مدرسه مامانبزرگها و بابابزرگها
راهاندازی مرکز «سرای زندگی» باهدف توانمندسازی سالمندان در دستور کار مدیریت شهری قرار گرفته است
زینب زینالزاده-روزنامهنگار
وارد بوستان شهدای گمنام میشویم و نشانی سرای زندگی را میپرسیم و به ساختمانی در ضلع شمالی بوستان راهنمایی میشویم. روی تابلو همچنان «فراهنگ» نوشته شده و نخستین مرکز راهاندازیشده ویژه سالمندان در تهران (منطقه ۲۱) است که بهزودی عبارت «سرای زندگی» روی آن حک میشود. در این مرکز مانند مدرسه، برنامه هفتگی و متنوعی برای موسپیدان پیشبینیشده و مدیران و مسئولان سعی دارند برای سالمندان سرزندگی و حالخوب ایجاد کنند.
پذیرش روزانه ۲ تا ۳ نفر
همراه با بانوان سالمند وارد سرای زندگی میشویم و توسط مسئول پذیرش مورد استقبال قرار میگیریم. پس از گپ و گفت چنددقیقهای، فرمی در اختیار بانوی سالمند قرار میگیرد تا اطلاعات فردی و موارد مربوط به بیماری و... را ثبت کند. سواد ندارد و مسئول پذیرش این کار را انجام میدهد. طبق گفته مدیران مرکز روزانه ۲ تا ۳ نفر در سرای زندگیپذیرش میشوند و از خدمات و برنامهها استفاده میکنند.
توجه به علاقه و نیاز سالمندان
فضای مرکز حدود ۲۰۰ متر مربع است و ۵ اتاق برای تشکیل کلاسهای تخصصی مانند ورزش تخصصی و... دارد. سالمندان در این مرکز میتوانند دوره آموزشی و خدمات را براساس علاقه انتخاب کنند اما حضور در آنها باید با اجازه پزشک و روانشناس باشد؛ بنابراین فرم اطلاعات ابتدا ارزیابی و متناسب با شرایط جسمی و حرکتی سالمندان برنامهها تعیین و از طریق گپ دوستانه سالمندان هم مجاب میشوند. در واقع یکی از ویژگیهای این مرکز توجه به علاقه و البته نیاز و شرایط سالمندان است.
حال خوب جهاندیدگان
ایجاد حال خوب برای جهاندیدگان مهمترین هدف سرای زندگی است. محمد قلیزاده، ۶۷ سال دارد و حدود یک سال است که از خدمات سرای زندگی استفاده میکند. او میگوید: پیش از حضور در این مرکز، منزوی بودم اما امروز حالم بسیار خوب است و ارتباط بهتری با دوستان و اطرافیان دارم. مشارکت در برنامههای اجتماعی علاوه بر حال خوب، باعث توانمندسازی سالمندان میشود و بهخودباوری میرسند و حس ارزشمندی میکنند.
جذب سالمندان در سرای زندگی
خدمترسانی به سالمندان توسط خود سالمندان اثربخشی بیشتری خواهد داشت. مدیران سرای زندگی با این رویکرد در مسیر توانمندسازی و اجتماعیشدن سالمندان گام برداشتهاند و قصد دارند با جذب سالمندان مراجعهکننده بهعنوان همکار داوطلب، خدمترسانی را مطلوبتر کنند. بنا بهگفتههای مدیران سرای زندگی، تاکنون ۳ نفر بهعنوان همکار داوطلب جذب این مرکز شدهاند و همین موضوع باعث ایجاد انگیزه و افزایش اعتمادبهنفس در مراجعهکنندگان به سرای زندگی شده است.
بهترین خدمات با کمترین هزینه
علاوه بر ساکنان منطقه ۲۱، اهالی مناطق همجوار هم از خدمات آن استفاده میکنند. اعظم اکبری، بانوی ۶۰ساله ساکن منطقه ۹ است که از طریق دوستانش با این مرکز آشنا شده و هفتهای یکبار با اسنپ به این مرکز میآید. بهگفته مدیران مرکز در یک سال ۵۰۰ تا ۶۰۰ مراجعهکننده دارد و ۱۲۰ نفر عضو ثابت هستند. همچنین تا خرداد امسال خدمات رایگان بود و اکنون بهطور میانگین هزینه خدمات ماهانه ۲۰۰ تا ۵۰۰ هزار تومان است.
رضایتمندی ۹۰ درصدی
درهای سرای زندگی هر روز از ساعت ۸ تا ۱۶ باز است. علیاکبر ربیعی ۸۵ساله، مسنترین مراجعهکننده سرای زندگی است. او میگوید: پیش از آشنایی با این مرکز برنامه خاصی برای زندگیام نداشتم اما امروز برای تمام لحظههای زندگیام برنامهریزی دارم. کتاب میخوانم و خرید میکنم. بنا بهگفته مدیران این مرکز،90 درصد سالمندان از خدمات راضی هستند و در اکثر برنامهها مشارکت فعال دارند.
مهیا شدن زیرساختهابه همت مدیریت شهری
نادر شادان، رئیس اداره سلامت شهرداری منطقه 21بخش قابل توجهی از جمعیت منطقه سالمندان هستند و از این رو به همت مدیریت شهری اولین زیرساخت در راه اندازی فراهنگ در این منطقه فراهم شد. گرچه ساختمان فعلی مرکز کوچک است و فضای محدودی دارد اما مدیریت شهری درصدد افزایش فضا است و امیدواریم بتوانیم مکان بزرگ تری در اختیار سالمندان قرار دهیم. همچنین سعی داریم با پیش بینی برخی از بسته های حمایتی، خدمت رسانی در سرای زندگی را توسعه دهیم و دامنه گروه هدف را گسترده تر کنیم.
توسعه سالمندی سالم
منوچهر قلخانی، مدیر مرکز فرا هنگ: این مرکز ویژه سالمندان است و در حوزههای اجتماعی، توانبخشی فیزیکی و توانمندسازی روانشناختی و شناختی، خدمات ارائه میشود و هدفمان توسعه سالمندی سالم است.
در واقع با ایجاد زمینه مشارکتهای اجتماعی سعی داریم سالمندان را توانمند کنیم و شادابی و نشاط را میان آنها افزایش دهیم و انزوای سالمندی را به حداقل برسانیم.