روایت دفن اموات و نامهنگاری ملوکانه
با ورود ارامنه به تهران کلیسا و آرامستان هم در محلههای ارمنینشین ساخته شد. قبرستان ارامنه ونک و قبرستان دولاب از آن جملهاند و بعدها قبرستان ارامنه بوراستان در تهران ساخته شد. در محلههای ارمنینشین همچون دروازه قزوین و در محدوده سنگلج و مکانهایی که ارمنیها ساکن بودند قبرستانهای کوچکی وجود داشت که با توسعه شهر و ساختوسازهای جدید از بین رفت. دفن اموات ارامنه تهران از همان ابتدا در محدوده شهری ماجراهای خودش را داشت، بهخصوص در دوران سلطنت ناصرالدینشاه. در سندی که در مؤسسه تاریخ معاصر ایران نگهداری میشود نامهای از ناصرالدینشاه وجود دارد که خطاب به وزیر خارجه خود نوشته است: «پروتستانیهای مابین دروازه قزوین و گمرک احداث قبرستانی کردهاند در داخل شهر؛ سه هزار زرع زمین را دیوار کشیدهاند؛ چند اتاق ساخته، اموات را آنجا دفن میکنند. ایجاد قبرستان جدید در داخله شهر عموماً برای مسلمانها قدغن است تا چه رسد به فرنگی و ارمنی. چه شده است؟ به اجازه کی این کار شده است، یعنی چه؟ و میگویند که در اینجا کلیسایی هم بنا خواهند کرد. درست از کنت و غیره تحقیق کرده به عرض میرساند و باید منع شدید کرد.»
مرگ «لویی آندره ارنست کلوکه» پزشک دربار محمدشاه و ناصرالدینشاه باعث شد تا تدفین مسیحیان در تهران شکل رسمیتری بهخود بگیرد. او را نزدیکی محله دولاب که ارمنیها هم در آن محدوده دفن میشدند به خاک سپردند. از آن پس قبرستان گسترش پیدا کرد و اموات ارمنیها، آشوریها، مسیحیان کاتولیک و... در آنجا دفن شد و به نام قبرستان دولاب شهره شد. این قبرستان را قدیمیترین قبرستان ارامنه تهران مینامند. البته بعد از سال ۱۳۷۵ دیگر کسی در این قبرستان به خاک سپرده نشده است.
سال ۱۳۵۳ قبرستانی در حومه شهر تهران به نام «آرامستان بوراستان» در جنوب شرقی تهران ساخته شد که همچنان ارامنه تهران اموات خود را آنجا به خاک میسپارند.
در محدوده ده ونک نیز قبرستانی مختص ارامنه وجود داشت که بعد از تغییر کاربری و ساخت ورزشگاه آرارات در زمینهای آن سنگقبرهای باارزش به قبرستان دولاب منتقل شد.