شلیک با دوربین
هفت فیلم جنگی که جنگهای جهانی را زنده کردند
هفت فیلم جنگی که جنگهای جهانی را زنده کردند
فیلمهای روایتگر جنگ همواره در میان مخاطبان سینما از محبوبیت بالایی برخوردار بودهاند. اگرچه در برخی از موارد هضم فیلمهای جنگی که زشتترین چهره انسان را تصویر میکنند، سخت است اما بخشی از این سینما با اعمال قهرمانانه و جانفشانی آمیخته است و بر فضایل انسانی تأکید میکند که اتفاقا در شرایط بحرانی هویدا میشود.
در میان فیلمهای جنگی آنها که به جنگهای جهانی اول و دوم پرداختهاند، جایگاه ویژهای دارند و به همینخاطر، هنوز هم درباره این 2واقعه جهانسوز فیلمهای فراوانی ساخته میشود. با این همه، تمام این آثار دارای کیفیت و عمق لازم نیستند و بخشی فقط برای فتح گیشهها ساخته میشوند اما بخشی دیگر به همان بعد انسانی و جایگاه انسان در جنگ جهانی نظر دارند. از بین این آثار، عموما این 7فیلم را در زمره بهترین فیلمهای جنگی جهان برمیشمارند:
نجات سرباز رایان
«نجات سرباز رایان» ساخته استیون اسپیلبرگ هم از نظر تکنیکی و هم از نظر هنری در زمینه به تصویر کشیدن فجایع جنگ، نقطه عطفی در فیلمسازی نظامی است. صحنه مهم این فیلم 20دقیقه ابتدایی آن است که ورود سربازان متفقین به سواحل نورماندی در جنگ جهانی دوم را به تصویر میکشد. فیلم نجات سرباز رایان هم درنظر منتقدان و هم از منظر تجاری به موفقیت رسید. این فیلم برنده 5جایزه اسکار شد. استیون هانتر در واشنگتنپست درباره این فیلم نوشته است: فیلم نجات سرباز رایان چنان سوزناک، دلهرهآور و عمیق است که اندام شما را به لوله عضلانی منقبضی تبدیل میکند. میتوان به سادگی گفت که این فیلم بهترین فیلم جنگی است که تاکنون ساخته شده است. همچنین سرباز رایان در زمره یکی از بزرگترین فیلمهای ساختهشده در تاریخ سینمای آمریکا قرار دارد. این فیلم نگاه ما به جنگ را بازتعریف میکند.
در غرب خبری نیست
این فیلم که در سال1930 روی پرده آمد، فیلمهای قهرمانانه جنگی را که تا پیش از آن برقشان چشمها را خیره میکرد، پشت سر گذاشت و داستانی جذاب مملو از صحنههای مرگبار و ناخوشایند جنگ را در برابر دیدگان قرار داد. «در غرب خبری نیست» بر پایه رمانی به همین نام نوشته «اریش ماریا رمارک» ساخته شده است. این فیلم روایتگر گروهی از سربازان جوان آلمانی است که مشتاقانه پیش از آنکه در بیرحمی درگیری و بینظمی رنج و درد و مرگ غوطهور شوند، برای شرکت در جنگ جهانی اول ثبتنام کرده بودند.
قایق
فیلم «قایق» بهرغم آنکه بسیار عاطفی است، عمیقا پرهیجان نیز هست. در این فیلم کلاسیک ساخته سال1981 با ملوانان زیردریایی آلمانی یو96 همراه میشویم که در حال گشتزنی در دریای آتلانتیک شمالی و انجام وظیفهای خستهکننده و بیپاداش هستند.
نشریه امپایر مینویسد: ما همه پیش از این فیلمهای جنگی و فیلمهایی را که درباره زیردریاییها ساخته میشوند، دیدهایم اما هیچگاه فیلمی مانند قایق ندیدهایم.
سقوط
فیلم آلمانی «سقوط» داستان روزهای آخر جنگجهانی دوم را از یکی از تاریکترین، جذابترین و ناامیدکنندهترین زوایا روایت میکند؛ زاویه دید آدولف هیتلر. این فیلم به جزئیات سقوط آلمان نازی از درون پناهگاه رهبر آلمان در برلین میپردازد. بازی عالی برونو گانس، بازیگر اتریشی در نقش هیتلر در این فیلم بسیار تأثیرگذار است.
راجر ایبرت مینویسد: فیلم سقوط در زمان عرضه به بازار در سال2004 بهدلیل اتهاماتی مبنی بر اینکه در این فیلم تلاش شده تا چهرهای انسانی از هیتلر نمایش داده شود، جنجال به پا کرد.
با این حال این منتقد کهنهکار ازجمله افرادی بود که از فیلم دفاع کردند و به آن 4 ستاره از 4 را دادند.
ایبرت میگوید: من درباره هیتلر احساس تحسین نکردم، بلکه با او مثل یک سگ مضطرب درحالیکه معتقد بودم باید نابود شود، همدردی کردم.
قفسه شکسته
«قفسه شکسته» را شاید بتوان به تمام معنا یک فیلم جنگی قرن بیست و یکمی دانست. این فیلم به کارگردانی کاترین بیگلو در سال2009 ساخته شد و 6 جایزه اسکار ازجمله جایزه بهترین کارگردانی و بهترین فیلم را بهخود اختصاص داد. این فیلم داستان تیمی از متخصصان آمریکایی را در زمان جنگ عراق روایت میکند و تلاش آنها را برای خنثیسازی و نابودی بمبهایی که توسط شورشیان کار گذاشته شده است، به تصویر میکشد.
فیلم قفسه شکسته که یکشبه از کاترین بیگلوی کارگردان و جرمی رنر بازیگر، ستاره ساخت، توسط
اد کوچ، نویسنده نشریه آتلانتیک اینگونه توصیف شد: با توجه به اینکه بیشتر فیلمهای جنگی را تماشا کردهام، فیلم قفسه شکسته بیشک یکی از بهترین فیلمهای جنگی است که تا به حال دیدهام.
پل رودخانه کوای
این فیلم را میتوان ترکیبی از استعداد بینظیر بازیگری الک گینس، ویلیام هولدن و جک هاوکینز با نگاه دیوید لین دانست. «پل روی رودخانه کوای» یکی از مشهورترین آثار سینمایی دوران پس از جنگ جهانیدوم است.
این فیلم که در سال1957 ساخته شده اقتباسی است از رمانی به همین نام اثر پیر بوله. حوادث این فیلم مربوط به زمان ساخت خط راهآهن برمه در سال1943 است. در این فیلم زندگی پیچیده و تراژیک سربازان بریتانیایی در یک اردوگاه اسرای ژاپنی تحت فرماندهی یک افسر ژاپنی سختگیر و سادیستیک روایت میشود.
مجله پیست درباره این فیلم نوشته است: این فیلم به درگیری در لایههای یک نبرد داخلی میپردازد اما چشمانداز تکنیکی دیوید لین بینظیر است. بازی شخصیتهای اصلی فیلم منحصر به فرد و چندوجهی است. هیچکس قهرمان نیست و هیچکس بد ذات نیست. همچنین هر کسی قهرمان و هرکسی نیز بدذات است.
در سال1999، با رأی اعضای مؤسسه فیلم بریتانیا، پل رودخانه کوای بهعنوان یازدهمین فیلم برتر قرن بیستم بریتانیا شناخته شد.
فهرست شیندلر
دیلیتلگراف درباره این فیلم نوشته است: غیرممکن است که فیلم «فهرست شیندلر» را در نزدیکی بالای فهرست بهترین فیلمهای با موضوع جنگ جهانی دوم قرار نداد. در این فیلم به اقدامات یک صنعتگر آلمانی پرداخته میشود که در اقدامی تقابلجویانه با آلمان نازی، یهودیان را به استخدام خود درمیآورد و از این طریق آنان را فراری میداد. مجله تایمز درباره این فیلم نوشته است: فهرست شیندلر فیلمی است که مرزهای نقد متعارف را درنوردیده است. لیام نیسون در این فیلم، بازی درخشانی از خود به نمایش گذاشته است.
مترجم: مهرزاد صدیق
منبع: د ویک