نگاه
«سفره افطار» به‌مثابه یک فناوری اجتماعی
علی مهدیان؛ استاد حوزه و دانشگاه
رهبری در دیدار کارگزاران نظام به مسئله «افطارهای خیابانی» اشاره کردند و در دیدار دانشجویان بار دیگر بحث «افطارهای در مساجد و خیابان‌ها» را دارای جهات معنوی، اجتماعی و سیاسی دانستند.
اما قضیه چه بود؟ مسئله طرح خلاقانه‌ای بود که با محوریت شهرداری تهران انجام شد. آری، ساخت شهر، جز کار عمرانی و آبادی نیاز به طراحی فناوری‌هایی دارد که به تقویت و رشد «معنا» و هویت شهر کمک کند. اینجا همه‌‌چیز حول «سفره» شکل گرفت؛ «سفره افطار».
تا‌کنون به «سفره افطار» فکر کرده‌اید؟ پدیده‌ای که حول آن «همدلی» و رابطه محبتی و ولایی اجتماعی بین مومنان شکل می‌گیرد؛ پدیده‌ای که حول آن «خانواده» جمع می‌شود. آری، «خانواده»؛ بستر اصلی زندگی متعالی دینی.
پدیده‌ای که در فرهنگ ما محل جلوه «زندگی» است؛ جایی که محور اصلی‌اش «زن» است.
پدیده‌ای معنوی که مظهر «رجال لاتلهیهم تجاره و لابیع عن ذکر‌الله» است. «سفره افطار» استعاره درستی از جمع دنیا و آخرت است که مغز سخن نوی انقلاب در این دنیای بریده از معنا‌ست.
همه این ظرفیت‌ها را یک ذهن متوجه به داشته‌های فرهنگی و معنوی خودمان می‌تواند ببیند و خلاقانه حول آن یک فناوری اجتماعی سامان دهد که البته حتما می‌تواند سال به سال رشد کمی و کیفی کند. محیط سفره‌های افطار در «افطار‌خونه باغ» و «دالان‌های نور» به طول ۱۲۰۰متر از میدان ولیعصر تا خیابان کارگر که هر شب 200هزار نفر حداقل در آن شرکت می‌کردند، بستری شده بود برای حضور مردم. مردم هر شب به فامیل و آشنایانشان خبر می‌دادند و شب به شب فضا رونق بیشتری می‌گرفت. کم‌کم خود مردم پای کار آمدند، زن و شوهری دیگ آش پخته بودند و می‌آوردند و تقسیم می‌کردند. آن دیگری سینی کوکو‌سبزی، این یکی به‌گونه‌ای دیگر صحنه‌ای زیبا از همدلی و جمع معنوی خلق می‌کردند؛ سنت‌هایی که بین این مردم بود و به این ترتیب بیش از پیش در گستره شهر به چشم می‌آمد.
اما این صحنه را فقط در حد یک رخداد معنوی، فرهنگی و اجتماعی نباید خلاصه کرد.
اگر اراده سیاسی دشمن آن است که مردم را دچار یأس و ناامیدی از فضای معنوی خودشان کند و به این ترتیب به «ایمان معنوی» و «امیدایمانی»شان ضربه بزند که در نهایت «هویت» و «عزم و اراده» مردم ایران را تضعیف کند، این صحنه‌ها خواه‌ناخواه یک جنگ و جهاد حقیقی با اراده دشمن بود.
اینگونه است که «سفره افطار» فناوری اجتماعی خلق کرد که در آن واحد هم مظهر معنویت و بروز هویت فرهنگی بود و هم تقویت همدلی ولایی اجتماعی و هم جهاد با طاغوت. از این قبیل امسال بسیار در ایران عزیز ما و در تهران، شهر شهدا، می‌شد دید و یافت و البته باید با بیان آن نیز شکر‌گزار بود.
