مازندران؛ کمبود آب و حضور مسافران

شهرام سوادکوهی| ساری - خبرنگار:

کم‌آبی و خشکسالی این روزها به نقطه‌ای حساس رسیده و بخش‌های مختلف زندگی مردم از آب آشامیدنی تا آب کشاورزی و صنعت را تحت تأثیر قرار داده است. تمام دستگاه‌های اجرایی و اداری به صورت شبانه‌روزی سعی در حل این مشکل دارند. با توجه به فرا رسیدن تابستان و حضور میلیون‌ها مسافر در شهرهای غربی استان، چالش کمبود آب در این منطقه از استان معمولا به شکل خاصی در روزهای گرم و پیک حضور مسافران دیده می‌شود.
رئیس اداره آب و فاضلاب شهرستان نوشهر در گفت‌وگو با همشهری با بیان اینکه مشکلات بخش آب دیگر بر کسی پوشیده نیست، اظهار کرد: باید در راستای مدیریت مصرف آب، فرهنگسازی گسترده‌تری صورت بگیرد و شرایط کنونی آب بیشتر درک شود. اکنون به شرایطی رسیده‌ایم که تنها راه‌حل موجود، مدیریت تقاضا یا مدیریت مصرف است. 

«سید شکرالله موسوی میرکلایی» افزود: استفاده از همه ظرفیت‌ها برای تأمین آب آشامیدنی شاید روش مناسبی نباشد، زیرا منابعی که امروز وجود دارد به نسل‌های آینده نیز تعلق دارد. لازم است که همه دستگاه‌های اجرایی و خدماتی و رسانه‌ها دست به دست یکدیگر بدهند و اطلاع‌رسانی مناسب صورت بگیرد تا مردم از وضعیت آب باخبر شوند.موسوی میرکلایی بیان کرد: زیرساخت‌های آب آشامیدنی نوشهر عمدتاً برای جمعیت بومی این منطقه در نظر گرفته شده است، ولی چون در تعطیلات نوروز و تابستان، مسافران، گردشگران و خوش‌نشینان وارد شهرستان می‌شوند و پیک بار به وجود می‌آید، ارائه خدمات به برخی مشترکان در برخی مناطق مرتفع مختل می‌شود که این وضعیت در هوای گرم ملموس‌تر است.


توزیع عادلانه

موسوی میرکلایی تصریح کرد: همه تلاش ما این است تا توزیع عادلانه‌ای در زمینه فشار آب داشته باشیم. در نوشهر تا حدودی زیادی موفق شدیم، ولی در شهرهای کجور و پول شرایط متفاوت است. کاهش مصارف غیرضروری و غیرآشامیدنی دغدغه‌ای است که در این مناطق داریم. چون در این مناطق عموماً دسترسی به آب‌های سطحی و کشاورزی وجود ندارد؛ بنابراین برای آبیاری ‌باغ‌ها و کشاورزی از همین آب‌ آشامیدنی استفاده می‌شود؛ به همین منظور شرایط خوبی در فصول گرم سال نداریم. رئیس اداره آب و فاضلاب شهرستان نوشهر تصریح کرد: نبود مخزن ذخیره کافی از مشکلات مهم ما در شهرهای کجور و پول است. با ایجاد ایستگاه پمپاژ و خط انتقال توانستیم با صرف هزینه 300 میلیون تومان از محل اعتبارات داخلی شرکت آب «دیوچشمه» را به میزان 10 تا 15 لیتر در ثانیه به شهر پول انتقال دهیم. 

وی ادامه داد: با این کار مشکل تأمین آب آشامیدنی مورد نیاز جمعیت کنونی شهر را حل کردیم، ولی در بخش توزیع همچنان دچار مشکل هستیم؛ زیرا مخازن کافی نداریم. برای جبران نوسان مصرف حتماً باید حجم ذخیره کافی داشته باشیم تا در ساعات پیک مصرف، بتوان از آب ذخیره مخازن استفاده کرد و نوسانات جبران شود.


ایجاد 100 کیلومتر شبکه فاضلاب در نوشهر 

موسوی میرکلایی درباره پروژه شبکه‌‌گذاری فاضلاب شهری نوشهر نیز اظهار کرد: میزان برخورداری شهروندان از سامانه جمع‌آوری و دفع و تصفیه فاضلاب شهری در نوشهر حدود 28 درصد است که با میانگین کشوری فاصله دارد.
 رئیس اداره آب و فاضلاب شهرستان نوشهر با بیان اینکه تاکنون حدود 100 کیلومتر شبکه فاضلاب در نوشهر ایجاد شده است و حدود 5 هزار انشعاب در قالب 9 هزار واحد، وصل و جاری شده‌اند، گفت: از آنجا که سطح آب‌های زیرزمینی در نوشهر بالاست و معمولاً در ساخت‌وسازهای مرتفع و پرتراکم دچار چالش می‌شویم، اگر توسعه ما در بخش شبکه‌گذاری فاضلاب هر سال تداوم نداشته باشد، با چالش مواجه می‌شویم و مشکلات بهداشتی به وجود می‌آید.
موسوی میرکلایی افزود: اکنون برای نوشهر در 3 فاز در حال شبکه‌گذاری هستیم. فاز نخست آن در خیابان فردوسی جنوبی و ستارخان شمالی تقریباً تکمیل شده و قرارداد آن نیز رو به پایان است. در خیابان فردوسی شمالی نیز کار در حال انجام است. معضل فاضلاب زندان نوشهر نیز با تکمیل این پروژه برطرف می‌شود.
وی بیان کرد: عملیات ساخت مدول دوم تصفیه‌خانه نوشهر و چالوس با تلاش‌ها و پیگیری‌های نماینده مردم در مجلس شورای اسلامی، آغاز شد و در کتابچه بودجه سال 1397 هم قرار گرفت. 
این مسئول ادامه داد: پیش‌بینی ما این است که با اجرای مدل دوم تصفیه‌خانه و ارتقای کیفی روند تصفیه، از 38 هزار مشترک فاضلاب زیر پوشش، این میزان برخورداری به 85 هزار مشترک برسد.
وی گفت: آب منطقه‌ای مازندران، استان را به 9 زون تقسیم‌بندی کرده که ظاهراً شهرهای نوشهر و چالوس در زون 2 قرار دارند. محل تأمین آب از رودخانه «دلیر» است که تصفیه‌خانه آن در مجاورت روستای «متکارودبار» با خروجی آب 1600 لیتر در ثانیه ساخته خواهد شد. 
موسوی میرکلایی ادامه داد: در این صورت مشکل آب شهرهای مرزن‌آباد، چالوس، هچیرود، نوشهر و 129 روستای این مناطق حل می‌شود. با این حال، بر مدیریت مصرف تأکید داریم تا بتوانیم این میراث حیات‌‌بخش را به نسل‌های آینده نیز منتقل 
کنیم.


مصرف بدون کنتور

موسوی میرکلایی خاطرنشان کرد: سال گذشته، یک حلقه چاه در شهر کجور با ظرفیت 25 لیتر در ثانیه حفر و تجهیز کردیم، ولی در این شهر نیز به دلیل نداشتن مخزن ذخیره، در برخی روزها با افت فشار یا بعضاً قطع آب مواجهیم. ساخت مخزن در این دو شهر از پیشنهادهای مهم‌ ماست که امیدواریم مورد تأیید کمیته برنامه‌ریزی شهرستان قرار بگیرد و اعتبار قابل توجهی برای آن اختصاص یابد. این مسئول بیان کرد: مشکل دیگری که از گذشته در این دو شهر به وجود آمده، مصرف 40 درصد آب از طریق انشعابات بدون کنتور و شیر قطع و وصل است، به همین دلیل مدیریت مصرف برای ما کار سختی است. 

رئیس اداره آب و فاضلاب شهرستان نوشهر با بیان اینکه سال گذشته اجرای پروژه‌ای به نام چشمه «اِسپی‌او» را به ظرفیت تأمین آب‌ آشامیدنی شهرهای چالوس و نوشهر آغاز کردیم، گفت: این پروژه ظرفیت و ضریب اطمینان بسیار خوبی برای شهروندان محسوب می‌شود، ولی باز هم تأکید داریم که ما در حوزه تأمین آب، چندان نمی‌توانیم ورود پیدا کنیم، زیرا باید نسل آینده را هم ببینیم؛ بنابراین باید در حوزه مصرف، مدیریت درستی داشته باشیم.

این مسئول با اشاره به اینکه خشکسالی اتفاقی نیست، بلکه رخدادی است که در مدتی طولانی به وقوع می‌پیوندد، تصریح کرد: نزولات جوی سال به سال کمتر می‌شود و باید خود را با وضعیت خشکسالی سازگار کنیم. مصرف ما نباید مثل دهه‌های گذشته باشد. سرانه مصرف شبانه‌روزی ما حتی بعضاً از برخی کشورهای اروپایی و آمریکایی پرآب هم بیشتر است. 
رئیس اداره آب و فاضلاب شهرستان نوشهر اظهار کرد: در نوشهر به ازای هر نفر حدود 220 لیتر در شبانه‌روز آب تولید می‌کنیم که رقم بسیار زیادی است؛ در حالی که این رقم در وضعیت خشکسالی باید به نصف کاهش پیدا کند و حداکثر تا  110 لیتر برسد.


آب ارزان است

رئیس اداره آب و فاضلاب شهرستان نوشهر گفت: آب با همه اهمیت آن، در سبد هزینه‌ای ما سهم نیم‌درصدی دارد. آب واقعاً ارزان است و به همین دلیل در مصرف آن صرفه‌جویی نمی‌شود. در حالی که اگر آب نیز مانند دیگر محصولات، اقتصادی دیده می‌شد، قطعاً شرایط امروز ما این‌گونه نبود. «سید شکرالله موسوی‌میرکلایی» بیان کرد: در خارج از کشور و سوپرمارکت‌های آن، یک لیتر آب را هزار تومان می‌فروشند، در حالی که اداره آب، هزار لیتر آب را حداکثر 300 تومان به مردم می‌دهد و چون قیمتش پایین است، در نتیجه الگوی مصرف رعایت نمی‌شود.