زیر ذرهبین مردمشناس
علی بلوکباشی (۱۳۱۴ تاکنون)
کار ویژه: مجموعه مقالات مردمشناسی جامعه تهران قدیم
علی بلوکباشی، زاده کوچه تهرانچی تهران، نویسنده و محققی است که برای نخستینبار به موضوع مردمشناسی مردم زادگاهش پرداخته است. بلوکباشی مرد تحقیق و پژوهش درباره اقوام مختلف ایرانی بهصورت پژوهشهای میدانی است و تهران در اکثر مطالعاتش جایگاه ویژهای داشته و دارد؛ بهطوریکه در دومین جلد از مجموعه آثارش در زمینه مردمشناسی و فرهنگعامه مردم ایران بهطور خاص به موضوع «جامعه شهری تهران قدیم» میپردازد. اردشیر آلعوض، محقق فرهنگ عامه دراینباره میگوید: «علی بلوکباشی، استاد دانشگاه تهران و متخصص در حوزه مردمشناسی است. او برای نخستینبار تهران را از منظر مردمشناسی مورد تحقیق قرار داده است. بلوکباشی معتقد است خردهفرهنگهایی در بین مردم وجود دارد که آمیخته با حکمت است. همیشه موضوعاتی از منظر مورخان دور میماند، اما در بررسیهای مردمشناسی کشف میشود.» بهگفته آلعوض، او نخستین محققی است که در مصاحبهای مفصل با مرحوم عنایتالله شهیدی تاریخچه تعزیه را واکاوی کرده و در کتابش به تعزیهخوانهای معروف تهرانی همچون میرعزای کاشانی و هاشم فیاض بهطور مفصل پرداخته شده است. همچنین بلوکباشی در کتاب تاریخ پزشکی خود نیز به تاریخ پزشکی در تهران بهطور کامل پرداخته است. او همچنین کتاب معروف آشپز و آشپزخانه را نگاشته که بسیار خواندنی و جذاب است. این اثر مختص فرهنگ و مردمشناسی آشپزی است؛ بهخصوص آشپزی دربار که بخش مهمی از آن مربوط به تهران است.»