لولهکشی آب با تنبوشهها
نطنزیها
تنبوشهسازی و نقش محوری در آبرسانی
***
در تهران قدیم بهویژه در دوران قاجار، کار انتقال آب از مظهر قنات تا برخی اماکن با لولههایی از جنس سفال انجام میشد. این لولهها تنبوشه نام داشتند و به افرادی که به ساخت چنین لولههایی مشغول بودند، تنبوشهساز میگفتند. شغل تنبوشهسازی در تهران عهد قاجار با مهاجران نطنزی گره خورده است.
علیرضا زمانی، تهرانپژوه، در اینباره میگوید: «در تهران قدیم، انتقال آب از مظهر قنات به خانهها یا برخی اماکن ملزومات خاصی لازم داشت. پس از آنکه آب از مظهر قنات وارد «هرنج» یا همان جوی آب میشد، از تنبوشه برای انتقال آب از زیر خاک در مسافتهای کوتاه استفاده میکردند. تنبوشهها که همان لولههای سفالین بودند و انواع مختلفی ازجمله موشرو و گربهرو داشتند، عمدتا توسط نطنزیها ساخته و فروخته میشدند و هنوز هم بقایای تنبوشههای آن دوران در برخی خانههای قدیمی وجود دارد. نطنزیها با چرخهای طوافی در محلههای مختلف تهران میگشتند و به پایتختنشینان تنبوشه و کوزه سفالی میفروختند. در روزگاری که بیشتر خانهها آبانبار داشت، کوزه بسیار مورد استفاده مردم قرار میگرفت.»