
بیماری؛میراث پدران پیر
والدین سنبالا چقدر میتوانند سلامت جنین را به خطر اندازند؟

پروانه بندپی-روزنامهنگار
با آنکه سن زنان در باروری باکیفیت بسیار مهم است، اما نتایج برخی مطالعات نشان میدهد که سن پدر هم بیاهمیت نیست. این البته متغیری است که کمتر مورد بحث قرار میگیرد و بیشتر تمرکزها روی بالا بودن سن مادران است. البته که در باروری، هم سن پدر و هم سن مادر اثرگذار است؛ هرکدام به نحوی. در این گزارش، نکتههای مهمی در اینباره را با هم مرور میکنیم و البته بیشتر درباره سن بالای مردان هنگام پدر شدن.
تأثیر سن بالای پدر بر سلامت جنین
دکتر طاهره لباف، متخصص زنان و زایمان
تأثیر سن بالای پدر بر سلامت جنین خیلیخیلی کمتر از سن بالای مادر است؛ یعنی آنچه در محاسبات باید رعایت شود و مورد توجه قرار گیرد، بیشتر سن بالای مادر است. البته این به آن معنا نیست که سن بالای مادر هم بارداری را کاملا تحتتأثیر قرار میدهد و همه مادران سنبالا – مثلا بالای 40– فرزندان ناسالم به دنیا میآورند، اما چون یکسری بیماریها مثل فشار خون بالا، دیابت نوع 2و بیماریهای قلبی با افزایش سن بروز میکنند، عوارض دوران بارداری در سنین بالا بیشتر است.
در مورد مادران با سن بالا تنها یک مسئله وجود دارد که باید مورد توجه قرار گیرد و آن «سندروم داون» است.
در سالهای اخیر، روند افزایشی اختلال اتیسم در دنیا گزارش شده است و ثابتترین دادهها در میان عوامل خطرزای محیطی که تا به امروز مورد تحقیق قرار گرفته، افزایش سن پدر (اسپرمهای مسن) و در برخی دادهها، افزایش سن مادر است.
در مورد پدران بالای 40تا 50سال این مسئله خیلی مطرح نیست. برای خطراتی مثل احتمال ابتلا به اتیسم و... ما بیشتر سن مادر را مدنظر قرار میدهیم و سن پدر نمیتواند برای سلامت جنین خطرساز باشد.
ریسک بارداری
1مردانی که در سن بالای ۴۵سال قصد پدر شدن دارند، همسرشان را در معرض ریسک بالای عوارض بارداری نظیر دیابت بارداری، فشارخون بالا، زایمان زودهنگام و حتی تولد دیرهنگام قرار میدهند.
2یک مطالعه بینالمللی هم مدعی است که فرزندان پدران مسن بهطور قابلتوجهی بیشتر در معرض خطر ابتلا به برخی اختلالات رفتاری و روانی مثل اتیسم، اسکیزوفرنی، بیشفعالی و... هستند.
3 ناهنجاریها در تخمک زنان بهراحتی قابل تشخیص است، اما گاهی تشخیص چنین تغییراتی در مردان دشوار و حتی غیرممکن خواهد بود.
4گفته میشود که سن بالای پدر میتواند منجر به بروز عوارضی در کودک بعد از تولد شود؛ عوارضی چون:
هموفیلی
نقایص مادرزادی قلب
شکاف سقف دهان و شکاف لب
تنگی دریچه ریوی
اختلالات شناختی
بیشفعالی (ADHD)
اتیسم
اختلال دوقطبی
اسکیزوفرنی
مادران زیر 40سال
یک مورد از 900تولد احتمال سندروم داون دارد
مادران بالای 40سال
یک مورد از 400تولد احتمال سندروم داون دارد
از 49 سالگی به بالا برای مادران
احتمال تولد نوزاد مبتلا به سندروم داون 1در 12است
پدران بالای 40سال
6برابر بیشترممکن است صاحب فرزند سندروم داون شوند