اینجا پاریس پایتخت بود!

موضوع: نخستین ساکنان محله
ویژگی: واگذاری زمین به کارمندان دولت
***
کارمندان دولت نخستین ساکنان محله یوسف‌آباد بودند. در اواخر دهه30 زمین‌های محله یوسف‌آباد را به کارمندان دولت واگذار کردند. عباس عباسی، از ساکنان قدیمی محله یوسف‌آباد درباره ساکنان این محله می‌گوید: «بخش عمده این زمین‌ها در اختیار کارمندان آموزش و پرورش و وزارت برنامه و بودجه قرار گرفت و بخشی هم به کارمندان وزارت دارایی تعلق داشت. در آن دوران قیمت این زمین‌ها در هر قسمت از محله با هم متفاوت بود. زمین‌های شرق خیابان شهید جهان‌آرا به طرف مستوفی و مدبر و ابن‌سینا، متری4تومان و غرب جهان‌آرا متری 2تومان ارزش داشت و در ازای خرید این زمین‌ها ماهانه مبلغی از حقوق کارمندان کسر می‌شد. کارمندانی که رتبه‌های بالاتری داشتند قطعات400 تا 500متری و به کارمندان جزء قطعات ۱۸۰ تا 200متری فروخته شد. در آن روزگار مانند امروز زمین‌ها پلاک و نشانی نداشت و فقط موقع خرید به کارمند یک شماره اصلی اعلام می‌کردند. بعد از فروش زمین‌ها، در هر اداره، پست مالی ایجاد کردند و کارمندان با مراجعه به آنها و ذکر شماره‌ای که داشتند، سند و پلاک می‌گرفتند و می‌توانستند حضوری ملکشان را ببینند.» عباسی در ادامه روایت می‌کند: «واگذاری این زمین‌ها بدون طراحی شهری، نقشه‌برداری و تعیین حدود کوچه‌ها و خیابان‌ها انجام شده بود. مالکان زمین‌های این خیابان برای ساخت خانه‌هایشان، خیابان را تغییر ندادند و آن را صاف نکردند، بلکه خانه را روی پستی و بلندی‌های این محدوده به شکل ویلایی و دوبلکس بنا کردند. به همین‌خاطر در زمان ساخت‌وساز مشکلات و اختلافاتی برای ساکنان به‌وجود آمد و همین موضوع باعث شد تا واگذاری زمین‌ها به کارمندان بیشتر طول بکشد. تا پایان سال۱۳۲۹، 3هزار قطعه زمین در بخش شرقی یوسف‌آباد واگذار شد ولی ساخت‌وسازی صورت نگرفت. همچنین برای بخش غربی یوسف‌آباد هم 2هزار قطعه زمین درنظر گرفته شد که نقشه‌برداری و تقسیم‌بندی آنها در سال۱۳۲۹ کلید خورد. در مجموع حدود 20خانه در این محدوده بنا شد که مالک برخی از آنها افراد سرشناس آن دوران بودند، مانند جمیل که دشت قزوین متعلق به او بود یا دکتر جبلی، وزیر کشور وقت یا دکتر گنجی، وزیر آموزش و پرورش وقت. از دهه40 اندک اندک کارمندان آموزش و پرورش زمین‌هایشان را فروختند و کم‌کم کلیمی‌ها، زرتشتی‌ها و ارامنه به این سمت کوچ کردند. یوسف‌آباد در آن زمان در مقایسه با سایر محله‌های تهران، محله خوبی بود. آب و قنات داشت. تهرانی‌ها و ساکنان محل، خیابان مستوفی را به‌خاطر سرسبزی و زیبایی‌اش، پاریس تهران می‌خواندند.»