مهریه به چه کسانی تعلق نمیگیرد؟
مهریه یکی از حقوق مالی زن در هنگام ازدواج است و او هر زمان که بخواهد میتواند آن را از همسرش مطالبه کند. اما شرایطی هم وجود دارد که به زن مهریهای تعلق نمیگیرد. آیا میدانید این شرایط چیست؟
سعیده محمودی عینالدین، حقوقدان و وکیل پایه یک دادگستری در اینباره میگوید: مهریه در دین اسلام یکی از حقوق مالی زن است. در قانون مدنی در ماده ۱۰۸۲ قانونگذار مقررکرده است که به مجرد عقد، زن مالک مهر است و میتواند هر نوع تصرفی را که بخواهد در مهریه خود انجام دهد. او میافزاید: اصل بر این است که زن میتواند در همه شرایط مهریه خود را تمام و کمال دریافت کند. حتی درصورت عدمتعیین مهریه هم به زن مهر المثل تعلق میگیرد. اما استثنائاتی در این مورد وجود دارد که زن استحقاق دریافت مهریه را ندارد. این وکیل پایه یک دادگستری تأکید میکند: این شرایط بهصورت حصری در قانون ذکر شده است.
به موجب ماده ۱۰۸۹ قانون مدنی درصورتی که عقد نکاح اعم از دائم یا موقت بنا به دلایلی باطل شود و زن باکره باشد، زن حق دریافت مهررا ندارد و اگر هم مهریه را گرفته باشد شوهر میتواند مهریه را پس بگیرد. در نتیجه در این شرایط مهریه به زن تعلق نمیگیرد.او اضافه میکند: در ماده ۱۱۰۱ قانون مدنی هم قانونگذار به صراحت اعلام کرده که هرگاه نکاح میان زوجین به هر دلیلی فسخ شود و رابطه زناشویی هم میان آنها انجام نگرفته باشد زن مستحق دریافت مهرنخواهد بود، مگر اینکه دلیل جدایی آنها این بوده باشد که مرد در انجام رابطه زناشویی ناتوان است و زن بخواهد نکاح را فسخ کند که در این صورت مستحق دریافت نصف مهریه است. همچنین به استناد ماده ۱۰۸۸ اگر یکی از زوجین قبل از تعیین مهر و قبل از ایجاد ارتباط زناشویی بمیرد زن استحقاق هیچگونه مهری را ندارد. در این مورد هم مرد وظیفهای درخصوص پرداخت مهریه نخواهد داشت. ولی درصورتیکه رابطه زناشویی شکل گرفته باشد زن مستحق مهرالمثل است. لازم به ذکر است که اختلاف زن و مرد، تمکین نکردن زن و... تأثیری در مهریه زن نخواهد داشت چرا که با وقوع عقد زن مالک مهر شده است. حتی اگر قسمتی یا تمامی آن رادریافت نکرده باشد، بهصورت دین بر ذمه شوهر باقی است.