سوت شدیم رفتیم فینال؟
در حالی که تیم‌ملی ایران از رقابت‌های جام‌جهانی حذف شده و مانند 5حضور قبلی‌اش از صعود به مراحل بالاتر بازمانده است، تیم داوری ایران مرحله به مرحله در حال پیشرفت در این رقابت‌هاست. کار به جایی رسیده که حالا از علیرضا فغانی و کمک‌هایش به‌عنوان نامزد اصلی قضاوت در فینال این رقابت‌ها نام می‌برند. علیرضا فغانی به‌عنوان پرافتخارترین داور ایرانی در تاریخ فوتبال سابقه قضاوت در فینال المپیک، فینال جام ملت‌های آسیا، فینال لیگ قهرمانان آسیا و فینال جام باشگاه‌های جهان را دارد. کارنامه پربار او فقط همین یک فینال را کم دارد که شاید در روسیه این جای خالی هم در رزومه او پر شود.
ستاره گلخانه‌ای در داوری ایران
حضور یک داور ایرانی در مراحل پایانی جام‌جهانی وقتی جالب‌تر می‌شود که مشکلات جاری در داوری رقابت‌های داخلی و حرف‌وحدیث‌های همیشگی در این مسابقات را به یاد بیاوریم. این جمله که «سطح داوری ما از سطح فوتبال‌مان پایین‌تر است» بارها و بارها به عناوین مختلف شنیده شده و حالا شاهد حضور یک داور ایرانی در بالاترین مراحل جامی هستیم که فوتبالیست‌های ما هیچ‌گاه مراحل حذفی آن را از نزدیک ندیده‌اند. البته غرض زیر سوال بردن این جمله نیست، چراکه اشتباهات متعدد داوران در رقابت‌های داخلی هم هرگز قابل کتمان نبوده و این ضعفی نیست که با درخشش تک‌ستاره داوری ایران قابل چشم‌پوشی باشد. حتی خود علیرضا فغانی هم در بازی‌های لیگ گه‌گاه دچار اشتباهاتی شده که از داوری در این سطح بسیار بعید به‌نظر می‌رسد. شاید از این اتفاقات بتوان نتیجه گرفت در ایران بیشتر از آنکه مشکل کمبود داور خوب داشته باشیم مشکل کمبود فضای مناسب برای داوری‌های خوب داریم. وگرنه چه دلیل دارد که داوران نخبه ایران در خارج از مرزها بهتر از اینجا سوت بزنند؟
از ذخیره‌نشینی آغاز کرد
علیرضا فغانی از 34سالگی در تورنمنت‌های مهم بین‌المللی حضور داشته و حالا در 40سالگی شاید دیگر وقت آن رسیده باشد که مهم‌ترین مسابقه فوتبال جهان را سوت بزند. او سال2012 در جام باشگاه‌های جهان، اولین رقابت‌های مهم بین‌المللی‌اش را تجربه کرد اما به‌عنوان داور چهارم. فغانی جوان در بازی‌های نیمه‌نهایی و همچنین فینال آن تورنمنت که میان دو تیم چلسی و کورینتیانس برگزار شد به‌عنوان داور چهارم حضور داشت تا تجربه لازم را برای سال‌های بعدی کسب کند. یک سال بعد در همین رقابت‌ها او بازی راجا کازابلانکا مقابل مونتری و همچنین جدال اتلتیکو مینیرو و گوانگژو در بازی رده‌بندی را قضاوت کرد.
به‌جای ایران در فینال آسیا
تجربه علیرضا فغانی در جام‌جهانی نیز اولین‌بار با حضور به‌عنوان داور چهارم آغاز شد. او طی دوره قبلی جام‌جهانی در 7بازی به‌عنوان داور ذخیره حضور داشت که مهم‌ترین آنها بازی افتتاحیه میان برزیل و کرواسی و همچنین جدال فرانسه و نیجریه در نیمه‌نهایی بودند. یک سال بعد او در جام ملت‌های آسیا حاضر شد و اولین فینال مهم دوران داوری‌اش را سوت زد. در جام ملت‌های2015 آسیا که در استرالیا برگزار می‌شد فغانی ابتدا بازی‌های «عربستان-چین»، «کویت-کره‌جنوبی» و
«عراق-ژاپن» را در مقدماتی سوت زد و سپس در مرحله یک‌چهارم نهایی داور بازی امارات و ژاپن بود. نمرات خوب او در این 4بازی باعث شد برای قضاوت فینال این رقابت‌ها میان کره‌جنوبی و استرالیا نیز برگزیده شود.
فینال المپیک، فینال جهان
تجربه حضور و قضاوت در فینال جام ملت‌های آسیا به علیرضا فغانی کمک کرد تا یک سال بعد در رقابت‌های فوتبال المپیک نیز به‌عنوان داور فینال برگزیده شود. سال2016 در المپیک ریو، تیم داوری ایران در مرحله گروهی بازی‌های «برزیل-دانمارک» و
«آلمان-مکزیک» را سوت زدند و دیگر در مراحل حذفی هیچ قضاوتی به آنها نرسید تا بازی فینال. جالب اینکه همین دو تیم برزیل و آلمان به فینال رسیدند و بازی فینال به دومین داوری فغانی برای هر یک از این دو تیم بدل شد. رقابتی که با برتری برزیلی‌ها و قهرمانی این تیم در خانه به پایان رسید. فغانی در همان سال فینال جام باشگاه‌های جهان را هم میان دو تیم ریورپلاته و بارسلونا سوت زد تا کارنامه‌اش را بیشتر از قبل با بازی‌های مهم و فینال‌های بین‌المللی پربار کند.
اولین داور آسیایی در فینال؟
در دوره‌های اخیر جام‌جهانی معمولا داورانی که برای فینال انتخاب می‌شوند فقط یک بازی را در مرحله حذفی قضاوت کرده‌اند. دو فینال اخیر جام‌های جهانی را داورانی قضاوت کرده‌اند که بعد از یک داوری در مرحله یک‌هشتم و یا یک‌چهارم نهایی تا فینال استراحت کرده‌اند. اگر فغانی بعد از بازی مهم یک‌هشتم میان آرژانتین و فرانسه دیگر تا فینال به میدان نیاید احتمالا به اولین داوران آسیایی تبدیل می‌شود که در فینال جام‌جهانی سوت می‌زند.
در همینه زمینه :
