محمدامین توکلیزاده، معاون اجتماعی و فرهنگی شهردار تهران
هیأت امنای محلات تجلی اراده مردم تهران در مدیریت شهری است
نگاه محوری و یکی از اصلیترین کارویژههای مدیریت شهری دردوره جدید، برجسته کردن نقش مردم در اداره شهر است. ارائه مدل قرارگاهی برای حل وفصل مسائل تهران نیز ازهمان ابتدا بهمنظور سپردن کار بهدست مردم صورت گرفت. قرارگاهها سه ضلع دارند که دریک ضلع مردم، ضلع دیگرنهادها ودرضلع دیگر شهرداری تهران قراردارد و این دانش قرارگاهها استخراج شده ازیک تجربه موفق است. هدف نهایی درپیادهسازی مدل قرارگاهی انجام امور به هرجهت نیست بلکه تجمیع همه ظرفیتها ذیل یک چتر واحد و برطرف کردن مسائل تهران با مشارکت بوده است. محمد امین توکلیزاده ، معاون اجتماعی و فرهنگی شهردارتهران با اشاره به این مهم درگزارش پیشرو از نحوه اداره محلات در دوره ششم مدیریت شهری میگوید.
دستیابی به یک مدل مترقی
معاون اموراجتماعی و فرهنگی شهردار تهران، شهروندمحوری دربرنامههای مرتبط با اداره محلات را از اولویتهای دستیابی به یک مدل موفق درمدیریت شهرمیداند ومیگوید: «امروز با توفیقاتی که بهدست آوردهایم، رفتار قرارگاهی بهعنوان یک مدل مترقی میتواند نهادینه شود وحتی به دانش تبدیل شده اما مهم این است که ما به سمت مردم برویم تا کارها پیش برود. مشارکت مردم درمدیریت محلات درادوار گذشته ازطریق شورایاریها دنبال میشد که منع قانونی پیش آمده ابهاماتی در نحوه اداره سرای محلات، مدیریت منابع ومدیریت محلهها ایجاد کرد.»
بهرهمندی از تمام ظرفیتها
محمد امین توکلیزاده ، با بیان اینکه نگاه مدیریت شهری در دوره ششم به اداره محلات از الگوهای پیشین فاصله گرفته است ادامه میدهد:« با توجه به نگاه ویژه مدیریت شهری دردوره جدید نسبت به احیای محلات و بهرهمندی ازظرفیت شهروندان تهرانی در اداره شهر، پس ازجلسات متعدد درکمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای اسلامی شهر تهران، درنهایت «طرح نظام نامه مشارکتهای محلهای شهروندان» مورد اجماع قرار گرفت و در۲جلسه درتیرماه سال 1041 از سوی شورای اسلامی شهر تهران به تصویب رسید.»
معاون شهردار تهران درباره این طرح توضیح بیشتری میدهد:«شهرداری تهران براساس بند یک ماده چهارم این نظامنامه مکلف شده است تا با تعامل و هماهنگی با ذینفعان و ذیمدخلان محلهای و بدون هرگونه توسعه تشکیلاتی و افزایش نیروی انسانی نسبت به تشکیل هیأتامنای مدیریت محله درمحلات تهران اقدام کند.»
راهکاری برای جذب مشارکتهای مردمی
معاون اموراجتماعی و فرهنگی شهردار تهران با اشاره به اهمیت استفاده ازتمام ظرفیتهای محلات در اداره امور پهنههای مسکونی شهر ادامه میدهد: «مطابق نظامنامه مشارکتهای محلهای شهروندان، ترکیب اعضای هیأت امنا بهنحوی است که همه مؤثرین محلهای باید درآن نقش وعضویت داشته باشند. ازنخبگان، بانوان، گروههای جهادی و سمنها گرفته تا هیأتها ونمایندگان دستگاههای اجرایی مانند مراکزبهداشت، مدارس و پایگاههای هلال احمر. این موضوع سبب میشود مسائل محلهای در ابعاد گسترده وعمیق بررسی و برطرف شود.»
توکلیزاده با تأکید بر اینکه باید نقش برخی مراکزمحوری درمحله درتصمیمگیریهای مرتبط با محله تقویت شود، میافزاید: «مسجدمحوری ازمهمترین پیوستهایی است که درسالهای گذشته و درجریان مدیریت محله مغفول مانده بود. درطرح جدید مدیریت محله بهصورت جدی به نقش مساجد درجذب مشارکتهای مردمی ونظامنامه مدیریت محله پرداخته شده است چرا که معتقدیم راه برطرفکردن بسیاری از امور محله ازمسیر مسجد عبور میکند. به این دلیل باید مساجد نقش اساسی و محوری را در توسعه محله داشته باشند.»
برونسپاری مدیریت محلات به شهروندان
نظامنامه مشارکتهای محلهای و مدیریت شهری بهعنوان مجری نظامنامه بهدنبال کاستن ازنقش شهرداری تهران و کمرنگکردن تصدیگری اداری است. معاون اموراجتماعی و فرهنگی شهردارتهران با بیان این مطلب ادامه میدهد: «با رویکرد جدیدی که در اداره سرای محلهها، خانهها و کانونهای زیرمجموعه پیشبینی شده است، بخش قابل توجه و عمده امور بهدست مردم سپرده شده است. از این رو براین باور هستیم که اعتماد به سرمایههای اجتماعی درمحلهها و افزایش سهم ساکنان در اداره امورمحله منجر به افزایش حس علاقه شهروندان به محله وتعلق خاطربیشتر آنان به محل سکونتشان خواهد شد؛ موضوعی که میتواند فرایند رفع مشکل را درمحله تسریع کند و حس تعلق محلی به همفکری جمعی برای گرهگشایی ازمشکلات با کمترین هزینه وسریعترین زمان ممکن انجام شود؛ موضوعی که با شکلگیری اعضای هیأت امنا نتایج کمنظیری را بهدنبال خواهد داشت.»
ضرورت اجرای نظامنامه مشارکت محلات
محمد امین توکلیزاده، معاون اموراجتماعی وفرهنگی شهرداری تهران انسجام بخشی ارکان اجرایی محلات را اتفاقی بزرگ و سنگبنایی ارزشمند در راستای مردمیسازی اداره شهر تهران میداند و در اینباره میگوید:«امروزهیأت امنای هرمحله بهترین افراد برای شناسایی و اولویتبندی چالشهای هرمحله هستند. با بهرهگیری ازظرفیت هیأت امنا درکنارپیادهسازی دقیق نظامنامه مشارکتهای محلهای، بسیاری ازچالشهای محلات تهران در داخل محله و با اراده مردمی برطرف میشود. تحقق این هدف نمونه بارزی ازسیاست مدیریت شهری برای مشارکتدادن مردم در اداره امورو مداخله درست وبهنگام آنان درکاهش مشکلاتشان است. شهرداری در این فرایند با استفاده از نظرات مردم بهتر از گذشته و دقیقتر از قبل خواستههای شهروندان را در حوزه شهری برای تحقق شعار تهران الگوی کلانشهر جهان اسلام پاسخ میدهد.»