مترو روی ریل شتاب

مهدی اسماعیل‌پور-روزنامه‌نگار

مدیریت ششم شهری پایتخت در شرایطی سیستم حمل‌ونقل عمومی به‌ویژه مترو تهران را در نیمه دوم سال1400 تحویل گرفت که این ناوگان از کمبود‌ها و مشکلات عدیده‌ای رنج می‌برد و با انواع و اقسام چالش‌ها دست به گریبان بوده است. همچنین تعدادی از پروژه‌های مهم و تأثیرگذار شبکه متروی تهران ازجمله خط تهران - پرند و تکمیل ایستگاه‌های خطوط 6 و 7 نیز به دلایل مختلف به‌ویژه مسائل مالی مدت‌ها و سال‌ها معطل مانده بود. علاوه بر این فرسودگی و خرابی ناوگان و زیرساخت‌هایی چون پله‌های برقی از یک طرف و کمبود بالغ بر هزار واگن و انبار‌های خالی از قطعات از سوی دیگر، بهره‌برداری از خطوط فعلی را دشوار کرده بود. بخش زیادی از این موضوع به معطل ماندن قرارداد 630 واگن چینی از سال1395 برمی‌گشت که ترتیب اثری به آن داده نشده بود. در چنین شرایطی سروسامان دادن به این وضعیت و به حرکت درآوردن چرخ‌دنده‌های توسعه خطوط مترو به‌صورت ویژه در دستور کار و در راس برنامه‌های شهرداری تهران قرار گرفت و شورای اسلامی شهر تهران نیز در همین راستا بیش از 40درصد بودجه سال1402 را به موضوع توسعه حمل‌ونقل عمومی پایتخت اختصاص داد.

بهره‌برداری از 10 ایستگاه در سال1402
با این نگاه و رویکرد بود که شهرداری تهران در 30‌ماه و 15روزی که از آغاز ششمین دوره مدیریت جدید شهری پایتخت می‌گذرد، درکنار افتتاح ایستگاه‌ها و ورودی‌های جدید با هدف تکمیل خطوط 7گانه فعلی، عملیات اجرایی خطوط جدید شبکه متروی تهران را نیز رسماً آغاز کرد. همچنین در این دوره و به‌طور مشخص در سال1402 قراردادهای خوبی در زمینه تولید و تهیه ناوگان حمل‌ونقل ریلی پایتخت منعقد شد. در مجموع طی این دوره از مدیریت شهری تاکنون 19ایستگاه مترو به بهره‌برداری رسید که از این تعداد 10ایستگاه در سال1402 در خطوط یک، 4، 6 و 7ا فتتاح شده است. این ایستگاه‌ها شامل ایستگاه و مسیر ۱۹کیلومتری متروی پرند در امتداد خط یک، ایستگاه علامه جعفری در خط4، ایستگاه‌های شهرزیبا، شهران، شهید آرمان علی‌وردی (کوهسار)، بهار شیراز (بیمارستان خانواده)، آیت‌الله کاشانی و شهدای کن در خط6، ایستگاه میدان کتاب در خط۷ و همچنین ایستگاه تبادلی تربیت مدرس در تقاطع خطوط ۶ و ۷ است. افتتاح پست برق کیانشهر در نیمه جنوبی خط۶ به‌عنوان نخستین پست برق مستقل این خط، بهره‌برداری از ورودی سوم ایستگاه بریانک ویژه توان‌خواهان در خط۷ که ورودی خاصی به‌شمار می‌آید، آغاز عملیات حفاری مکانیزه خط۱۰، شروع عملیات اجرایی خط۸ (از خطوط جدید شبکه متروی تهران)، 7مورد رفع نواقص در خطوط ۳ و ۴ مترو (به‌ویژه خط۳)، پایان عملیات حفاری، همچنین پایان ساخت تونل در پروژه ۱۰کیلومتری توسعه جنوبی خط۶ (از دولت‌آباد تا شهرری و ایستگاه راه‌آهن سراسری) به همراه آغاز عملیات اجرایی پروژه توسعه شمال غربی خط۷ به طول تقریبی ۵کیلومتر (از میدان کتاب تا دانشگاه علوم و تحقیقات) ازجمله مهم‌ترین اقدامات اجرایی سال۱۴۰۲ بود و که به این آمار باید بهره‌برداری از 4ورودی جدید را هم اضافه کرد.

اجرایی شدن قرارداد 791واگن چینی و آغاز ساخت قطار ملی
در سال1402 شاهد اجرایی شدن قرارداد تولید ۶۳۰دستگاه واگن مترو از محل فاینانس خارجی بعد از گذشت ۷سال از انعقاد این قرارداد بودیم که تعداد آن به ۷۹۱دستگاه واگن ارتقا یافت و امکان افزایش آن به بیش از هزار دستگاه واگن هم وجود دارد؛ اتفاق بسیار مهمی که ارزش مادی آن بیش از یک میلیارد یورو است.
همچنین در آبان‌ امسال مجوز رسمی و بین‌المللی تولید قطار ملی مترو با عمق داخلی‌سازی ۸۵درصد از مجامع معتبر جهانی اخذ شد و فرآیند ساخت ۱۱۳دستگاه واگن از محل قرارداد منعقد شده با شرکت واگن‌سازی‌ تهران به‌عنوان نخستین گام در تولید انبوه این افتخار ملی شروع شد.