قلعهای که محل تعلیم فداییان بود
قدمت قلعه فورگ در خراسان جنوبی به دوران نادرشاه افشار یا به عبارتی 3قرن پیش میرسد و این قلعه در دل خود داستانهای زیادی دارد، به طوری که آن را بعد از قلعه الموت در استان قزوین مهمترین مقر اسماعیلیان میدانند.
به گزارش همشهری، قلعه فورگ ارگی در روستای فورگ، از توابع شهرستان درمیان در شرق بیرجند است. وجود مناطق کوهستانی سبب شده بود پای فرقه اسماعیلیه به این منطقه باز شود تا برای دفاع از خود قلعههای مرتفع و مستحکمی بسازند. قلعه فورگ که در حال حاضر به بنایی تاریخی تبدیل شده، دیوارهای کوتاه و مسیری طولانی و پیچدرپیچ دارد و درختچههای زرشک هم پای قلعه دیده میشود. تاریخ ساخت این قلعه در کتاب «دیوان لامع» نوشته محمدرفیع بن عبدالکریم درمیانی سال۱۱۶۰ هجری قمری ذکر شده. قلعه فورگ بعد از قلعه الموت، مهمترین مقر حضور اسماعیلیان به حساب میآمده و در این محل فداییان مطلق را آموزشهای مخصوص میدادند.
فداییان مطلق گروهی بودند که حتی اسم نداشتند و پس از ترک قلعه برای انجام مأموریت نامشان عوض میشد و با اسم مستعار برای قتل دشمنان فرقه اسماعیلیه میرفتند. اساس تعلیم فداییان به این صورت بود که بتوانند دشمن را غافلگیر کنند، یک یا دو ضربه کارد به او بزنند و قبل از این که دیگران به خود بیایند ناپدید شوند. بیشتر فعالیت فرقه اسماعیلیه مبارزه با خلافت عباسی، دولت سلجوقی و مغولها بود. سرانجام دولت اسماعیلیان الموت پس از 2قرن حکومت، با حمله هولاکو خان مغول از بین رفت. قلعه ۱۸برج داشته که اکنون تعدادی از آنها باقی مانده است. مصالح بهکاررفته در ساخت قلعه بیشتر سنگ، آجر و خشت است. این قلعه بر بالای صخرهای سنگی پس از قرون متمادی همچنان در تاریخ بیرجند قامت خود را استوار نگه داشته است.