هجوم سکته مغزی به جوانترها
چرا سکتههای مغزی در جوانان زیاد شده است؟
پروانه بندپی-روزنامهنگار
خیلی از ما وقتی فرد جوانی سکته مغزی یا قلبی میکند، با تعجب میگوییم او که جوان بود! یا او که ورزشکار بود! پس چرا بدون دلیل سکته کرد؟ درحالیکه به گفته متخصصان مغز و اعصاب، هیچ سکتهای به دلیل رخ نمیدهد. حتی افراد جوان و ظاهر سلامت نباید ما را به اشتباه بیندازد. خوب است بدانید که سکته مغزی دومین علت شایعِ مرگومیر در جهان و همچنین در ایران است. هرچند آمار دقیقی از سکته مغزی جوانان در کشور وجود ندارد، واقعیت این است خیلی از افرادی که سکته مغزی میکنند، جوان هستند، اما چرا جوانان دچار سکته مغزی میشوند؟ چرا افرادی که ظاهرا سلامت و بدون هیچگونه بیماری هستند، سکته مغزی میکنند؟ دکتر گلاره بنیهاشم، متخصص مغز و اعصاب در گفتوگو با همشهری این موضوع را کاملا شفاف کرده و درباره آن توضیح داده است.
علل وقوع سکته مغزی در سنین مختلف متفاوت است. در سنین بالاتر معمولا به این دلیل رخ میدهد که فرد فشارخون بالا یا دیابت مزمن دارد که آنها را خوب کنترل نکرده و بر اثر عدمکنترل این 2 بیماری، سکته اتفاق افتاده است. دلایل دیگری هم برای وقوع سکته مغزی وجود دارند؛ مثل بیماریهای قلبی.
سکته مغزی معمولا در افراد بالای 50 سال رخ میدهد و اگر کسی زیر 50 سال سکته مغزی کند، آن را «سکته در جوانان» حساب میکنیم. اما اختلال ریتم قلب علاوه بر سنین بالا، در سنین پایین یعنی 18 تا 50 سال هم اتفاق میافتد.
درباره سکته مغزی در جوانان، باید اشاره کنم که ما یک بیماری داریم به نام دایسکشن عروق یا پارگی لایههای رگ. علت این پارگی میتواند بیماریهای مختلف باشد، اما شایعترین دلیل آن در افراد جوان، «ضربه» است. بیشتر این ضربهها هم در تصادفات رخ میدهد. همچنین افرادی که طولانیمدت سر خود را عقب نگه میدارند (مثلا در سرشور آرایشگاهها)، یا افرادی که گردن خود را برای رفع خستگی میشکنند و از آن صدا درمیآورند و اصطلاحا قولنج گردن خود را میگیرند، بیشتر در معرض سکته مغزی هستند.
همچنین افرادی که زیاد الکل مینوشند و هوشیاریشان پایین میآید و بعدش خوابشان میبرد و در حالتی میخوابند که سر و گردنشان در وضعیت مناسبی نیست، احتمال بالایی برای سکته مغزی دارند.
افراد جوان چون فکر میکنند سکته مغزی نمیکنند، وقتی علائمی از آن در خود میبینند، معمولا آنها را جدی نمیگیرند. اگر افراد جوان، علامتی مثل درد غیرعادی در گردن بر اثر ضربه داشتند یا مثلا اگر دهانشان حتی برای دقایقی کوتاه کج شد یا اگر دستشان لمس شد و بعد از 10دقیقه خوب شد، حتما به پزشک مراجعه کنند و فکر نکنند که گذرا بوده است.