8 درصد ارز کشور صرف خودرو می‌شود

بهزاد رنجبر- روزنامه‌نگار

آمار‌ها نشان می‌دهد مونتاژکاران نزدیک به 70درصد ارز صنعت خودرو‌سازی‌ را بلعیده‌اند؛ ضمن اینکه صنعت خودرو‌سازی‌ به‌تنهایی 8درصد از ارز کشور را مصرف می‌کند؛ چیزی نزدیک به 6میلیارد یورو! از طرفی، مرور آمار و ارقام مربوط به ارز تخصیص یافته به صنعت خودرو‌سازی‌ نشان می‌دهد انتقاد‌ها به میزان ارز تخصیص‌یافته به مونتاژکاران چینی بجاست؛ ارزی که می‌توانست به تولید خودرو یا راه‌اندازی خط تولید همراه با انتقال تکنولوژی اختصاص داده شود.

5، 4میلیارد دلار؛ هزینه ارزی خودرو
آن‌طور که فهرست 100وارد‌کننده برتر سال 1402نشان می‌دهد در سال گذشته جمع کل واردات ایران رقمی بالغ بر 66.2میلیارددلاربوده که 5 میلیارد و 378میلیون دلار آن به صنعت خودرو‌سازی‌ اختصاص یافته است. این یعنی اینکه حدود8درصد از جمع کل مصارف ارزی کشور مربوط به صنعت خودرو‌سازی‌ است. نکته دیگر اینکه 22.3درصد از جمع کل واردات 100شرکت برتر در سال 1402مربوط به صنعت خودرو‌سازی‌ بوده است.

ایران‌خودرو و سایپا، 33درصد
در سال 1402، جمع کل ارز دریافتی شرکت ایران‌خودرو و شرکت‌های زیرمجموعه‌اش رقمی حدود یک‌میلیاردو 67میلیون دلار و شرکت سایپا حدود 394میلیون دلار بوده است. این یعنی اینکه سهم ایران‌خودرو از جمع مصارف ارزی صنعت خودرو‌سازی‌ 24درصد و سایپا 9درصد بوده است و بخش عمده ارز به شرکت‌هایی اختصاص یافته که با وارد کردن قطعات خودرو‌های چینی آنها را مونتاژ و سرهم می‌کنند؛ این موضوعی است که در گذشته بار‌ها مورد اعتراض فعالان این صنعت نیز قرار گرفته است.

مونتاژکاران، 67درصد
با انتشار فهرست 100وارد‌کننده برتر کشور در سال گذشته مشخص شد که شرکت‌های خودرو‌سازی‌ که محصولات خود را به‌صورت مونتاژی تولید می‌کنند ارز‌های هنگفتی دریافت کرده‌اند که رقمی حدود 3.1میلیارد دلار را شامل می‌شود که این میزان 67درصد از کل ارز تخصیص‌یافته به صنعت خودرو‌سازی‌ است. طبق لیست منتشره، در جمع ۱۰واردکننده برتر کشور طی سال گذشته، نام 3شرکت فعال در خودروسازی که عمدتا مشغول مونتاژ خودرو‌های چینی هستند به چشم می‌آید. در این بین، صنایع خودروسازی مدیران با سهم یک‌میلیارد دلاری، ارزبرترین شرکت در صنعت خودروی کشور طی سال گذشته بوده است؛ این در حالی است که محصولات این شرکت نیز به قیمتی بالاتر از بازار‌های جهانی فروخته می‌شوند.

وزیرصنعت
 شرکت‌ها بگویند ارز را برای چه‌کاری نیاز دارند؟
وزیر صنعت در این‌باره گفته است: «یک تیم کارشناسی مأمور شده که این موضوع را بررسی کند. تلاش ما این است که بهره‌وری را در ظرفیت‌های کشور افزایش دهیم و در استفاده از منابع ارزی هم این هدف را دنبال می‌کنیم؛ بر همین اساس از شرکت‌ها خواسته‌ایم پیش‌برنامه‌ای ارائه دهند و بگویند ارز را برای چه‌کاری نیاز دارند.»