عبرت بگیر ای مرد باطل!
طلیعه محرم در ایام پیروزی انقلاب اسلامی حال و هوای دیگری داشت. اهالی ری، عزاداران حسینی و هیئتهایی که از تهران و شهرهای اطراف برای شرکت در مراسم مسلمیه به حرم سیدالکریم رفته بودند هنوز نوحههای حماسی و عدالتخواهانه ذاکران و مداحان در ایام انقلاب را به یاد دارند.
حاج محمد نوروزینیا، پیرغلام اهلبیت(ع) و یکی از مداحان و روضهخوانهایی که بارها در این مراسم آیینی برای عزاداران نوحه و روضهخوانی کرده است، از حال و هوای مسلمیه در آن روزهای تاریخی میگوید: مرسوم بود هیئتهایی که از شهر ری، تهران و شهرهای اطراف برای شرکت در مراسم مسلمیه به حرم عبدالعظیم حسنی(ع) میرفتند در شب اول اشعاری درباره امام باقر(ع) و مسلم بن عقیل، شب دوم نوحههایی درباره مسلم بن عقیل و در شب آخر اشعار مرتبط با عرفه و مسلم بن عقیل بخوانند. در ایام انقلاب اما اشعار کمی تغییر کرده بود. شعرها اگرچه درباره همان موضوعات مرتبط بود، اما در دل خود گوشه و کنایههایی به حکومت طاغوت داشت. شعرها به شکلی هنرمندانه مخاطبان را با طاغوت و یزیدیان زمان آشنا میکرد تا ابعاد ظلم و جور حکومت برای مردم روشن شود، آن هم در روزهایی که مراسم با نظارت و حضور گاردیها و نیروهای شاه برگزار میشد.
نوروزینیا به یکی از معروفترین اشعاری که در ایام منتهی به انقلاب در مراسم مسلمیه اجرا شد اشاره میکند: یکی از معروفترین و اثرگذارترین اشعار حماسی و انقلابی این مراسم را مرحوم محمد منتظر سروده بود که توسط حاج سیدعباس زریباف خوانده شد:
بشنوز من یزید خائن
بنگر به ایوان مدائن
عبرت بگیر، ای مرد باطل
زنده نمیمانی
دنیا شود فانی
هیهات و هیهات من الذله...
این شعر که در ابیات بعد به مسلمیه هم مربوط میشد، در روزهای انقلاب مردم را با ماهیت حکومت وقت آشنا کرد.
مراسم مسلمیه نهتنها در سال منتهی به پیروزی انقلاب، بلکه از اوایل دهه50 حال و هوای انقلابی داشت. نوروزینیا میگوید: از سال50 نوحهها و اشعاری که در مسلمیه خوانده میشد رنگ و بوی انقلابی و ضدطاغوتی داشت.
در سال پیروزی انقلاب اسلامی، حکومت وقت چنان محدودیتی برای هیئتها ایجاد کرده بود که علاوه بر حضور مأموران در روزهای اجرای مراسم، به بسیاری از نوحهخوانهای برجسته آن دوران مانند شاهحسین بهاری و حاج سیدعباس زریباف اجازه نوحهخوانی نمیداد، به این صورت که پیش از حرکت هیئتها از مسئول هیئت میپرسیدند مداح شما چه کسی است. به یاد دارم که آن سال نوحهخوانهای جوان کار را بهدست گرفتند و با وجود فشار مأموران باز هم همان اشعار ضدطاغوتی را میخواندند.