آبادانی با کمک فراهانیها زنجانیها و قرهقانیها
موضوع: مهاجرت اقوام
ویژگی: راهآهن از دهه 20شمسی به سکونتگاه اصلی مهاجران تبدیل شد
***
شروع موج مهاجرت به محله راهآهن با ساخت ایستگاه راهآهن در سال 1306بیارتباط نبوده است. مهاجرانی که از ابتدای دهه 20سودای راهاندازی کسبوکار و زندگی در پایتخت را داشتند مسیر ریلی را انتخاب و بعد از ورود به تهران همان نزدیکیها اتراق میکردند. محله راهآهن به همین سادگی از دهه 20شمسی به سکونتگاه مهاجران تبدیل شد.
درباره نخستین مهاجرانی که در محله راهآهن و محدوده اطراف آن سکونت پیدا کردند روایتهای مختلفی وجود دارد.
منوچهر قرهباغی، یکی از ساکنان قدیمی راهآهن میگوید:«فراهانیها را میتوان جزو نخستین طایفههایی دانست که از تفرش به تهران آمدند و حوالی امیریه امروزی سکونت پیدا کردند. آنها که عمدتا بناهای ماهری بودند در راهآهن یک کلونی قوی را تشکیل دادند و زمانی که جمعیتشان به حد نصاب قابل اعتنایی رسید هیئت بناها را در خیابان مختاری غربی تاسیس کردند.»
همدانیها دومین طایفهای بودند که در معدود کوچه و پسکوچههای محله راهآهن در دهه 30سکونت پیدا کردند. فراهانی در اینباره میگوید:«بیشتر همدانیها که به محله راهآهن آمدند اهل قرهقان بودند که منطقهای بین قزوین و همدان بود. قرهقانیها ابتدا در خانیآباد و گود باغچالی زندگی میکردند اما در دهه 30به محله راهآهن آمدند و مغازههای آهنفروشی داشتند. آنها با رونق گرفتن ساخت و سازها در تهران و افزایش ناگهانی قیمت آهن به بازار آهن رفتند و از تمکن مالی بالایی برخوردار شدند.»
ماجرای مهاجرت زنجانیها به راهآهن هم در تاریخچه این محله قدیمی حک شده و قدیمیها معتقدند حضور آنها موجب رونق گرفتن جگرکیهای اطراف میدان راهآهن شده بود. فراهانی در اینباره میگوید:«حد فاصل سالهای 1320تا 1350اقوام مختلفی در محله راهآهن سکونت پیدا کردند اما کمتر قومی را میتوان سراغ داشت که مثل زنجانیها روی فرهنگ و سبک زندگی قدیمیهای این محله اثر گذاشته باشند. آنها که مردمان سختکوشی بودند به نانواییهای محدوده اطراف راهآهن رونق بخشیدند و بعد هم در ابتدای خیابان ولیعصر(عج) مغازه جگرفروشی باز کردند. زنجانیها جزو نخستین کسانی بودند که جگر را بهصورت کباب شده به مشتریهای تهرانی عرضه میکردند و به همین دلیل نامشان در تاریخچه محله ما حک شده است.»