پرهیز از شعارزدگی و تلاش در باورپذیرترکردن
احسان بیسادی-فعال رسانهای
روایت در یک معنا بازسازی امر واقع بر مبنای نگاه و گفتمان حاکم بر ذهنیت روایتگر است؛ روایتگر تلاش میکند وجوهی از واقعیت رخداده را در روایت خود برجسته کند و البته وجوهی دیگر را مغفول بگذارد. از این رو روایت کاری بس خطیر و دشوار است و اشتباه در چینش وجوه برخاسته از واقعیت میتواند مخاطب را از باور به روایت منصرف سازد؛ مسئلهای که بعضا در مواجهه با روایتگری رویدادهای تاریخی مهم کشور همچون دفاعمقدس یا جریان مقاومت شاهد آن هستیم.
تردیدی نیست که عرصه دفاعمقدس و مقاومت تجلیگاه تحقق ارکان اصلی گفتمان انقلاب اسلامی است؛ عناصری همچون استقلالطلبی، دینخواهی، معنویتگرایی، استکبارستیزی، حقطلبی و مواجهه با ظلم و بیعدالتی جهانی، اگر در رویداد و عرصهای بخواهد تحقق عینی پیدا کند بدون شک عرصه دفاعمقدس و مقاومت است. بنابراین واضح است که دشمنان تلاش میکنند که نظام بازتولید معنا و روایت این عرصه را در اذهان عموم مخدوش كرده و با جایگزین کردن روایت خود پیکره گفتمانی انقلاب اسلامی را متزلزل كنند.
بهدلیل وجود وجه حماسی و ایثارگرانه سرشار در تاروپود این رویدادهای مهم و تاریخساز عملا گفتمان غالب و ذهنیت روایتگران به سمت برجستهسازی این وجوه دفاعمقدس و جریان مقاومت رفته و از سایر ابعاد این رویدادهای مهم غفلت شده است؛ توجه صرف به روایت تاریخی و واقعگرایانه شکستها و پیروزیها، تلاش در جهت نزدیکتر کردن قهرمانان عرصههای دفاعمقدس و مقاومت به افراد عادی جامعه، پرهیز از اسطورهسازیهای اغراقگونه، روایتهای یکسویه و بیتوجهی به سیر تحول شخصیتی جهادگران بهصورتی باورپذیر، همه و همه موجب دور شدن مخاطب از باور به روایت روایتگران این عرصه میشود؛ البته توجه به اقتضاهای خاص هر مدیومی همچون فیلم، کتاب، موسیقی و... نیز در این عرصه نقش بیبدلیلی را بازی میکند.
تمام نکات گفتهشده در یک بستر آرام و بهدور از هر گفتمان رقیبی میتواند نقش خود را ایفا کند؛ اما در اوضاع کنونی ما که عملا تلاش در جهت قلب ماهیت ماجرا از سوی دشمنان با شدت و قدرت بسیار در جریان است کار دوچندان سختتر از پیش است. امروزه به تعبیر رهبر حکیم انقلاب در افکار عمومی با جنگ روایتها روبهرو هستیم و هر جریانی که بتواند پارادایم معناسازی را از آن خود کند دست برتر را در همراهسازی افکار عمومی با روایت خویش از وقایع خواهد داشت. بنابراین تلاش روایتگران در بازتولید نظام معنایی و نگرشی حاکم بر دفاعمقدس و جریان مقاومت امری بسیار خطیر است که با پرهیز از شعارزدگی و تلاش در باورپذیرتر کردن آن در ذهن افکار عمومی بهطور مستمر و پیوسته باید در دستورکار روایتگران عرصه جنگنرم قرار گیرد.