ماجراهای کارآگاهی که بازنشسته نمی‌شود

امسال سال مهمی برای شرلوک هلمز و خالق این کارآگاه باهوش و زیرک یعنی سر آرتور کانن دویل است؛ در این سال سر آرتور کانن دویل 160ساله و شرلوک هلمز 130ساله شدند. به‌رغم گذشت بیش از یک قرن از تولد شرلوک هلمز هنوز شخصیت و خصوصیات این کارآگاه زبردست، در ایران و جهان مورد اقبال عمومی است، چنانچه اخیراً سریال‌های شرلوک هلمز از شبکه تماشای سیما با بازی جرمی برت در حال بازپخش است که این امر هم می‌تواند نشان‌دهنده محبوبیت این کارآگاه در جامعه ایران باشد. سریال شرلوک هلمز که توسط تلویزیون گرانادا ساخته شد امروزه همچنان جایگاه خاص خود را در میان مخاطبان دارد. به‌ویژه آنکه بسیاری معتقدند «جرمی برت» بازیگر نقش هلمز دراین سریال به طرز بسیار درخشانی ایفای نقش کرده است، تا جایی که امروز هر کس به یاد شرلوک می‌افتد چهره جرمی برت در نظرش نقش می‌بندد. جالب آنکه نزدیکان جرمی برت می‌گویند او به گونه‌ای در نقش هلمز فرو رفته بود که بیرون آمدن از آن نقش برایش تقریبا ناممکن شده بود. با وجود ساخت سریال‌ها و فیلم‌های متعدد از شرلوک هلمز به‌نظر می‌رسد همچنان آثار مکتوبی که سر آرتور کانن دویل از ماجراهای این کارآگاه از خود به جای گذاشته مورد اقبال باشد. بسیاری از طرفداران پر و پا قرص شرلوک هلمز همچنان معتقدند که آثار مکتوب سر آرتور کانن دویل درباره هلمز که در فاصله سال‌های 1887تا 1927به نگارش درآمدند از اصالت بیشتری نسبت به نسخه‌های سینمایی و تلویزیونی که به‌ویژه طی سال‌های اخیر تولید شده‌اند، برخوردارند. شاید چندان باورپذیر به‌نظر نرسد اما خالق شرلوک هلمز در واقع پزشکی بود به نام سر آرتور کانن دویل. برخی معتقدند که دکتر واتسون همان کانن دویل است که در داستان‌های شرلوک وی را در کشف سرنخ‌های جنایت همراهی می‌کند. همزمان با بازپخش سریال‌های شرلوک هلمز از شبکه تماشا و برای آگاهی بیشتر درباره نحوه نگارش سر آرتور کانن دویل و شیوه شکل‌گیری و معرفی کاراکترهای داستان‌های شرلوک هلمز در این مطلب به 7داستان برتر از مجموعه داستان‌های این کارآگاه جاودانه می‌پردازیم.



 تحقیقی در اسکارلت (1887): به‌نظر می‌رسد بهتر از نخستین داستان شرلوک هلمز برای شروع وجود نداشته باشد. در ابتدای داستان «تحقیقی در اسکارلت» به آشنایی اولیه دکتر واتسون و شرلوک هلمز پرداخته می‌شود: دکتر واتسون یک کهنه سرباز جنگ دوم انگلیس- افغانستان است که به لندن بازگشته و با هلمز همخانه می‌شود، شرلوک هلمز یک کارآگاه مشاور است که در لندن کار می‌کند.

در نخستین داستان شخصیت‌های داستان کانن دویل در حال شکل‌گیری هستند و خواننده داستان هم از طریق دکتر واتسون به مرور با روش‌های ویژه و هوشمندانه شرلوک هلمز در کشف جنایت آشنا می‌شود.


نشانه چهار (1890) :  این دومین داستانی است که در آن به هلمز و واتسون پرداخته شده است. در داستان «نشانه چهار» به ازدواج دکتر واتسون اشاره می‌شود؛ اتفاقی که به تعبیر سیگناتور ریدرز نقطه عطفی در رابطه میان این دو مرد تلقی می‌شود. درحالی‌که واتسون مرد خانواده و مردی آرام و عادی است، شرلوک هلمز دارای شخصیتی بسیار مستقل است. در واقع تضاد بسیار زیادی میان این دو شخصیت داستان وجود دارد. گاردین که در سال 2015داستان «نشانه چهار» را در زمره 100اثر برتر نوشته‌شده به زبان انگلیسی قرار داده، درباره این داستان می‌نویسد: نشانه چهار، داستانی کارآگاهی است درباره خیانت و طمع. این داستان دارای ساختاری عالی و متقاعد‌کننده است. دارت‌های سمی، ارث و میراث مورد مناقشه و جست و جوی هیجان‌انگیز در رودخانه تایمز باعث می‌شود تا نشانه چهار را یک داستان کامل بدانیم.


ماجرای باند عجیب و غریب(1892):  یکی از خلاقانه‌ترین و سرگرم‌کننده‌ترین داستان‌های اولیه شرلوک هلمز «ماجرای باند عجیب و غریب» بود. این داستان در زمره 12داستانی قرار دارد که کلکسیون ماجراهای شرلوک هلمز را تشکیل می‌دهد.

باند عجیب و غریب را می‌توان با عنوان «راز اتاق قفل شده» نیز نامید. در این اتاق قتلی به شیوه‌ای رخ داده که در نخستین نگاه به‌نظر غیرمنطقی می‌رسد. در واقع هیچ نشانه‌ای وجود ندارد که قاتل چگونه وارد اتاق و چگونه از آن خارج شده است. سایت شرلوک هلمز می‌نویسد: نه‌تنها باند عجیب و غریب ازجمله کتاب‌هایی است که از محبوبیت بالایی در میان طرفداران برخوردار است که حتی خود آرتور کانن دویل در فهرستی که در مجله استراند در سال 1927 منتشر کرده به این نکته اشاره کرده است که «باند عجیب و غریب» بهترین داستان شرلوک هلمز است.


ماجرای سکه نقره (1892):در داستان«ماجرای سکه نقره» به ناپدید شدن یکی از مشهورترین اسب‌های مسابقه در بعد از ظهر روز قبل از مسابقه‌ای مهم و همچنین احتمال کشته شدن مربی‌اش پرداخته می‌شود. در این داستان طبیعت و فضای زیبای محل وقوع حادثه توصیف شده است. این داستان نگاهی جالب نیز به رویدادهای ورزشی در انگلیس عصر ویکتوریا دارد.
این نخستین داستان از بخش دوم داستان‌های هلمز، موسوم به خاطرات شرلوک هلمز است.


ماجرای ریگیت اسکوایر (1893): این داستان در فهرست محبوب‌ترین‌های شرلوک هلمز از نظر آرتور کانن دویل قرار گرفته است. کانن دویل در این‌باره معتقد است که هلمز در این داستان نهایت هوشمندی خود را آشکار می‌کند. هلمز پس از حل یک سری پرونده‌های مالیاتی به منطقه «سوری» در انگلیس بازمی‌گردد و در پی دریافت یک یادداشت که توسط دو فرد متفاوت نوشته شده به تحقیق درباره تعدادی از سرقت‌ها می‌پردازد.


معمای پایانی (1893): یکی از بهترین داستان‌های شرلوک هلمز است. این داستان در آن زمان به‌عنوان نقطه اوج سری داستان‌های شرلوک هلمز درنظر گرفته شد. موضوع کتاب معمای پایانی زندگی و نبرد مرگبار شرلوک هلمز با پروفسور موریارتی است.

موریارتی اصلی‌ترین دشمن شرلوک است. خود هلمز او را ناپلئون جرم و جنایت و تنها مردی که می‌تواند با وی در زمینه هوش برابری کند، توصیف می‌کند. «معمای پایانی» آخرین داستان از مجموعه خاطرات شرلوک هلمز است.


شکارچی باسکرویل (1902): «شکارچی باسکرویل» سومین رمان از 4رمان بلند داستان‌های هلمز است. در شکارچی باسکرویل قهرمان ما پس از غیبتی 9ساله به طرز شگفت‌انگیزی و درحالی‌که ظاهراً به زندگی‌اش در داستان «معمای پایانی» خاتمه داده شده بود،بازمی‌گردد.

 کانن دویل پیش‌تر و در زمان نگارش داستان معمای پایانی قصد داشت شرلوک هلمز را بازنشسته کند، اما به‌دلیل شکوه‌ها و گلایه‌های طرفداران ناگزیر شد دوباره سری جدیدی از داستان‌های هلمز را به نگارش درآورد. کتاب شکارچی باسکرویل یکی از بهترین کتاب‌ها از سری داستان‌های هلمز است. این کتاب پس از انتشار به طرز شگفت‌آوری با اقبال عمومی مواجه شد، به آرتور کانن دویل نیز مبلغ گزافی پول پیشنهاد شد. او نتوانست پیشنهادهای مبنی بر ادامه نگارش داستان‌های شرلوک هلمز را رد کند و بدین‌ترتیب نگارش سری دوم کتاب داستان‌های هلمز آغاز شد.

ترجمه: آرش نهاوندی
منبع: د ویک