن نفت ایران میگوید و جمهوری اسلامی از قطع نفت خلیجفارس. ترامپ اعتماد مردم و تبدیل مسئله اقتصادی به بحران اجتماعی را نشانه گرفته و دولت جمهوری اسلامی، وحدت ملی را هدفگذاری کرده است. در چنین شرایطی روحانی هم باید از نحوه تداوم برنامه اشتغال و رشد اقتصادی دولتش دفاع کند و هم از تضمین ارز مورد نیاز کشور در ماههای پیش رو سخن بگوید. او در صحبتهای روز گذشته خود از اصلاح روابط با برخی کشورهای منطقه سخن گفت. این ادبیات تعاملی در جهت کاهش تهدیدها برای مردم آشناست؛ آنها نشانههای مشخصتری از برنامه دولت برای ثبات کشور و حل مناقشات سیاست خارجی ایران در ماههای آینده میخواهند. مبارزه با کاسبان در کمین تحریم نشسته و مفسدان اقتصادی در پیشانی توقعات مردم در کنترل اوضاع نشسته است. قصد دولت برای ترمیم کابینه نیز حکایت از جسارتش برای قدمهای محکمتر دارد. محمدباقر نوبخت سخنگوی دولت گفته بود وزرای کابینه در سال 96در شرایط عادی انتخاب شدند و شرایط جدید ایجاب میکند وزرایی متناسب با شرایط ویژه انتخاب شوند. شاید روحانی فردا شب از چهره جدید کابینه رونمایی کند. کارشناسان سیاسی در گفتوگو با همشهری دیدگاههای خودشان را برای آنچه رئیسجمهور باید پاسخگوی اوضاع کشور باشد مطرح کردند.
بازگو کردن حقایق اقتصادی
م
مرتضی مبلغ، معاون سیاسی وزیر کشور دولت اصلاحات توصیههایی را برای سخنان تلویزیونی رئیسجمهور مطرح کرد؛ وی با اشاره به شرایط ملتهب جامعه گفت: آقای روحانی باید سیاستهای روشن و فوری را که میتوانند به مهار این التهاب کمک کنند و قابلیت عملیاتی داشته باشند تبیین کنند. این سیاستها باید به دور از شعارهای معمول، برای مردم قانعکننده باشد و به بازگشت آرامش به بازار و بازتولید اعتماد عمومی منجر شود. به گفته مبلغ، رئیسجمهور و مسئولان دولتی پیشتر سیاستهایی را اعلام کردهاند که با موفقیت چندانی همراه نبوده است و اگر همان سیاستها و سخنان تکرار شود، نمیتوان به بهبود اوضاع امیدوار بود. «بازگو کردن حقایق اقتصادی» توسط رئیسجمهور نکته دیگری بود که مبلغ بر آن تأکید کرد و گفت: تصور غلطی که نزد برخی مسئولان محافظهکار وجود دارد این است که گفتن حقایق به التهاب جامعه منجر میشود؛ درحالیکه این حقایق بهعنوان یک طعمه لذیذ توسط بدخواهان ملت ایران و معارضین کشور مورد استفاده قرار میگیرد و آنها بهگونهای که خود میخواهند برخی حقایق را افشا کرده و به سرعت در افکار عمومی منعکس میکنند. تصور اینکه بتوان برخی از مسائل پشت پرده را از مردم و جامعه پنهان کرد، کاملا اشتباه است؛ بنابراین آقای رئیسجمهور باید مسائل پشت صحنه را بهصورت شفاف و صادقانه برای مردم مطرح کند و بگوید که چه دستهایی مرتکب چه جنایتهایی میشوند و چه باندهایی در عرصههای مختلف بهویژه حوزه اقتصادی مانع از بهبود اوضاع میشوند.وی با اشاره به سخنانی از رئیسجمهور که از انفعال اعضای کابینه و مدیران ارشد دولتی انتقاد کرده بود، گفت: ایشان در گفتوگوی خود با مردم بدون ملاحظه توضیح دهند که منظورشان از مدیران ساکت و منفعل و ناکارآمد چه کسانی بودند و چرا با آنها برخورد نشد؟ چه چیزی مانع از کنار گذاشتن این افراد ناکارآمد و تغییر آنها شد؟ به گفته مبلغ، سخن گفتن صادقانه با مردم، پذیرش خطاهای احتمالی، عذرخواهی و ارائه راهحل برای جبران آنها میتواند اعتمادساز باشد و باعث بازگشت آرامش به جامعه شود.
تحلیل شرایط ارزی
محسن رهامی از چهرههای سیاسی اصلاح طلب در گفتوگو با «همشهری» درباره موضوعات و مسائلی که لازم است رئیسجمهور در گفتوگوی تلویزیونی خود با مردم مطرح کند گفت: آقای روحانی اغلب در سخنرانیهای خود، کلی گویی کرده و به برنامههای آینده اشاره میکنند، اما ایشان باید بگویند در طول چندماه اخیر چه اتفاقی افتاده که قدرت خرید مردم، بهویژه اقشار کم درآمد 50تا 100درصد کاهش پیدا کرده است. رئیسجمهور درباره عوامل افزایش قیمت ارز به مردم توضیح دهند. این فعال سیاسی افزود: آقای روحانی صراحتا باید بگویند که دریافتکنندگان ارز دولتی چه نسبت و ارتباطی با وزرا و مدیران دولتی، بانک مرکزی و وزارت صنعت داشتهاند. به گفته رهامی، رئیسجمهور در تلاش برای بازگرداندن اعتماد ملی باید توضیح دهند که دستورات اقتصادی خود به معاون اول و وزرای خود برای برخورد با تخلفات میلیاردی به چه نتایجی رسیده و اینکه چرا اجرای این دستورات تا این اندازه به طول انجامیده است. وی گفت: مسئولین دولتی و غیردولتی نباید مطابق معمول بهعنوان اپوزیسیون و طلبکار با مردم حرف بزنند؛ حرفدرمانیهای معمول مسئولان نه جاذبهای خواهد داشت و نه اینکه به اعتمادسازی کمک خواهد کرد.
راهبردی برای عملیات روانی
سید جلال فیاضی، مدیرعامل پیشین ایرنا در گفتوگو با همشهری به ضعف تیم رسانهای دولت در بیان دقیق جزئیات اشاره و تأکید کرد: اقدامات خوب دولت باید در قالب یک تیم قوی و اثرگذار دنبال شود تا مردم احساس تناقض در حرف و واقعیتهای موجود نکنند. او میگوید گفتوگوی مستقیم با مردم که روحانی آن را انتخاب کرده است یکی از همین را ههای رسانهای است. فیاضی در ادامه به چند نکته اشاره کرد که بهتر است رئیسجمهور در گفتوگوی خود با مردم به آنها بپردازد.او میگوید: نکته اول این است که روحانی از بیان کلیات به سمت جزئیات و مصداقها برود تا مردم تکلیف خود را بدانند. در واقع مردم برای سؤالاتشان جوابهای روشن میخواهند مثلا چرا تخصیص ارز اینگونه رانت ایجاد کرده است و چه راهکارهایی برای مبارزه با فساد در دستور کار وجود دارد؟ مبارزه با فساد اعتماد مردم را افزایش میدهد. وی گفت: نکته مهم بعدی این است که دولت سیاستهای اقتصادی خود را برای مهار التهاب در بازار با مردم در میان بگذارد. عدمثبات شکل گرفته به آینده اقتصاد کشور ضربه میزند. این فعال رسانهای در ادامه گفت: رئیسجمهور در این گفتوگو باید نقطه پایانی هم بر همه حرف و حدیثها درخصوص ترمیم کابینه بگذارد چراکه همین شایعات به التهاب بازار کمک کرده است و اگر برنامهای برای تغییر وجود دارد مصادیق و زمان آن را شفاف به مردم بگویند.
تحلیل اوضاع منطقه برای مردم
حسین شیخالاسلام، مشاور وزیر خارجه کشورمان در گفتوگو با همشهری با اشاره به سخنرانی تلویزیونی حسن روحانی رئیسجمهور در روز سهشنبه گفت: آقای رئیسجمهور در شرایط فعلی باید از لزوم همزمان ایستادگی ملت و مشارکت مردم در اقتصاد سخن بگویند. فهم این نکته که ما امروز در شرایطی جنگی هستیم و همزمان خالصانه باید تلاش و پایداری برای مردم شود یکی از نکاتی است که حتما ریاست محترم جمهور هم مدنظر قرار میدهند. وی گفت: صلح، ثبات و آرامش به نفع کشورهای منطقه و به نفع همه است و جمهوری اسلامی ایران نیز بهدنبال همین رویکرد است اما عدهای با دخالتهای خود بهدنبال تشنج در فضای منطقه هستند چراکه سود و نفع آن به جیب آنها میرود.بنا بر این ما در سوریه و عراق و لبنان بهدنبال ثبات هستیم و این قدرتهای استکباری هستند که مایلند منطقه به آشوب درآید. این را مردم باید بدانند.
4 نکته برای رئیسجمهور
ناصر ایمانی از فعالان سیاسی اصولگرا نیز درباره مسائل و موضوعاتی که رئیسجمهور در گفتوگو با مردم باید مورد توجه قرار دهد به چند نکته اشاره کرد: 1-رئیسجمهور باید در سخنان خود اطمینان و آرامش را به مردم منتقل کند. 2- مردم باید صداقت و راستی را از سخنان رئیسجمهور حس کنند. اگر مردم احساس کنند که مسئولان برای رفع مشکلات مردم صادقانه تلاش میکنند و صادقانه سخن میگویند، اعتماد عمومی نسبت به دولت افزایش پیدا میکند و مقاومت آنها در برابر ناملایمات بیشتر خواهد شد. برای مثال در دهه اول انقلاب، مردم دشواریهای فراوانی را تحمل کردند؛ بهدلیل اینکه آنها کارآمدی، صداقت و تلاش را در میان دولتمردان خود مشاهده میکردند. 3- مسائل اقتصادی و افزایش قیمتها، موضوع دیگری است که مردم را نگران کرده است و رئیسجمهور باید به آنها بپردازد. 4- رئیسجمهور درباره مسائل خارجی هم باید برای مردم توضیح بدهند که شرایط امروز کشور در چه وضعیتی قرار دارد. آیا خطراتی کشور را تهدید میکند یا خیر؟ آیا کشور توان مواجهه با تحریمهای اقتصادی را دارد یا خیر؟
ظرفیتهای داخلی
غلامرضا مصباحیمقدم، سخنگوی جامعه روحانیت در گفتوگو با «همشهری» پیرامون مسائلی که رئیسجمهور در برنامه تلویزیونی خود باید موردتوجه قرار دهند، گفت: آقای رئیسجمهور باید علل و عوامل برهم ریختگی اوضاع ارز و سکه را بیان کنند؛ بهگونهای که یک تحلیل اساسی از این اوضاع ارائه کند تا نشان دهد دولت مشکل را بهدرستی شناسایی کرده است و برای حل این مشکل راهحل دارد. به گفته مصباحیمقدم، آقای روحانی نباید مشکلات ارزی و اقتصادی را مسئلهای پیش پا افتاده تلقی کند و علت عمده وضعیت کنونی را به تحریمها نسبت دهد. وی مواضع و رویکردهای رئیسجمهور در مقابل ترامپ و تهدیدهای آمریکا را قابل تحسین دانست و گفت که رئیسجمهور لازم است توضیح دهد که چگونه میخواهد از ظرفیتهای داخلی کشور برای مقابله با تحریمها و تهدیدهای آمریکا استفاده کند. این چهره سیاسی اصولگرا توصیه کرد: اگر رئیسجمهور برنامهای برای تغییر اعضای مؤثر کابینه و اتخاذ رویکردهای جدید اقتصادی درنظر دارد، نوید آن را به مردم بدهد.