منبر با صفای عزا

حمیدرضا محمدی

عکاس عکس بر ما مبرهن نیست. تنها می‌دانیم نمایی است از برگزاری مراسم عزاداری حضرت اباعبدالله‌الحسین ع، در یکی از مساجد یکی از روستاهای اطراف شهر قم. مسجدی کوچک و خودمانی اما با صفا و صمیمیتی که در آن روزگار می‌شد بیشتر از آن سراغ گرفت و در گوشه‌وکنار و این‌طرف و آن‌طرف یافت. روحانی جوانی بر منبر ذکر مصیبت می‌گوید و قاب عکس بالای سرش، به‌نظر می‌رسد آیت‌الله‌العظمی بروجردی باشد. درنتیجه، چون ایشان در دهم فروردین 1340رحلت کرد، و با وجود میکروفون در مقابل واعظ، باید برای تشخیص زمان احتمالی تصویر، تا حدود اواخر دهه 20 و دهه 30 عقب رفت. از خلوتی، معلوم است که مسجدی روستایی است و با زیراندازهایی از همان خطّه، مفروش شده است. ستون‌ها را کتیبه‌پوش کرده‌اند و از آن جالب‌تر چراغ‌هایی است که در دوسوی عکس خودنمایی می‌کنند. مردان دورتادور نشسته، هنوز و همچنان، همان کلاه‌های مألوف روزگار قاجار را بر سر دارند امّا گویا مرسوم نبوده تا پیراهن سیاه و رخت عزا، چنان‌که اکنون برقرار است، بر تن کنند.