پایان زباله‌سوزی در خلازیر

زینب زینال‌زاده-روزنامه‌نگار

خلازیر. نامی که این روزها به‌دلیل ساخت و ساز‌های غیرمجاز و تخریب‌هایی که با حکم قضایی صورت گرفت، برای پایتخت‌نشینان آشناست اما این محله به‌دلیل قرار گرفتن در حاشیه منطقه 19با معضل دیگری چون زباله‌سوزی هم دست به گریبان است. نیمه‌های هر شب عده‌ای از افراد سودجو که فقط به منافع خود فکر می‌کنند، پسماندهایی مانند لاستیک و... را می‌سوزانند.
دود غلیظی که به هوا برمی‌خیزد از یک سو و بوی تعفن ناشی از زباله‌سوزی از سوی دیگر چون آتشی است به جان محیط‌زیست که سبب گلایه ساکنان محله و مناطق همجوار شده است.
رسیدگی به این موضوع و پایان دادن به زباله‌سوزی در خلازیر مطالبه چندساله شهروندان بوده و هست که در ادوار گذشته مدیریت شهری خیلی مورد توجه قرار نگرفت اما در این دوره مدیران شهری برای حل این معضل اهتمام ویژه‌ای داشتند و امروز شاهد کنترل ساخت‌وساز از یک سو و پایان زباله‌سوزی از سوی دیگر
هستیم.
علی نایبی، سرپرست معاونت خدمات شهری و محیط‌زیست شهرداری منطقه 19در گفت‌وگو با همشهری خبر اتمام زباله‌سوزی در گاراژهای خلازیر را داد و پیگیری‌های انجام شده در این حوزه را تشریح کرد.

تفکیک غیرقانونی پسماند
سازمان مدیریت پسماند شهرداری تهران مسئولیت جمع‌آوری و تفکیک زباله را به‌عهده دارد و هر اقدامی خارج از این محدوده، کار غیرقانونی محسوب می‌شود. در خلازیر گاراژهای متعددی وجود داشت که افراد در آنها اقدام به جمع‌آوری یا به‌عبارت دیگر زباله‌دزدی و تفکیک پسماند می‌کردند. این کار سابقه طولانی دارد و در هیچ دوره‌ای مدیریت شهری موفق به ساماندهی این موضوع نشد.

برون‌رفت از معضلات با راهکار ریشه‌ای
واقعیت این است که خلازیر با معضلات متعددی درگیر است و معتقدیم برای حل این معضلات باید راهکارها ریشه‌ای و اساسی باشند. در موضوع ساخت و سازهای غیرمجاز این شیوه را در پیش گرفتیم و امروز شاهد کنترل ساخت‌وساز در خلازیر هستیم. موضوع زباله‌سوزی هم با این رویکرد پیگیری و بهترین راهکار انتقال مشاغل مزاحم و ضایعات‌فروشان به حریم تهران و تعطیلی گاراژهایی بود که اقدام به سوزاندن پسماندها می‌کردند.

سوزاندن 10کامیون زباله
عده‌ای از افراد سودجو که به نوعی می‌توان از آنها با عنوان مافیا نام برد، فضاهایی را در خلازیر شناسایی و به سوزاندن زباله‌ها اختصاص داده بودند. برخی از پسماندها و ضایعات مانند لاستیک‌های مستعمل و انواع کابل و... محتوای ارزشمندی دارند که برای دست یافتن به آنها باید پسماندها (لاستیک‌و...) سوزانده شوند. این کار شبانه انجام می‌شود و به‌طور میانگین شبانه 10کامیون زباله و ضایعات لاستیک در خلازیر تخلیه و آتش زده می‌شد.

شناسایی 200گاراژ
در خلازیر تفکیک غیرمجاز پسماند در برخی از گاراژها انجام می‌شد. بنابراین نیاز بود این گاراژها شناسایی شوند. پس از این کار مشخص شد 200گاراژ در خلازیر وجود دارد که سودجویان اقدام به تفکیک غیرمجاز پسماند و سوزاندن آنها می‌کنند. پس از پیگیری‌های لازم و اخذ دستورات قضایی این گاراژها تعطیل شدند و این کار در‌نهایت خط پایانی برای زباله‌سوزی در منطقه بود.

کوچ معتادان از گاراژها
گاراژها در خلازیر از یک سو به محل دپو و تفکیک غیرمجاز پسماند و سوزاندن زباله‌ها تبدیل شده بود و از سوی دیگر معتادان در آنها بیتوته و اقدام به فروش زباله، خرید و مصرف مواد‌مخدر می‌کردند. حضور حدود 600تا 700معتاد در این گاراژها امنیت محله و اهالی را از بین برده بود و با تعطیلی گاراژها، معتادان هم از محله کوچ کرده‌اند و تعداد آنها به 30تا 40نفر می‌رسد. همچنین با این کار (تعطیلی گاراژها) تعداد کودکان کار در منطقه هم کاهش محسوسی داشت.

انتقال ضایعات‌فروشان
علاوه بر زباله‌سوزی، عده‌ای در محله خلازیر اقدام به خرید و فروش ضایعات می‌کردند. انتقال ضایعات از تمام مناطق تهران و فروش آنها قطعا مشکلات و آلایندگی‌های زیست‌محیطی داشت. به واسطه همین مسائل، آرامش شهروندان و ساکنان از بین رفته بود و در برخی از روزها به‌دلیل حجم مراجعه‌کنندگان و عرضه‌کنندگان، گره‌های ترافیکی شدید در این معابر خلازیر ایجاد می‌شد. انتقال ضایعات‌فروشان هم در دستور کار قرار گرفت و با هماهنگی شرکت ساماندهی صنایع و مشاغل شهر تهران در نهایت مقرر شد به نقطه‌ای در فشافویه شهر ری منتقل شوند.

مکث
بازگشت آرامش در خلازیر
محله خلازیر در محدوده ناحیه 3شهرداری منطقه 19، سال‌ها در قرق ضایعات‌فروشان و مافیای تفکیک غیرقانونی پسماند بود. اهالی همواره به‌دلیل مزاحمت این موارد و مشکلات زیست‌محیطی گلایه داشتند و ناراضی بودند. با اقدامات صورت‌گرفته موضوع ضایعات‌فروشان و پسماندسوزی تا حدود زیادی ساماندهی شده و گویا آرامش و امنیت به خلازیر بازگشته است. اکبر مشهدی یکی از اهالی قدیمی خلازیر می‌گوید: «سال‌ها سوزاندن زباله باعث دودگرفتگی محله شده بود و نمی‌توانستیم پنجره خانه‌های خود را باز کنیم. مدتی است که وضعیت و شرایط محله بهتر شده و خبری از دود و بوی تعفن زباله‌ها نیست.» بانوان محله هم به موضوع امنیت اشاره می‌کنند و می‌گویند: «معتادان در کوچه‌ها رها بودند و برای عبور و مرور امنیت نداشتیم. الان تعداد آنها کمتر شده و از دود و خاکستر سیاه که به خانه‌هایمان نفوذ می‌کرد، خبری نیست.» بچه‌ها در بوستان باران به‌دنبال توپ پلاستیکی دولایه می‌دوند. رضا به‌عنوان نماینده بچه‌ها می‌گوید: «ضایعات‌فروشان مدام در کوچه‌ها تردد می‌کردند و معتادان هم در پارک می‌خوابیدند و جایی برای بازی نداشتیم. الان با خیال راحت می‌توانیم با دوستان در پارک و کوچه بازی کنیم.»