تعزیه‌های باشکوه
موضوع: عزاداری دسته‌های شاهی و فراش‌باشی
ویژگی: تفاوت تعزیه‌های مردمی و دولتی
تکیه‌های دولت و نایب‌السلطنه در دوران قاجار از مکان‌های مهم در برگزاری تعزیه بود؛ به‌نحوی که درباریان برای برگزاری مراسم تعزیه با یکدیگر رقابت می‌کردند. اسماعیل مجللی، پژوهشگر و نویسنده حوزه تعزیه با بیان این مطلب به برپایی تعزیه دسته شاهی در تهران قدیم گریزی می‌زند و می‌گوید: «عامه مردم طهران تعزیه را در محله‌های خود اجرا می‌کردند، اما سطح کیفی برنامه‌های آنها نسبت به برنامه‌های دولتی به‌مراتب پایین‌تر بود. مراسمی که زیرنظر دولت اداره می‌شد و به تعزیه‌های شاهی معروف بود، کیفیت بهتری در اجرای نمایش و متن قصه داشت.» اما ترتیب اجرای تعزیه درباریان چگونه بود؟ مجللی به نقل از خاطرات عبدالله مستوفی، نویسنده و دولتمرد اواخر دوره قاجار، از برپایی مراسم تعزیه در دسته‌شاهی و دسته‌فراش‌ها یاد می‌کند: «دسته شاهی دربار ناصرالدین‌شاه و مظفرالدین‌شاه، 10روز تمام عصرها در تکیه دولت روضه‌خوانی و شب‌ها تعزیه‌خوانی داشت. عده زیادی از روضه‌خوان‌های شهر در آنجا منبر می‌رفته‌اند. بعد از خاتمه روضه‌خوانی، دسته‌های سینه‌زنی با علم و بیرق عزا وارد می‌شدند و روبه‌روی جایگاه شاه توقفی می‌کردند، سینه می‌زدند و از در خارج می‌شدند. آخر همه دسته‌ها، دسته فراش‌های شاهی که حدود هزار نفر می‌شدند، با لباس‌های مشکی وارد شده و سینه‌زنی و نوحه‌خوانی می‌کردند و بعد از آن هم تعزیه‌خوان‌ها و شبیه‌خوان‌ها وارد می‌شدند.»
