تولید، مونتاژ، انتقال تکنولوژی؛ منتقدان چه می‌گویند؟

انتقاد اصلی به تخصیص ارز به شرکت‌های مونتاژ کار در صنعت خودرو‌سازی‌ این است که چرا با وجود تخصیص این میزان ارز مشکلات بازار خودرو حل نشده باقی مانده است؟ برخی بر این باورند که اگر این میزان ارز به واردات خودرو تخصیص داده شده بود، روند عرضه و تقاضا در بازار به تعادل می‌رسید و قیمت‌ها افت می‌کرد.
پرسش بعدی این است که چرا سیاستگذار ارز واردات خودرو را به مقدار لازم و کافی تامین نمی‌کند، اما به مونتاژکاران چینی نه نمی‌گوید؟
پرسش دیگر این است که چرا سختگیری‌های زیادی برای صادرکننده‌ها وجود دارد و شرکت‌های صادرات‌محور به سختی محصولات خود را در بازار‌های جهانی می‌فروشند و بعد از رفع تعهد ارزی به‌راحتی ارز آنها به قیمت‌های پایین به گروه‌های خاص اختصاص می‌یابد؟
اصغر خسروشاهی، نایب‌رئیس انجمن سازندگان قطعات و مجموعه‌های خودرو پیش از این گفته بود: توسعه خودروهای مونتاژی به یکی از تهدیدهای مجموعه صنعت خودروی کشور تبدیل شده است و متأسفانه روند تولید خودروهای مونتاژی با سرعت زیاد افزایشی شده است؛ به‌گونه‌ای که مونتاژکاران ١٠٠درصد رشد تولید ‌نسبت به سال گذشته داشته‌اند. بر این اساس منابع ارزی زیادی که باید در اختیار تولید و تولیدکننده داخلی قرار گیرد، به سمت مونتاژکاری سوق داده شده است؛ بنابراین تخصیص منابع ارزی به تولیدکننده کاهش داشته و تولید داخل نمی‌تواند رشد داشته باشد.
فرهاد به‌نیا، سخنگوی انجمن سازندگان قطعات و مجموعه‌های خودروی کشور نیز در این‌باره گفته بود: قطعه‌سازان برای تولید به‌روز و افزایش کیفیت نیازمند سرمایه‌گذاری هستند. برای خطوط تولید جدید، قالب‌های جدید و... سرمایه لازم است. بسیاری از خطوط متعلق به ۵۰سال پیش هستند؛ این در حالی است که ارز به مونتاژکاران چینی تخصیص داده می‌شود، اما به قطعه‌ساز داخلی تعلق نمی‌گیرد. همه اینها در حالی است که میزان تخصیص ارز به قطعه‌ساز و کارگر ایرانی که از جان و دل مایه می‌گذارند یا حتی برای واردات دارو و کالاهای اساسی، محدود است.