ایران، ای سرای امید
تصنیف سپیده که با عنوان«ایران، ای سرای امید» بین عموم مردم شناخته میشود، یکی دیگر از آثار انقلابی و ماندگار محمدرضا لطفی است که دست بر قضا با خوانندگی محمدرضا شجریان ساخته شد و محبوبیت عجیبی بین مردم پیدا کرد. طبق روایت، مرحوم محمدرضا لطفی برای نخستین بار با سهتار، آهنگ تصنیف را در خانه هوشنگ ابتهاج مینوازد تا شعری برای آن بسراید. ابتهاج تحتتأثیر شور و حماسهای که در این آهنگ نهفته بود تصنیف سپیده را مینویسد، اما لطفی به این موضوع اشاره میکند که فاصله نواختن در خانه ابتهاج و سرودن تصنیف سپیده کمی طولانی شد و معلوم است که هوشنگ ابتهاج که در آن برهه روزهای شلوغی را سپری میکرد برای تولد این اثر حساسیت فراوانی به خرج داده است. تصنیف سپیده را لطفی شخصا در شب 22بهمن 1357آن را به رادیو برد تا برای نخستین بار پخش شود. پخش این تصنیف شنیدنی در آن روزهای پرخاطره مثل توپ ترکید و همه شهر صدایش را شنیدند. استقبال عمومی از این تصنیف، لطفی و شجریان را برای اجرای آن در نخستین کنسرتها به صرافت انداخت و اینگونه بود که آذر سال 1358برای نخستین بار در دانشگاه ملی(شهید بهشتی) اجرا شد و لطفی بهعنوان آهنگساز و گروه شیدا در نخستین اجرا حضور داشت، اما به واسطه شرایط نامتعارف و بلاتکلیفی که آن روزها بر فضای موسیقی کشور حاکم بود هیچ اقدامی برای ضبط این اجرا، بهخصوص ضبط نخستین اجرای تصنیف سپیده صورت نگرفته بود. بهگفته لطفی تصنیف سپیده برای نخستین بار و بهطور کاملا اتفاقی توسط کیوان، پسر هوشنگ ابتهاج، حین اجرای کنسرت ضبط شده و شرح کوتاهی از این ماجرا روی جلد آلبومی که تصنیف سپیده یکی از آهنگهای آن بود، آمده است.
ایران، ای سرای امید/بر بامت سپیده دمید
بنگر کزین ره پر خون/خورشیدی خجسته رسید
اگر چه دلها پر خون است/شکوه شادی افزون است
سپیده ما گلگون است، وای گلگون است/که دست دشمن در خون است
ای ایران غمت مرساد/جاویدان شکوه تو باد
راه ما، راه حق، راه بهروزی است/اتحاد، اتحاد، رمز پیروزی است